၈ေလးလံုး ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔ အခမ္းအနား တက္သည့္ အလယ္တန္းျပ ဆရာမတစ္ဦး အေပၚ ပညာေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ အမွတ္(၂) အေျခခံပညာ ဦးစီးဌာန၏ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈ အေပၚ ယခုတေလာ သတင္းမ်ားစြာ ထြက္ေပၚေနသျဖင့္ အဆုိပါ ကိစၥသည္ သက္ဆိုက္ရာ တည္ဆဲဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္ အညီ ေဆာင္ရြက္ျခင္း ဟုတ္မဟုတ္သိႏိုင္ရန္ ေလ့လာတင္ျပ အပ္ပါသည္။
တည္ဆဲဥပေဒ
၀န္ထမ္းဆုိင္ရာ လက္ရွိ တည္ဆဲဥေပဒကို ေလ့လာ ၾကည့္ေသာအခါ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၈ ရက္ ေန႔တြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒအမွတ္ ၅ အျဖစ္ ျပ႒ာန္းအတည္ျပဳခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းဥပေဒကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။ အဆုိပါဥပေဒသည္ အခန္းေပါင္း ၁၄ ခန္းႏွင့္ ပုဒ္မေပါင္း ၇၆ ခု ပါ၀င္ပါသည္။
အဆိုပါဥပေဒ အခန္း(၄) တာ၀န္ႏွင့္အခြင့္အေရးမ်ားအခန္းတြင္ ပုဒ္မ ၁၀ တြင္ ၀န္ထမ္းလိုက္နာရမည့္ အခ်က္မ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။
တာဝန္မ်ား
၁၀။ ဝန္ထမ္းသည္ ေအာက္ပါတို႔ကို လိုက္နာရန္ တာဝန္ရွိသည္ -
(က) ႏိုင္ငံေတာ္၏ေက်းဇူးသစၥာကို ေစာင့္သိ႐ိုေသျခင္း၊
( ခ ) ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို လိုက္နာျခင္း၊
( ဂ ) ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ႏိုင္ငံသားတို႔၏ အက်ိဳးစီးပြားကို အေလးထား၍ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊
(ဃ) ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္ပစၥည္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာမ်ား ေလလြင့္ဆံုး႐ံႈးမႈမရွိေစေရးႏွင့္ အလြဲသံုးစားမႈ မျပဳေရးတို႔အတြက္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊
( င ) မိမိအား ေပးအပ္ထားေသာ တာဝန္ႏွင့္ဝတၲရားမ်ားကို ေက်ပြန္စြာထမ္းေဆာင္ျခင္း၊
( စ ) ဤဥပေဒအရျပဳလုပ္ေသာ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းမ်ား၊ အမိန္႔၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ား၊ ဝန္ထမ္း အဖြဲ႕အစည္းအလိုက္ သီးျခားသတ္မွတ္ထားေသာ လုပ္ငန္းခြင္စည္းကမ္းမ်ား၊ အမိန္႔ႏွင့္ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို လိုက္နာျခင္း၊
(ဆ) ပါတီႏိုင္ငံေရး ကင္းရွင္းျခင္း၊
( ဇ ) ရာထူးဝန္အဖြဲ႕က သတ္မွတ္ထားေသာသင္တန္းမ်ားကို တက္ေရာက္ျခင္း၊
( စ ် ) အက်င့္စာရိတၲပ်က္ျပားျခင္းႏွင့္ သိကၡာမဲ့စြာျပဳမူေနထိုင္ျခင္းတို႔မွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊
(ည) တာဝန္အရ အပ္ႏွင္းထားသည့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အလြဲသံုးစားျပဳျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊
( ဋ ) လာဘ္ေပးလာဘ္ယူျပဳလုပ္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊
( ဌ ) ျပည္သူကို ႐ိုေသေလးစားျခင္း။
အဆိုပါဥပေဒ အခန္း(၁၀)တြင္ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ပုဒ္မ ၃၇ မွ ပုဒ္မ ၅၂ အထိ ေအာက္ပါအတိုင္း ျပ႒ာန္းထားသည္ကို ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္
ဝန္ထမ္းက်င့္ဝတ္ႏွင့္လုပ္ငန္းခြင္စည္းကမ္းမ်ားကို လိုက္နာရျခင္း
၃၇။ ဝန္ထမ္းသည္ ဤဥပေဒအရ ျပဳလုပ္ေသာ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို ေစာင့္ထိန္း လိုက္နာရမည့္ အျပင္ ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္း၏ လုပ္ငန္းသဘာဝႏွင့္ ဝန္ထမ္းအမ်ိဳးအစားအလိုက္ သီးျခားသတ္မွတ္ထားသည့္ က်င့္ဝတ္ႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္စည္းကမ္းမ်ားကိုလည္း ေစာင့္ထိန္းလိုက္နာရမည္။
ဌာနဆိုင္ရာအေရးယူျခင္း
၃၈။ ဝန္ထမ္းက်င့္ဝတ္ပ်က္ယြင္းမႈ၊ စည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္မႈႏွင့္ တာဝန္ပ်က္ကြက္မႈတို႔အတြက္ ဝန္ထမ္း စည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္အညီ ဌာနဆိုင္ရာနည္းလမ္းအရ အေရးယူ ႏိုင္သည္။ ဝန္ထမ္း၏ျပဳလုပ္မႈ သို႔မဟုတ္ ပ်က္ကြက္မႈသည္ ျပစ္မႈေျမာက္ႏိုင္သည့္ကိစၥျဖစ္ပါက ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည္။
၃၉။ ဝန္ထမ္းသည္ တရား႐ံုး၏ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္းခံရပါက ယင္းက်ဴးလြန္သည့္ျပစ္မႈႏွင့္ ခ်မွတ္သည့္ျပစ္ဒဏ္တို႔အား ေထာက္႐ႈ၍ ထိုဝန္ထမ္းကို စီမံခန္႔ခြဲမႈဆိုင္ရာလိုအပ္ခ်က္အရ ဝန္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္တစ္ရပ္ရပ္ ခ်မွတ္ရန္ သက္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအမွဴးက ဌာနဆိုင္ရာနည္းလမ္းအရ အေရးယူႏိုင္သည္။
၄၀။ ဝန္ထမ္းအား တရားစြဲဆိုေသာအမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ တရား႐ံုးက စြဲခ်က္မတင္မီ လႊတ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ အၿပီးျပတ္ လႊတ္ျခင္း အမိန္႔တစ္စံုတစ္ရာခ်မွတ္ေစကာမူ ယင္းတရားစြဲဆိုေသာအမႈသည္ ဝန္ထမ္းက်င့္ဝတ္ ပ်က္ယြင္းျခင္း သို႔မဟုတ္ စည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္ျခင္း သို႔မဟုတ္ တာဝန္ပ်က္ကြက္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ကိုယ္က်င့္တရားပ်က္ျပားျခင္းႏွင့္ အက်ံဳးဝင္သည့္ကိစၥျဖစ္ပါက သက္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအမွဴးသည္ယင္းဝန္ထမ္းကို ဌာနဆိုင္ရာ နည္းလမ္းအရ အေရးယူႏိုင္သည္။
၄၁။ ဝန္ထမ္း၌ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ေပၚလြင္ထင္ရွားေနသည့္ကိစၥတြင္ ဌာနဆိုင္ရာစံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းမျပဳဘဲ ထိုက္သင့္သည့္ ဝန္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္ကို ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။
တာဝန္မွယာယီရပ္ဆိုင္းျခင္း
၄၂။ ဝန္ထမ္းကို ဌာနဆိုင္ရာအေရးယူရာတြင္ ေရွးဦးစံုစမ္းမႈျပဳလုပ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈဖြင့္၍ စစ္ေဆးၾကားနာျခင္းတို႔ ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ ယင္းဝန္ထမ္းအား တာဝန္မွယာယီရပ္ဆိုင္းထားႏိုင္သည္။ တာဝန္မွယာယီ ရပ္ဆိုင္းထားသည့္ ဝန္ထမ္းအား သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ စားစရိတ္ေထာက္ပံ့ေၾကးႏွင့္ အျခား ရခြင့္ရွိသည့္ စရိတ္ေၾကးေငြမ်ားကို ခံစားခြင့္ျပဳရမည္။
ေရွးဦးစံုစမ္းမႈျပဳလုပ္ျခင္း
၄၃။ ဝန္ထမ္းအား လိုအပ္ခ်က္အရ ေရွးဦးစံုစမ္းမႈျပဳလုပ္ရာတြင္ -
(က) ေရွးဦးစံုစမ္းမႈခံရသည့္ ဝန္ထမ္း၏အဆင့္ကို မူတည္၍ ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအမွဴးက ေရွးဦးစံုစမ္းေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းသည့္အမိန္႔ကို ထုတ္ျပန္ၿပီး ယင္းအမိန္႔တြင္ ေရွးဦးစံုစမ္းေရးအဖြဲ႕၏တာဝန္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ကာလတို႔ကို သတ္မွတ္ရမည္။
( ခ ) ေရွးဦးစံုစမ္းေရးအဖြဲ႕သည္ ေရွးဦးစံုစမ္းမႈအမႈတြဲဖြင့္လွစ္၍ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခ်က္ ဆိုင္ရာ စာရြက္ စာတမ္းမ်ား၊ သက္ေသထြက္ဆိုခ်က္မ်ားႏွင့္ အျခားအေထာက္အထားမ်ားကို စနစ္တက် မွတ္တမ္းတင္ ထားရွိရမည္။
( ဂ ) ေရွးဦးစံုစမ္းေရးအဖြဲ႕သည္ စံုစမ္းေတြ႕ရွိခ်က္၊ သံုးသပ္ခ်က္ႏွင့္ သေဘာထားေဖာ္ျပခ်က္မ်ားပါရွိသည့္ အစီရင္ခံစာကို ယင္းအဖြဲ႕အား ဖြဲ႕စည္းေပးေသာ သက္ဆိုင္ရာအႀကီးအမွဴးထံ တင္ျပရမည္။
၄၄။ စံုစမ္းျခင္းခံရသည့္ဝန္ထမ္းကို ရွင္းလင္းေခ်ပခြင့္ေပး၍ ယင္း၏ေရွ႕၌ သက္ေသမ်ားကို စစ္ေဆးရမည့္အျပင္ ျပန္လွန္ေမးခြန္းမ်ားကိုလည္း ေမးျမန္းခြင့္ျပဳရမည္။
ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ျခင္း
၄၅။ ေရွးဦးစံုစမ္းမႈေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအရ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ပါက ေဆာလ်င္စြာ စစ္ေဆး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရးအတြက္ သက္ဆိုင္ရာတာဝန္ရွိသူထံ ေထာက္ခံတင္ျပရမည္။
၄၆။ ဝန္ထမ္းအား ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ရာတြင္ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈခံရသည့္ ဝန္ထမ္း၏အဆင့္ကို မူတည္၍ ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအမွဴးက ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းသည့္အမိန္႔ကိုထုတ္ျပန္ၿပီး ယင္းအမိန္႔တြင္ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၏ တာဝန္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ကာလတို႔ကို သတ္မွတ္ရမည္။
၄၇။ ဝန္ထမ္းက ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ ဥကၠ႒ကိုလည္းေကာင္း၊ အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးဦးကိုလည္းေကာင္း ကန္႔ကြက္ႏိုင္သည္။
၄၈။ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕သည္ -
(က) ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈ အမႈတြဲဖြင့္လွစ္၍ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခ်က္ဆိုင္ရာစာရြက္စာတမ္းမ်ား၊ သက္ေသ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ား၊ အျခားအေထာက္အထားမ်ားႏွင့္ စစ္ေဆးေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို စနစ္တက် မွတ္တမ္းတင္ ထားရွိရမည္။
( ခ ) ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးျခင္းခံရသည့္ ဝန္ထမ္းကို ေရွးဦးစြာစြဲခ်က္တင္၍ စြဲခ်က္လႊာကို ဝန္ထမ္းထံေပးပို႔ၿပီး အခ်ိန္လံုေလာက္စြာေပး၍ ေခ်ပလႊာတင္ျပခြင့္ေပးရမည္။
( ဂ ) ဝန္ထမ္း၏ ေခ်ပလႊာကို လက္ခံရရွိသည့္အခါ သက္ေသမ်ားကို စစ္ေဆး၍ သက္ေသထြက္ဆိုခ်က္ မ်ားအား စနစ္တက်မွတ္တမ္းတင္ရမည္။ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးျခင္းခံရသည့္ ဝန္ထမ္းကိုယ္တိုင္လာေရာက္၍ ထုေခ်ေျဖရွင္းထြက္ဆိုလိုပါက ခြင့္ျပဳရမည္။ ယင္းသို႔ ဝန္ထမ္းကိုယ္တိုင္လာေရာက္၍ ထုေခ်ေျဖရွင္းသည့္ အခါ ဝန္ထမ္းက ေတာင္းဆိုလွ်င္ ယင္းကို ကူညီရန္ ေရွ႕ေန သို႔မဟုတ္ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးဦးအား ခြင့္ျပဳႏိုင္သည္။
(ဃ) စစ္ေဆးေတြ႕ရွိခ်က္ အစီရင္ခံစာကို ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအမွဴးထံ တင္ျပရမည္။
( င ) ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၏ အစီရင္ခံစာတြင္ အမႈအေၾကာင္းအရာအက်ဥ္းခ်ဳပ္၊ စြဲခ်က္၊ စစ္ေဆး ေတြ႕ရွိခ်က္၊ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၏ သံုးသပ္ခ်က္ႏွင့္ သေဘာထားေဖာ္ျပခ်က္တို႔ကို ေဖာ္ျပရမည္။
၄၉။ သက္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအမွဴးသည္ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အမိန္႔ခ်မွတ္ၿပီး အမိန္႔စာထုတ္ျပန္၍ သက္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္းထံသို႔ ေပးပို႔ရမည္။ ထိုအမိန္႔ကို မေက်နပ္ပါကအမိန္႔စာကို လက္ခံရရွိသည့္ ေန႔ရက္မွစ၍ ေျခာက္လအတြင္း သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာနအႀကီးအမွဴးထံ အယူခံလႊာတင္သြင္းႏိုင္ေၾကာင္း အမိန္႔စာတြင္ ေဖာ္ျပရမည္။
၅၀။ ပုဒ္မ ၄ အရ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ ခန္႔ထားျခင္းခံရေသာ ဝန္ထမ္းမ်ားအား ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ခ်မွတ္သည့္အမိန္႔ကို သက္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္း အဖြဲ႕အစည္း အႀကီးအမွဴးက အမိန္႔စာထုတ္ျပန္၍ သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ဝန္ထမ္းထံသို႔ ေပးပို႔ရမည္။ထိုအမိန္႔ကို မေက်နပ္ ပါက အမိန္႔စာကို လက္ခံရရွိသည့္ေန႔ရက္မွစ၍ ေျခာက္လအတြင္း သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာနအႀကီးအမွဴးထံ အယူခံလႊာ တင္သြင္းႏိုင္ေၾကာင္း အမိန္႔စာတြင္ ေဖာ္ျပရမည္။
၅၁။ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရး ထိေရာက္လ်င္ျမန္ေစရန္ႏွင့္ လုပ္ငန္းတာဝန္လစ္ဟင္းမႈမရွိေစရန္အလို႔ငွာ ဌာနဆိုင္ရာ စစ္ေဆးမႈမ်ားကို ၾကန္႔ၾကာျခင္းမရွိေစဘဲ ၿပီးျပတ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမည္။
၅၂။ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈၿပီးဆံုးသည့္အခါ ဝန္ထမ္းတြင္ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိပါက စစ္ေဆးမႈခံခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ ယင္းဝန္ထမ္း၏ဝန္ထမ္းေရးရာအခြင့္အေရးမ်ား ဆံုး႐ံႈးနစ္နာမႈမရွိေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးရမည္။
ထို႔ျပင္ ဥပေဒ အခန္း (၁၁) ဝန္ထမ္းစည္းကမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းႏွင့္အယူခံျခင္း တြင္ ပုဒ္မ ၅၃ မွ ၅၅ ထိ ျပ႒ာန္းထားသည္ကိုေတြ႔ရပါသည္။
ျပစ္ဒဏ္မ်ား
၅၃။ ဌာနဆိုင္ရာအေရးယူမႈမ်ားတြင္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ျပစ္ဒဏ္တစ္ရပ္ကိုျဖစ္ေစ၊ ျပစ္ဒဏ္တစ္ရပ္ထက္ပို၍ျဖစ္ေစ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္အညီ ခ်မွတ္ႏိုင္သည္ -
(က) စာျဖင့္သတိေပးျခင္း၊
( ခ ) ႏွစ္တိုးလစာရပ္ဆိုင္းျခင္း၊
( ဂ ) ရာထူးတိုးျမႇင့္ျခင္းကို ရပ္ဆိုင္းျခင္း၊
(ဃ) လစာႏႈန္းအတြင္း လစာေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊
( င ) ရာထူးအဆင့္ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊
( စ ) ေပါ့ေလ်ာ့မႈေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ အမိန္႔ႏွင့္ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို မလိုက္နာမႈေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ေပၚေပါက္သည့္ ဆံုး႐ံႈးမႈတန္ဖိုး အျပည့္အဝ သို႔မဟုတ္ တစ္စိတ္တစ္ေဒသကို ေပးေလ်ာ္ေစျခင္း၊
(ဆ) တာဝန္မွယာယီရပ္ဆိုင္းခဲ့သည့္ကာလအတြက္ လစာအျပည့္ခံစားခြင့္မျပဳျခင္း သို႔မဟုတ္ ထိုကာလကို တာဝန္ခ်ိန္အျဖစ္ မသတ္မွတ္ျခင္း၊
( ဇ ) ရာထူးမွ ထုတ္ပယ္ျခင္း၊
( စ် ) ဝန္ထမ္းအျဖစ္မွ ထုတ္ပစ္ျခင္း။
၅၄။ ဝန္ထမ္းအား ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္သည့္အခါ -
(က) ပညာေပးျပဳျပင္ေရးႏွင့္ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းမႈထိေရာက္ေရးတို႔ကို ဦးတည္ခ်က္ထားရမည္။
( ခ ) ျပစ္မႈႏွင့္ျပစ္ဒဏ္ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိေစရမည္။
၅၅။ ဝန္ထမ္းသည္ ဌာနဆိုင္ရာအေရးယူမႈတြင္ ခ်မွတ္သည့္ ျပစ္ဒဏ္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အယူခံခြင့္ရွိေစရမည္။
ဥပဒအခန္း(၁၄) အေထြေထြ တြင္ ပုဒ္မ ၇၅ အျဖစ္ “တည္ဆဲဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းမ်ား၊ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ၊ အမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္ႏွင့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားတြင္ ပါရွိသည့္ ဝန္ထမ္းေရးရာႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားသည္ ဤဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ မဆန္႔က်င္သေရြ႕ အတည္ျဖစ္သည္။”ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္ျဖစ္ရာ ျပည္ေထာင္စုဆိုရွယ္လစ္သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားမွာ ျပည္ေထာင္စုရာထူး၀န္အဖြဲ႔သည္ သက္ဆိုင္ရာနည္းဥပေဒမ်ားကို ထုတ္ျပန္ျခင္းမျပဳႏုိင္ေသးသျဖင့္ ဆက္လက္ က်င့္သံုးေနရမည့္အေနအထားျဖစ္သည္ကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ အခန္း(၃) ၀န္ထမ္းက်င့္၀တ္ႏွင့္ စည္းကမ္းမ်ား အခန္းတြင္လည္း ေအာက္ပါ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကိုေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။
ေစာင့္ထိန္းရမည့္ က်င့္၀တ္မ်ားႏွင့္ လိုက္နာရမည့္စည္းကမ္းမ်ား
၄။ ၀န္ထမ္းမ်ားသည္ ေအာက္ပါက်င့္၀တ္ႏွင့္ စည္းကမ္းမ်ားကို ေစာင့္ထိန္းလိုက္နာရမည္-
(က) ႏိုင္ငံေတာ္၏ေက်းဇူးသစၥာကို ေစာင့္သိရိုေသရမည္၊
(ခ) အေျခခံဥပေဒႏွင့္ တရားဥပေဒမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာရမည္၊
(ဂ) ျပည္သူတို႔၏အက်ဳိးစီးပြားကို အေလးထား၍ေဆာင္ရြက္ရမည္၊
(ဃ) ျပည္သူပိုင္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြယိုဖိတ္ဆံုးရံႈးမႈမရွိေစရန္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမည္၊
(င) တာ၀န္ႏွင့္ ၀တၱရားမ်ားကို ရိုးသားေျဖာင့္မတ္စြာ ထမ္းေဆာင္ရမည္၊
(စ) ေပးအပ္သည့္တာ၀န္ကို ေက်ပြန္စြာေဆာင္ရြက္ရမည့္ျပင္ လုပ္ငန္းကၽြမ္းက်င္မႈအဆင့္ျမင့္မား လာေစရန္ႏွင့္ အရည္အခ်င္းတိုးတက္ေနေစရန္ အစဥ္ႀကိဳးစားရမည္၊
(ဆ) အလုပ္ခြင္ စည္းကမ္းမ်ား၊ အမိန္႔၊ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို လိုက္နာရမည္၊
(ဇ) အက်င့္စာရိတၱပ်က္ျပားျခင္း၊ သိကၡာကင္းမဲ့စြာျပဳမူေနထိုင္ျခင္းတို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္၊
(စ်) တာ၀န္အရအပ္ႏွင္းထားသည့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အလြဲသံုးစားျပဳ၍ ကိုယ္က်ဳိးရွာျခင္း၊ တံစိုးလက္ေဆာင္ ယူျခင္းတို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္၊
(ည) တရားသျဖင့္ ရရွိအပ္ေသာ ၀င္ေငြမွတပါး မရိုးသားေသာနည္းျဖင့္ အျခား၀င္ေငြရွာျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္၊
ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ အခန္း(၄) ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္မႈမ်ားတြင္ အပိုဒ္ ၅ တြင္အလုပ္ခ်ိန္ဆိုင္ရာျပစ္မႈမ်ား အပိုဒ္ ၆ တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္မႈႏွင့္ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ဆိုင္ရာျပစ္မႈမ်ား အပိုဒ္ ၇ တြင္ ၀န္ထမ္းက်င့္၀တ္ႏွင့္ စည္းကမ္းဆိုင္ရာျပစ္မႈမ်ား အပိုဒ္ ၈ တြင္ တရားဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ျပစ္မႈမ်ားကို ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ အခန္း(၆) ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္မ်ား ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ရာတြင္ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမည့္အခ်က္မ်ား
၅၆။ ျပစ္ဒဏ္အမ်ဳိးအစားမ်ား။ အေရးယူျခင္းခံရသည့္ ၀န္ထမ္းတြင္ အျပစ္ရွိေၾကာင္းေတြ႔ရွိ၍ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္သည့္အခါ ျပစ္မႈႏွင့္ျပစ္ဒဏ္မွ်တေစရန္ ခ်င့္ခ်ိန္၍ ေအာက္ပါ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္မ်ားအနက္မွ ထိုက္သင့္သည့္ျပစ္ဒဏ္ကို ခ်မွတ္ႏိုင္သည္-
(က) သတိေပးျခင္း၊
(ခ) ႏွစ္တိုးလစာရပ္ဆိုင္းျခင္း၊
(ဂ) ရာထူးတိုးျမႇင့္ျခင္းကိုရပ္ဆိုင္းျခင္း၊
(ဃ) လစာႏႈန္းအတြင္းလစာေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊
(င) ရာထူးအဆင့္ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း
(စ) လစာမွေပးေလ်ာ္ေစျခင္း၊
(ဆ) တာ၀န္မွယာယီရပ္ဆိုင္းခဲ့သည့္ကာလအတြက္ လစာအျပည့္ခံစားခြင့္မျပဳျခင္း သို႔မဟုတ္ ထိုကာလကို တာ၀န္ခ်ိန္အျဖစ္ မသတ္မွတ္ျခင္း၊
(ဇ) ရာထူးမွရပ္စဲျခင္း၊
(စ်) ၀န္ထမ္းအျဖစ္မွထုတ္ပယ္ျခင္း၊
၅၇။ ျပစ္ဒဏ္မ်ား၏အဓိပၸါယ္ႏွင့္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ။ အပိုဒ္ ၅၆ ပါ ျပစ္ဒဏ္မ်ားသည္ ေအာက္ပါအတိုင္း အဓိပၸါယ္ႏွင့္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိေစရမည္-
(ဇ) ရာထူးမွရပ္စဲျခင္း ဆိုသည္မွာ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရ တရားစြဲဆိုျခင္းခံရၿပီး ႀကီးေလးေသာ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခံရျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သည္မွာ အေလ့အက်င့္ကဲ့သို႔ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ၀န္ထမ္းအား လက္ရွိရာထူး၌ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ျခင္းမွ ရပ္စဲျခင္းကို ဆိုသည္-
(စ်) ၀န္ထမ္းအျဖစ္မွထုတ္ပယ္ျခင္း ဆိုသည္မွာ က်င့္၀တ္လြန္ကဲစြာပ်က္ယြင္းမႈ၊ လိမ္လည္မႈ၊ မရိုးသားမႈ၊ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ တမင္သက္သက္တာ၀န္ပ်က္ကြက္မႈ၊ ကိုယ္က်င့္တရားပ်က္ျပားမႈအက်ဳံး၀င္သည့္ ျပစ္မႈတစ္ခုခု ေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရ တရားရံုး၏ႀကီးေလးေသာ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခံရမႈေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ၀န္ထမ္းအဖြဲ႔အစည္း၌ ဆက္လက္ထားရွိရန္ မသင့္ေလ်ာ္သျဖင့္ ၀န္ထမ္းအား ၀န္ထမ္းအျဖစ္မွ ထုတ္ပယ္ျခင္းကိုဆိုသည္-
သို႔ျဖစ္ရာ အဆိုပါ အလယ္တန္းျပဆရာမကို အေရးယူရာတြင္ ႏုိင္ငံ့၀န္ထမ္းဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းရွိမရွိ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ ပါ အခ်က္မ်ားကို လိုက္နာခဲ့ျခင္းရွိမရွိတို႔မွာ စဥ္းစားရမည္ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ စာေစာင္ အပိုဒ္ ၅၇ အပိုဒ္ခြဲ (ဇ) ႏွင့္ အပိုဒ္ခြဲ(စ်)ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရ ထိုကဲ့သို႔ အေရးယူသည့္အဆင့္အထိ ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုမလိုလည္း စဥ္းစားရန္ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၁။ အရ “ဝန္ထမ္း၌ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ေပၚလြင္ထင္ရွားေနသည့္ကိစၥတြင္ ဌာနဆိုင္ရာစံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းမျပဳဘဲ ထိုက္သင့္သည့္ ဝန္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္ကို ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။” ဟု ေဖာ္ျပထားသျဖင့္ ဌာနဆိုင္ရာစံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းမျပဳဘဲျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းကို ေစာဒက မတက္လိုေသာ္လည္း ခ်မွတ္သည့္ျပစ္ဒဏ္သည္ ပုဒ္မ ၅၄။ ပါ “ဝန္ထမ္းအား ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္သည့္အခါ -
(က) ပညာေပးျပဳျပင္ေရးႏွင့္ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းမႈထိေရာက္ေရးတို႔ကို ဦးတည္ခ်က္ထားရမည္။
( ခ ) ျပစ္မႈႏွင့္ျပစ္ဒဏ္ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိေစရမည္။”
ဟူေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီပါ၏ေလာ ဟုေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ ခြင့္မဲ့ ၃ ရက္ပ်က္ကြက္ျခင္းကို အလုပ္မွ ထုတ္ပယ္သည္ဆိုပါက ထိုကဲ့သို႔ေသာ ခြင့္မဲ့ပ်က္ကြက္သည့္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားကို အလားတူ အေရးယူျခင္း ရွိမရွိဆိုသည္မွာလည္း စဥ္းစားရမည္ျဖစ္သည္။
အဆိုပါျပစ္ဒဏ္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ အခန္း(၂) ၀န္ထမ္းစည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာအေျခခံမူမ်ား တြင္ေအာက္ပါ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ကာ ေလ့လာသင့္သည္။
စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ လိုက္နာရမည့္အေျခခံမူမ်ား
၃။ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးကိစၥတြင္ ေအာက္ပါအေျခခံမူမ်ားကို လိုက္နာရမည္-
(က) ၀န္ထမ္းတို႔သည္ သတ္မွတ္ထားသည့္ က်င့္၀တ္ႏွင့္ စည္းကမ္းမ်ားကို ေစာင့္ထိန္းလိုက္နာၾက၍ လုပ္ငန္းကၽြမ္းက်င္မႈ အစဥ္တိုးတက္ေနေစျခင္းျဖင့္ ၀န္ထမ္းအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္မားေစေရးကို ဦးတည္ခ်က္ထားရွိသည္၊
(ခ) ၀န္ထမ္းက်င့္၀တ္ပ်က္ယြင္းျခင္း၊ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းတာ၀န္ ပ်က္ကြက္ျခင္း တို႔အတြက္ ၀န္ထမ္းကို အေရးယူအျပစ္ေပးရာတြင္ ၀န္ထမ္းေကာင္းတစ္ဦးျဖစ္လာေစရန္ ပညာေပး ျပဳျပင္ေရးကို ေရွးရႈရမည္၊
(ဂ) ဌာနဆိုင္ရာ အေရးယူအျပစ္ေပးျခင္းႏွင့္ တရားဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူအျပစ္ေပးျခင္းတို႔၏ နယ္ပယ္ကြဲျပားျခားနားမႈကို ဂရုျပဳ၍ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း မွန္ကန္စြာ ေဆာင္ရြက္ရမည္၊
(ဃ) အေရးယူခံရသည့္ ၀န္ထမ္းကို ရွင္းလင္းေခ်ပခြင့္ လံုေလာက္စြာေပးရမည္၊
(င) ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈဖြင့္၍ စစ္ေဆးၾကားနာရာ၌ ဤလက္စြဲပါ ျခြင္းခ်က္ျပဳထားသည့္ ကိစၥမ်ဳိးတြင္မွတပါး အေရးယူခံရသည့္ ၀န္ထမ္း၏ေရွ႕တြင္ စစ္ေဆးၾကားနာရမည္၊
(စ) အေရးယူခံရသည့္ ၀န္ထမ္းတြင္ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရွိပါက အေရးယူခံခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ ၀န္ထမ္းေရးရာ ရပိုင္ခြင့္မ်ား ဆံုးရံႈးနစ္နာမႈ မရွိေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးရမည္၊
(ဆ) အေရးယူခံရသည့္ ၀န္ထမ္းတြင္ အျပစ္ထင္ရွားေတြ႔ရွိ၍ အျပစ္ေပးရာ၌ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းမႈ ထိေရာက္ေစမည့္ ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္မ်ဳိး ခ်မွတ္ရမည္၊
(ဇ) ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္ကို ခ်မွတ္ရာ၌ ျပစ္မႈႏွင့္ျပစ္ဒဏ္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ရွိေစရမည္၊
(စ်) အယူခံပိုင္ခြင့္ရွိေစရမည္၊
(ည) ဌာနဆိုင္ရာ အေရးယူမႈ၊ အယူခံမႈ၊ ျပင္ဆင္မႈတို႔တြင္ တရားမွ်တမႈ ရွိေစရမည္၊
ထို႔ျပင္ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၅ တြင္ “ဝန္ထမ္းသည္ ဌာနဆိုင္ရာအေရးယူမႈတြင္ ခ်မွတ္သည့္ ျပစ္ဒဏ္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အယူခံခြင့္ရွိေစရမည္။” ဟု ျပ႒ာန္းထားရာ အယူခံခြင့္ ျပဳမျပဳမွာလည္း စဥ္းစားရမည္ျဖစ္သည္။ ယခုအခ်ိန္အထိေတာ့ အယူခံ၀င္ခြင့္ ကို မၾကားရေသးေပ။
ထို႔ျပင္ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ ပါ ျပစ္မႈအလိုက္ထိုက္သင့္သည့္ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္း က႑ တြင္လည္း
၉။ ဤအခန္းပါ ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္မႈတစ္ခုခုႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျပစ္ထင္ရွားေတြ႔ရွိသျဖင့္ ၀န္ထမ္းကို အျပစ္ေပးရာ၌ ျပစ္မႈ၏သဘာ၀ႏွင့္ ၀န္ထမ္း၏က်ဴးလြန္မႈ သို႔မဟုတ္ ပ်က္ကြက္မႈတို႔ကို ေထာက္ရႈၿပီး အခန္း(၆)တြင္ သတ္မွတ္ထားေသာ ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာ ျပစ္ဒဏ္မ်ားအနက္မွ ထိုက္သင့္ရာျပစ္ဒဏ္ကို ခ်င့္ခ်ိန္၍ ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။
၁၀။ ၀န္ထမ္းကို အျပစ္ေပးရာ၌ တရားမွ်တေစေရးႏွင့္ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းမႈထိေရာက္ေစေရးအတြက္ ခ်မွတ္သည့္ျပစ္ဒဏ္သည္ ထိုက္သင့္သည္ထက္ ပိုမိုႀကီးေလးျခင္း သို႔မဟုတ္ ေလ်ာ့ေပါ့ေစျခင္း မရွိေစပဲ ျပစ္မႈႏွင့္ျပစ္ဒဏ္ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိေစရန္ ဂရုျပဳ၍ ေဆာင္ရြက္ရမည္။ အျပစ္ရွိေသာ၀န္ထမ္းကို အျပစ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီစြာ ထိုက္သင့္သည့္ ျပစ္ဒဏ္ေပးရန္ျဖစ္ေသာ္လည္း ၀န္ထမ္းဘ၀တြင္ နာလန္မထူ အညြန္႔တံုးေမည့္ အျပစ္ေပးျခင္းမ်ဳိးမျဖစ္ေစပဲ ၀န္ထမ္းေကာင္းတစ္ဦးျပန္လည္ျဖစ္လာေစရန္ ျပဳျပင္ေရးကို ေရွးရႈရမည္။
ဟုေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။
သို႔ျဖစ္ရာ အထက္ပါတင္ျပခ်က္မ်ားအရ ၈ေလးလံုးႏွစ္ပတ္လည္အခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ဆရာမအေပၚ အေရးယူအျပစ္ေပးမႈသည္ မၾကာမီကာလကမွ အတည္ျပဳျပ႒ာန္းထားေသာ ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ပါ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ညီညြတ္မႈ ရွိမရွိဆိုသည္မွာ လြန္စြာပင္ ထင္ရွားေနပါသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၄၇ တြင္ “ႏိုင္ငံေတာ္သည္ မည္သူ႔ကိုမဆို ဥပေဒအရာတြင္ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးရရွိေစရမည္။ ထို႔ျပင္ ဥပေဒ၏အကာအကြယ္ကိုလည္း တန္းတူညီမွ်စြာ ရယူပိုင္ခြင့္ ေပးရမည္။” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္ျဖစ္ရာ ယခုကိစၥသည္ ဥပေဒအရာတြင္ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရး ရရွိျခင္း ရွိမရွိကို ေဖာ္ျပေတာ့မည့္ ကိစၥရပ္တစ္ခုျဖစ္လာမည္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းဥပေဒႏွင့္ အညီ အယူခံခြင့္ အခြင့္အေရးေပးမေပး၊ အလားတူ ခြင့္မဲ့ပ်က္ကြက္မႈမ်ားကို ယခုအမႈကဲ့သို႔ အေရးယူမယူ ေစာင့္ၾကည့္ရမည္လည္းျဖစ္ပါသည္။
စံပယ္မ
by Myanmar News Now
တည္ဆဲဥပေဒ
၀န္ထမ္းဆုိင္ရာ လက္ရွိ တည္ဆဲဥေပဒကို ေလ့လာ ၾကည့္ေသာအခါ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၈ ရက္ ေန႔တြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒအမွတ္ ၅ အျဖစ္ ျပ႒ာန္းအတည္ျပဳခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းဥပေဒကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။ အဆုိပါဥပေဒသည္ အခန္းေပါင္း ၁၄ ခန္းႏွင့္ ပုဒ္မေပါင္း ၇၆ ခု ပါ၀င္ပါသည္။
အဆိုပါဥပေဒ အခန္း(၄) တာ၀န္ႏွင့္အခြင့္အေရးမ်ားအခန္းတြင္ ပုဒ္မ ၁၀ တြင္ ၀န္ထမ္းလိုက္နာရမည့္ အခ်က္မ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။
တာဝန္မ်ား
၁၀။ ဝန္ထမ္းသည္ ေအာက္ပါတို႔ကို လိုက္နာရန္ တာဝန္ရွိသည္ -
(က) ႏိုင္ငံေတာ္၏ေက်းဇူးသစၥာကို ေစာင့္သိ႐ိုေသျခင္း၊
( ခ ) ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို လိုက္နာျခင္း၊
( ဂ ) ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ႏိုင္ငံသားတို႔၏ အက်ိဳးစီးပြားကို အေလးထား၍ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊
(ဃ) ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္ပစၥည္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာမ်ား ေလလြင့္ဆံုး႐ံႈးမႈမရွိေစေရးႏွင့္ အလြဲသံုးစားမႈ မျပဳေရးတို႔အတြက္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊
( င ) မိမိအား ေပးအပ္ထားေသာ တာဝန္ႏွင့္ဝတၲရားမ်ားကို ေက်ပြန္စြာထမ္းေဆာင္ျခင္း၊
( စ ) ဤဥပေဒအရျပဳလုပ္ေသာ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းမ်ား၊ အမိန္႔၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ား၊ ဝန္ထမ္း အဖြဲ႕အစည္းအလိုက္ သီးျခားသတ္မွတ္ထားေသာ လုပ္ငန္းခြင္စည္းကမ္းမ်ား၊ အမိန္႔ႏွင့္ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို လိုက္နာျခင္း၊
(ဆ) ပါတီႏိုင္ငံေရး ကင္းရွင္းျခင္း၊
( ဇ ) ရာထူးဝန္အဖြဲ႕က သတ္မွတ္ထားေသာသင္တန္းမ်ားကို တက္ေရာက္ျခင္း၊
( စ ် ) အက်င့္စာရိတၲပ်က္ျပားျခင္းႏွင့္ သိကၡာမဲ့စြာျပဳမူေနထိုင္ျခင္းတို႔မွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊
(ည) တာဝန္အရ အပ္ႏွင္းထားသည့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အလြဲသံုးစားျပဳျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊
( ဋ ) လာဘ္ေပးလာဘ္ယူျပဳလုပ္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊
( ဌ ) ျပည္သူကို ႐ိုေသေလးစားျခင္း။
အဆိုပါဥပေဒ အခန္း(၁၀)တြင္ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ပုဒ္မ ၃၇ မွ ပုဒ္မ ၅၂ အထိ ေအာက္ပါအတိုင္း ျပ႒ာန္းထားသည္ကို ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္
ဝန္ထမ္းက်င့္ဝတ္ႏွင့္လုပ္ငန္းခြင္စည္းကမ္းမ်ားကို လိုက္နာရျခင္း
၃၇။ ဝန္ထမ္းသည္ ဤဥပေဒအရ ျပဳလုပ္ေသာ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို ေစာင့္ထိန္း လိုက္နာရမည့္ အျပင္ ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္း၏ လုပ္ငန္းသဘာဝႏွင့္ ဝန္ထမ္းအမ်ိဳးအစားအလိုက္ သီးျခားသတ္မွတ္ထားသည့္ က်င့္ဝတ္ႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္စည္းကမ္းမ်ားကိုလည္း ေစာင့္ထိန္းလိုက္နာရမည္။
ဌာနဆိုင္ရာအေရးယူျခင္း
၃၈။ ဝန္ထမ္းက်င့္ဝတ္ပ်က္ယြင္းမႈ၊ စည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္မႈႏွင့္ တာဝန္ပ်က္ကြက္မႈတို႔အတြက္ ဝန္ထမ္း စည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္အညီ ဌာနဆိုင္ရာနည္းလမ္းအရ အေရးယူ ႏိုင္သည္။ ဝန္ထမ္း၏ျပဳလုပ္မႈ သို႔မဟုတ္ ပ်က္ကြက္မႈသည္ ျပစ္မႈေျမာက္ႏိုင္သည့္ကိစၥျဖစ္ပါက ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည္။
၃၉။ ဝန္ထမ္းသည္ တရား႐ံုး၏ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္းခံရပါက ယင္းက်ဴးလြန္သည့္ျပစ္မႈႏွင့္ ခ်မွတ္သည့္ျပစ္ဒဏ္တို႔အား ေထာက္႐ႈ၍ ထိုဝန္ထမ္းကို စီမံခန္႔ခြဲမႈဆိုင္ရာလိုအပ္ခ်က္အရ ဝန္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္တစ္ရပ္ရပ္ ခ်မွတ္ရန္ သက္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအမွဴးက ဌာနဆိုင္ရာနည္းလမ္းအရ အေရးယူႏိုင္သည္။
၄၀။ ဝန္ထမ္းအား တရားစြဲဆိုေသာအမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ တရား႐ံုးက စြဲခ်က္မတင္မီ လႊတ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ အၿပီးျပတ္ လႊတ္ျခင္း အမိန္႔တစ္စံုတစ္ရာခ်မွတ္ေစကာမူ ယင္းတရားစြဲဆိုေသာအမႈသည္ ဝန္ထမ္းက်င့္ဝတ္ ပ်က္ယြင္းျခင္း သို႔မဟုတ္ စည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္ျခင္း သို႔မဟုတ္ တာဝန္ပ်က္ကြက္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ကိုယ္က်င့္တရားပ်က္ျပားျခင္းႏွင့္ အက်ံဳးဝင္သည့္ကိစၥျဖစ္ပါက သက္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအမွဴးသည္ယင္းဝန္ထမ္းကို ဌာနဆိုင္ရာ နည္းလမ္းအရ အေရးယူႏိုင္သည္။
၄၁။ ဝန္ထမ္း၌ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ေပၚလြင္ထင္ရွားေနသည့္ကိစၥတြင္ ဌာနဆိုင္ရာစံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းမျပဳဘဲ ထိုက္သင့္သည့္ ဝန္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္ကို ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။
တာဝန္မွယာယီရပ္ဆိုင္းျခင္း
၄၂။ ဝန္ထမ္းကို ဌာနဆိုင္ရာအေရးယူရာတြင္ ေရွးဦးစံုစမ္းမႈျပဳလုပ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈဖြင့္၍ စစ္ေဆးၾကားနာျခင္းတို႔ ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ ယင္းဝန္ထမ္းအား တာဝန္မွယာယီရပ္ဆိုင္းထားႏိုင္သည္။ တာဝန္မွယာယီ ရပ္ဆိုင္းထားသည့္ ဝန္ထမ္းအား သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ စားစရိတ္ေထာက္ပံ့ေၾကးႏွင့္ အျခား ရခြင့္ရွိသည့္ စရိတ္ေၾကးေငြမ်ားကို ခံစားခြင့္ျပဳရမည္။
ေရွးဦးစံုစမ္းမႈျပဳလုပ္ျခင္း
၄၃။ ဝန္ထမ္းအား လိုအပ္ခ်က္အရ ေရွးဦးစံုစမ္းမႈျပဳလုပ္ရာတြင္ -
(က) ေရွးဦးစံုစမ္းမႈခံရသည့္ ဝန္ထမ္း၏အဆင့္ကို မူတည္၍ ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအမွဴးက ေရွးဦးစံုစမ္းေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းသည့္အမိန္႔ကို ထုတ္ျပန္ၿပီး ယင္းအမိန္႔တြင္ ေရွးဦးစံုစမ္းေရးအဖြဲ႕၏တာဝန္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ကာလတို႔ကို သတ္မွတ္ရမည္။
( ခ ) ေရွးဦးစံုစမ္းေရးအဖြဲ႕သည္ ေရွးဦးစံုစမ္းမႈအမႈတြဲဖြင့္လွစ္၍ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခ်က္ ဆိုင္ရာ စာရြက္ စာတမ္းမ်ား၊ သက္ေသထြက္ဆိုခ်က္မ်ားႏွင့္ အျခားအေထာက္အထားမ်ားကို စနစ္တက် မွတ္တမ္းတင္ ထားရွိရမည္။
( ဂ ) ေရွးဦးစံုစမ္းေရးအဖြဲ႕သည္ စံုစမ္းေတြ႕ရွိခ်က္၊ သံုးသပ္ခ်က္ႏွင့္ သေဘာထားေဖာ္ျပခ်က္မ်ားပါရွိသည့္ အစီရင္ခံစာကို ယင္းအဖြဲ႕အား ဖြဲ႕စည္းေပးေသာ သက္ဆိုင္ရာအႀကီးအမွဴးထံ တင္ျပရမည္။
၄၄။ စံုစမ္းျခင္းခံရသည့္ဝန္ထမ္းကို ရွင္းလင္းေခ်ပခြင့္ေပး၍ ယင္း၏ေရွ႕၌ သက္ေသမ်ားကို စစ္ေဆးရမည့္အျပင္ ျပန္လွန္ေမးခြန္းမ်ားကိုလည္း ေမးျမန္းခြင့္ျပဳရမည္။
ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ျခင္း
၄၅။ ေရွးဦးစံုစမ္းမႈေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအရ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ပါက ေဆာလ်င္စြာ စစ္ေဆး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရးအတြက္ သက္ဆိုင္ရာတာဝန္ရွိသူထံ ေထာက္ခံတင္ျပရမည္။
၄၆။ ဝန္ထမ္းအား ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ရာတြင္ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈခံရသည့္ ဝန္ထမ္း၏အဆင့္ကို မူတည္၍ ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအမွဴးက ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းသည့္အမိန္႔ကိုထုတ္ျပန္ၿပီး ယင္းအမိန္႔တြင္ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၏ တာဝန္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ကာလတို႔ကို သတ္မွတ္ရမည္။
၄၇။ ဝန္ထမ္းက ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ ဥကၠ႒ကိုလည္းေကာင္း၊ အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးဦးကိုလည္းေကာင္း ကန္႔ကြက္ႏိုင္သည္။
၄၈။ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕သည္ -
(က) ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈ အမႈတြဲဖြင့္လွစ္၍ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခ်က္ဆိုင္ရာစာရြက္စာတမ္းမ်ား၊ သက္ေသ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ား၊ အျခားအေထာက္အထားမ်ားႏွင့္ စစ္ေဆးေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို စနစ္တက် မွတ္တမ္းတင္ ထားရွိရမည္။
( ခ ) ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးျခင္းခံရသည့္ ဝန္ထမ္းကို ေရွးဦးစြာစြဲခ်က္တင္၍ စြဲခ်က္လႊာကို ဝန္ထမ္းထံေပးပို႔ၿပီး အခ်ိန္လံုေလာက္စြာေပး၍ ေခ်ပလႊာတင္ျပခြင့္ေပးရမည္။
( ဂ ) ဝန္ထမ္း၏ ေခ်ပလႊာကို လက္ခံရရွိသည့္အခါ သက္ေသမ်ားကို စစ္ေဆး၍ သက္ေသထြက္ဆိုခ်က္ မ်ားအား စနစ္တက်မွတ္တမ္းတင္ရမည္။ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးျခင္းခံရသည့္ ဝန္ထမ္းကိုယ္တိုင္လာေရာက္၍ ထုေခ်ေျဖရွင္းထြက္ဆိုလိုပါက ခြင့္ျပဳရမည္။ ယင္းသို႔ ဝန္ထမ္းကိုယ္တိုင္လာေရာက္၍ ထုေခ်ေျဖရွင္းသည့္ အခါ ဝန္ထမ္းက ေတာင္းဆိုလွ်င္ ယင္းကို ကူညီရန္ ေရွ႕ေန သို႔မဟုတ္ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးဦးအား ခြင့္ျပဳႏိုင္သည္။
(ဃ) စစ္ေဆးေတြ႕ရွိခ်က္ အစီရင္ခံစာကို ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအမွဴးထံ တင္ျပရမည္။
( င ) ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၏ အစီရင္ခံစာတြင္ အမႈအေၾကာင္းအရာအက်ဥ္းခ်ဳပ္၊ စြဲခ်က္၊ စစ္ေဆး ေတြ႕ရွိခ်က္၊ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၏ သံုးသပ္ခ်က္ႏွင့္ သေဘာထားေဖာ္ျပခ်က္တို႔ကို ေဖာ္ျပရမည္။
၄၉။ သက္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအမွဴးသည္ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အမိန္႔ခ်မွတ္ၿပီး အမိန္႔စာထုတ္ျပန္၍ သက္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္းထံသို႔ ေပးပို႔ရမည္။ ထိုအမိန္႔ကို မေက်နပ္ပါကအမိန္႔စာကို လက္ခံရရွိသည့္ ေန႔ရက္မွစ၍ ေျခာက္လအတြင္း သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာနအႀကီးအမွဴးထံ အယူခံလႊာတင္သြင္းႏိုင္ေၾကာင္း အမိန္႔စာတြင္ ေဖာ္ျပရမည္။
၅၀။ ပုဒ္မ ၄ အရ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ ခန္႔ထားျခင္းခံရေသာ ဝန္ထမ္းမ်ားအား ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ခ်မွတ္သည့္အမိန္႔ကို သက္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္း အဖြဲ႕အစည္း အႀကီးအမွဴးက အမိန္႔စာထုတ္ျပန္၍ သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ဝန္ထမ္းထံသို႔ ေပးပို႔ရမည္။ထိုအမိန္႔ကို မေက်နပ္ ပါက အမိန္႔စာကို လက္ခံရရွိသည့္ေန႔ရက္မွစ၍ ေျခာက္လအတြင္း သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာနအႀကီးအမွဴးထံ အယူခံလႊာ တင္သြင္းႏိုင္ေၾကာင္း အမိန္႔စာတြင္ ေဖာ္ျပရမည္။
၅၁။ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရး ထိေရာက္လ်င္ျမန္ေစရန္ႏွင့္ လုပ္ငန္းတာဝန္လစ္ဟင္းမႈမရွိေစရန္အလို႔ငွာ ဌာနဆိုင္ရာ စစ္ေဆးမႈမ်ားကို ၾကန္႔ၾကာျခင္းမရွိေစဘဲ ၿပီးျပတ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမည္။
၅၂။ ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈၿပီးဆံုးသည့္အခါ ဝန္ထမ္းတြင္ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိပါက စစ္ေဆးမႈခံခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ ယင္းဝန္ထမ္း၏ဝန္ထမ္းေရးရာအခြင့္အေရးမ်ား ဆံုး႐ံႈးနစ္နာမႈမရွိေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးရမည္။
ထို႔ျပင္ ဥပေဒ အခန္း (၁၁) ဝန္ထမ္းစည္းကမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းႏွင့္အယူခံျခင္း တြင္ ပုဒ္မ ၅၃ မွ ၅၅ ထိ ျပ႒ာန္းထားသည္ကိုေတြ႔ရပါသည္။
ျပစ္ဒဏ္မ်ား
၅၃။ ဌာနဆိုင္ရာအေရးယူမႈမ်ားတြင္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ျပစ္ဒဏ္တစ္ရပ္ကိုျဖစ္ေစ၊ ျပစ္ဒဏ္တစ္ရပ္ထက္ပို၍ျဖစ္ေစ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္အညီ ခ်မွတ္ႏိုင္သည္ -
(က) စာျဖင့္သတိေပးျခင္း၊
( ခ ) ႏွစ္တိုးလစာရပ္ဆိုင္းျခင္း၊
( ဂ ) ရာထူးတိုးျမႇင့္ျခင္းကို ရပ္ဆိုင္းျခင္း၊
(ဃ) လစာႏႈန္းအတြင္း လစာေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊
( င ) ရာထူးအဆင့္ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊
( စ ) ေပါ့ေလ်ာ့မႈေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ အမိန္႔ႏွင့္ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို မလိုက္နာမႈေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ေပၚေပါက္သည့္ ဆံုး႐ံႈးမႈတန္ဖိုး အျပည့္အဝ သို႔မဟုတ္ တစ္စိတ္တစ္ေဒသကို ေပးေလ်ာ္ေစျခင္း၊
(ဆ) တာဝန္မွယာယီရပ္ဆိုင္းခဲ့သည့္ကာလအတြက္ လစာအျပည့္ခံစားခြင့္မျပဳျခင္း သို႔မဟုတ္ ထိုကာလကို တာဝန္ခ်ိန္အျဖစ္ မသတ္မွတ္ျခင္း၊
( ဇ ) ရာထူးမွ ထုတ္ပယ္ျခင္း၊
( စ် ) ဝန္ထမ္းအျဖစ္မွ ထုတ္ပစ္ျခင္း။
၅၄။ ဝန္ထမ္းအား ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္သည့္အခါ -
(က) ပညာေပးျပဳျပင္ေရးႏွင့္ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းမႈထိေရာက္ေရးတို႔ကို ဦးတည္ခ်က္ထားရမည္။
( ခ ) ျပစ္မႈႏွင့္ျပစ္ဒဏ္ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိေစရမည္။
၅၅။ ဝန္ထမ္းသည္ ဌာနဆိုင္ရာအေရးယူမႈတြင္ ခ်မွတ္သည့္ ျပစ္ဒဏ္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အယူခံခြင့္ရွိေစရမည္။
ဥပဒအခန္း(၁၄) အေထြေထြ တြင္ ပုဒ္မ ၇၅ အျဖစ္ “တည္ဆဲဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းမ်ား၊ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ၊ အမိန္႔ၫႊန္ၾကားခ်က္ႏွင့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားတြင္ ပါရွိသည့္ ဝန္ထမ္းေရးရာႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားသည္ ဤဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ မဆန္႔က်င္သေရြ႕ အတည္ျဖစ္သည္။”ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္ျဖစ္ရာ ျပည္ေထာင္စုဆိုရွယ္လစ္သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားမွာ ျပည္ေထာင္စုရာထူး၀န္အဖြဲ႔သည္ သက္ဆိုင္ရာနည္းဥပေဒမ်ားကို ထုတ္ျပန္ျခင္းမျပဳႏုိင္ေသးသျဖင့္ ဆက္လက္ က်င့္သံုးေနရမည့္အေနအထားျဖစ္သည္ကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ အခန္း(၃) ၀န္ထမ္းက်င့္၀တ္ႏွင့္ စည္းကမ္းမ်ား အခန္းတြင္လည္း ေအာက္ပါ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကိုေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။
ေစာင့္ထိန္းရမည့္ က်င့္၀တ္မ်ားႏွင့္ လိုက္နာရမည့္စည္းကမ္းမ်ား
၄။ ၀န္ထမ္းမ်ားသည္ ေအာက္ပါက်င့္၀တ္ႏွင့္ စည္းကမ္းမ်ားကို ေစာင့္ထိန္းလိုက္နာရမည္-
(က) ႏိုင္ငံေတာ္၏ေက်းဇူးသစၥာကို ေစာင့္သိရိုေသရမည္၊
(ခ) အေျခခံဥပေဒႏွင့္ တရားဥပေဒမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာရမည္၊
(ဂ) ျပည္သူတို႔၏အက်ဳိးစီးပြားကို အေလးထား၍ေဆာင္ရြက္ရမည္၊
(ဃ) ျပည္သူပိုင္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြယိုဖိတ္ဆံုးရံႈးမႈမရွိေစရန္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမည္၊
(င) တာ၀န္ႏွင့္ ၀တၱရားမ်ားကို ရိုးသားေျဖာင့္မတ္စြာ ထမ္းေဆာင္ရမည္၊
(စ) ေပးအပ္သည့္တာ၀န္ကို ေက်ပြန္စြာေဆာင္ရြက္ရမည့္ျပင္ လုပ္ငန္းကၽြမ္းက်င္မႈအဆင့္ျမင့္မား လာေစရန္ႏွင့္ အရည္အခ်င္းတိုးတက္ေနေစရန္ အစဥ္ႀကိဳးစားရမည္၊
(ဆ) အလုပ္ခြင္ စည္းကမ္းမ်ား၊ အမိန္႔၊ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို လိုက္နာရမည္၊
(ဇ) အက်င့္စာရိတၱပ်က္ျပားျခင္း၊ သိကၡာကင္းမဲ့စြာျပဳမူေနထိုင္ျခင္းတို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္၊
(စ်) တာ၀န္အရအပ္ႏွင္းထားသည့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အလြဲသံုးစားျပဳ၍ ကိုယ္က်ဳိးရွာျခင္း၊ တံစိုးလက္ေဆာင္ ယူျခင္းတို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္၊
(ည) တရားသျဖင့္ ရရွိအပ္ေသာ ၀င္ေငြမွတပါး မရိုးသားေသာနည္းျဖင့္ အျခား၀င္ေငြရွာျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္၊
ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ အခန္း(၄) ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္မႈမ်ားတြင္ အပိုဒ္ ၅ တြင္အလုပ္ခ်ိန္ဆိုင္ရာျပစ္မႈမ်ား အပိုဒ္ ၆ တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္မႈႏွင့္ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ဆိုင္ရာျပစ္မႈမ်ား အပိုဒ္ ၇ တြင္ ၀န္ထမ္းက်င့္၀တ္ႏွင့္ စည္းကမ္းဆိုင္ရာျပစ္မႈမ်ား အပိုဒ္ ၈ တြင္ တရားဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္ျခင္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ျပစ္မႈမ်ားကို ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ အခန္း(၆) ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္မ်ား ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ရာတြင္ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမည့္အခ်က္မ်ား
၅၆။ ျပစ္ဒဏ္အမ်ဳိးအစားမ်ား။ အေရးယူျခင္းခံရသည့္ ၀န္ထမ္းတြင္ အျပစ္ရွိေၾကာင္းေတြ႔ရွိ၍ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္သည့္အခါ ျပစ္မႈႏွင့္ျပစ္ဒဏ္မွ်တေစရန္ ခ်င့္ခ်ိန္၍ ေအာက္ပါ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္မ်ားအနက္မွ ထိုက္သင့္သည့္ျပစ္ဒဏ္ကို ခ်မွတ္ႏိုင္သည္-
(က) သတိေပးျခင္း၊
(ခ) ႏွစ္တိုးလစာရပ္ဆိုင္းျခင္း၊
(ဂ) ရာထူးတိုးျမႇင့္ျခင္းကိုရပ္ဆိုင္းျခင္း၊
(ဃ) လစာႏႈန္းအတြင္းလစာေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊
(င) ရာထူးအဆင့္ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း
(စ) လစာမွေပးေလ်ာ္ေစျခင္း၊
(ဆ) တာ၀န္မွယာယီရပ္ဆိုင္းခဲ့သည့္ကာလအတြက္ လစာအျပည့္ခံစားခြင့္မျပဳျခင္း သို႔မဟုတ္ ထိုကာလကို တာ၀န္ခ်ိန္အျဖစ္ မသတ္မွတ္ျခင္း၊
(ဇ) ရာထူးမွရပ္စဲျခင္း၊
(စ်) ၀န္ထမ္းအျဖစ္မွထုတ္ပယ္ျခင္း၊
၅၇။ ျပစ္ဒဏ္မ်ား၏အဓိပၸါယ္ႏွင့္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ။ အပိုဒ္ ၅၆ ပါ ျပစ္ဒဏ္မ်ားသည္ ေအာက္ပါအတိုင္း အဓိပၸါယ္ႏွင့္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိေစရမည္-
(ဇ) ရာထူးမွရပ္စဲျခင္း ဆိုသည္မွာ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရ တရားစြဲဆိုျခင္းခံရၿပီး ႀကီးေလးေသာ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခံရျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သည္မွာ အေလ့အက်င့္ကဲ့သို႔ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ၀န္ထမ္းအား လက္ရွိရာထူး၌ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ျခင္းမွ ရပ္စဲျခင္းကို ဆိုသည္-
(စ်) ၀န္ထမ္းအျဖစ္မွထုတ္ပယ္ျခင္း ဆိုသည္မွာ က်င့္၀တ္လြန္ကဲစြာပ်က္ယြင္းမႈ၊ လိမ္လည္မႈ၊ မရိုးသားမႈ၊ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ တမင္သက္သက္တာ၀န္ပ်က္ကြက္မႈ၊ ကိုယ္က်င့္တရားပ်က္ျပားမႈအက်ဳံး၀င္သည့္ ျပစ္မႈတစ္ခုခု ေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရ တရားရံုး၏ႀကီးေလးေသာ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခံရမႈေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ၀န္ထမ္းအဖြဲ႔အစည္း၌ ဆက္လက္ထားရွိရန္ မသင့္ေလ်ာ္သျဖင့္ ၀န္ထမ္းအား ၀န္ထမ္းအျဖစ္မွ ထုတ္ပယ္ျခင္းကိုဆိုသည္-
သို႔ျဖစ္ရာ အဆိုပါ အလယ္တန္းျပဆရာမကို အေရးယူရာတြင္ ႏုိင္ငံ့၀န္ထမ္းဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းရွိမရွိ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ ပါ အခ်က္မ်ားကို လိုက္နာခဲ့ျခင္းရွိမရွိတို႔မွာ စဥ္းစားရမည္ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ စာေစာင္ အပိုဒ္ ၅၇ အပိုဒ္ခြဲ (ဇ) ႏွင့္ အပိုဒ္ခြဲ(စ်)ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရ ထိုကဲ့သို႔ အေရးယူသည့္အဆင့္အထိ ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုမလိုလည္း စဥ္းစားရန္ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၁။ အရ “ဝန္ထမ္း၌ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ေပၚလြင္ထင္ရွားေနသည့္ကိစၥတြင္ ဌာနဆိုင္ရာစံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းမျပဳဘဲ ထိုက္သင့္သည့္ ဝန္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္ကို ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။” ဟု ေဖာ္ျပထားသျဖင့္ ဌာနဆိုင္ရာစံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းမျပဳဘဲျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းကို ေစာဒက မတက္လိုေသာ္လည္း ခ်မွတ္သည့္ျပစ္ဒဏ္သည္ ပုဒ္မ ၅၄။ ပါ “ဝန္ထမ္းအား ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္သည့္အခါ -
(က) ပညာေပးျပဳျပင္ေရးႏွင့္ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းမႈထိေရာက္ေရးတို႔ကို ဦးတည္ခ်က္ထားရမည္။
( ခ ) ျပစ္မႈႏွင့္ျပစ္ဒဏ္ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိေစရမည္။”
ဟူေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီပါ၏ေလာ ဟုေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ ခြင့္မဲ့ ၃ ရက္ပ်က္ကြက္ျခင္းကို အလုပ္မွ ထုတ္ပယ္သည္ဆိုပါက ထိုကဲ့သို႔ေသာ ခြင့္မဲ့ပ်က္ကြက္သည့္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားကို အလားတူ အေရးယူျခင္း ရွိမရွိဆိုသည္မွာလည္း စဥ္းစားရမည္ျဖစ္သည္။
အဆိုပါျပစ္ဒဏ္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ အခန္း(၂) ၀န္ထမ္းစည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာအေျခခံမူမ်ား တြင္ေအာက္ပါ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ကာ ေလ့လာသင့္သည္။
စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ လိုက္နာရမည့္အေျခခံမူမ်ား
၃။ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးကိစၥတြင္ ေအာက္ပါအေျခခံမူမ်ားကို လိုက္နာရမည္-
(က) ၀န္ထမ္းတို႔သည္ သတ္မွတ္ထားသည့္ က်င့္၀တ္ႏွင့္ စည္းကမ္းမ်ားကို ေစာင့္ထိန္းလိုက္နာၾက၍ လုပ္ငန္းကၽြမ္းက်င္မႈ အစဥ္တိုးတက္ေနေစျခင္းျဖင့္ ၀န္ထမ္းအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္မားေစေရးကို ဦးတည္ခ်က္ထားရွိသည္၊
(ခ) ၀န္ထမ္းက်င့္၀တ္ပ်က္ယြင္းျခင္း၊ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းတာ၀န္ ပ်က္ကြက္ျခင္း တို႔အတြက္ ၀န္ထမ္းကို အေရးယူအျပစ္ေပးရာတြင္ ၀န္ထမ္းေကာင္းတစ္ဦးျဖစ္လာေစရန္ ပညာေပး ျပဳျပင္ေရးကို ေရွးရႈရမည္၊
(ဂ) ဌာနဆိုင္ရာ အေရးယူအျပစ္ေပးျခင္းႏွင့္ တရားဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူအျပစ္ေပးျခင္းတို႔၏ နယ္ပယ္ကြဲျပားျခားနားမႈကို ဂရုျပဳ၍ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း မွန္ကန္စြာ ေဆာင္ရြက္ရမည္၊
(ဃ) အေရးယူခံရသည့္ ၀န္ထမ္းကို ရွင္းလင္းေခ်ပခြင့္ လံုေလာက္စြာေပးရမည္၊
(င) ဌာနဆိုင္ရာစစ္ေဆးမႈဖြင့္၍ စစ္ေဆးၾကားနာရာ၌ ဤလက္စြဲပါ ျခြင္းခ်က္ျပဳထားသည့္ ကိစၥမ်ဳိးတြင္မွတပါး အေရးယူခံရသည့္ ၀န္ထမ္း၏ေရွ႕တြင္ စစ္ေဆးၾကားနာရမည္၊
(စ) အေရးယူခံရသည့္ ၀န္ထမ္းတြင္ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရွိပါက အေရးယူခံခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ ၀န္ထမ္းေရးရာ ရပိုင္ခြင့္မ်ား ဆံုးရံႈးနစ္နာမႈ မရွိေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးရမည္၊
(ဆ) အေရးယူခံရသည့္ ၀န္ထမ္းတြင္ အျပစ္ထင္ရွားေတြ႔ရွိ၍ အျပစ္ေပးရာ၌ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းမႈ ထိေရာက္ေစမည့္ ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္မ်ဳိး ခ်မွတ္ရမည္၊
(ဇ) ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္ဒဏ္ကို ခ်မွတ္ရာ၌ ျပစ္မႈႏွင့္ျပစ္ဒဏ္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ရွိေစရမည္၊
(စ်) အယူခံပိုင္ခြင့္ရွိေစရမည္၊
(ည) ဌာနဆိုင္ရာ အေရးယူမႈ၊ အယူခံမႈ၊ ျပင္ဆင္မႈတို႔တြင္ တရားမွ်တမႈ ရွိေစရမည္၊
ထို႔ျပင္ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၅ တြင္ “ဝန္ထမ္းသည္ ဌာနဆိုင္ရာအေရးယူမႈတြင္ ခ်မွတ္သည့္ ျပစ္ဒဏ္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အယူခံခြင့္ရွိေစရမည္။” ဟု ျပ႒ာန္းထားရာ အယူခံခြင့္ ျပဳမျပဳမွာလည္း စဥ္းစားရမည္ျဖစ္သည္။ ယခုအခ်ိန္အထိေတာ့ အယူခံ၀င္ခြင့္ ကို မၾကားရေသးေပ။
ထို႔ျပင္ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ ပါ ျပစ္မႈအလိုက္ထိုက္သင့္သည့္ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္း က႑ တြင္လည္း
၉။ ဤအခန္းပါ ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာျပစ္မႈတစ္ခုခုႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျပစ္ထင္ရွားေတြ႔ရွိသျဖင့္ ၀န္ထမ္းကို အျပစ္ေပးရာ၌ ျပစ္မႈ၏သဘာ၀ႏွင့္ ၀န္ထမ္း၏က်ဴးလြန္မႈ သို႔မဟုတ္ ပ်က္ကြက္မႈတို႔ကို ေထာက္ရႈၿပီး အခန္း(၆)တြင္ သတ္မွတ္ထားေသာ ၀န္ထမ္းဆိုင္ရာ ျပစ္ဒဏ္မ်ားအနက္မွ ထိုက္သင့္ရာျပစ္ဒဏ္ကို ခ်င့္ခ်ိန္၍ ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။
၁၀။ ၀န္ထမ္းကို အျပစ္ေပးရာ၌ တရားမွ်တေစေရးႏွင့္ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းမႈထိေရာက္ေစေရးအတြက္ ခ်မွတ္သည့္ျပစ္ဒဏ္သည္ ထိုက္သင့္သည္ထက္ ပိုမိုႀကီးေလးျခင္း သို႔မဟုတ္ ေလ်ာ့ေပါ့ေစျခင္း မရွိေစပဲ ျပစ္မႈႏွင့္ျပစ္ဒဏ္ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိေစရန္ ဂရုျပဳ၍ ေဆာင္ရြက္ရမည္။ အျပစ္ရွိေသာ၀န္ထမ္းကို အျပစ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီစြာ ထိုက္သင့္သည့္ ျပစ္ဒဏ္ေပးရန္ျဖစ္ေသာ္လည္း ၀န္ထမ္းဘ၀တြင္ နာလန္မထူ အညြန္႔တံုးေမည့္ အျပစ္ေပးျခင္းမ်ဳိးမျဖစ္ေစပဲ ၀န္ထမ္းေကာင္းတစ္ဦးျပန္လည္ျဖစ္လာေစရန္ ျပဳျပင္ေရးကို ေရွးရႈရမည္။
ဟုေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရမည္ျဖစ္သည္။
သို႔ျဖစ္ရာ အထက္ပါတင္ျပခ်က္မ်ားအရ ၈ေလးလံုးႏွစ္ပတ္လည္အခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ဆရာမအေပၚ အေရးယူအျပစ္ေပးမႈသည္ မၾကာမီကာလကမွ အတည္ျပဳျပ႒ာန္းထားေသာ ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီရံုး မွ ၁၉၈၅ခု၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ၀န္ထမ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရးလက္စြဲ စာေစာင္ပါ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ညီညြတ္မႈ ရွိမရွိဆိုသည္မွာ လြန္စြာပင္ ထင္ရွားေနပါသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၄၇ တြင္ “ႏိုင္ငံေတာ္သည္ မည္သူ႔ကိုမဆို ဥပေဒအရာတြင္ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးရရွိေစရမည္။ ထို႔ျပင္ ဥပေဒ၏အကာအကြယ္ကိုလည္း တန္းတူညီမွ်စြာ ရယူပိုင္ခြင့္ ေပးရမည္။” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္ျဖစ္ရာ ယခုကိစၥသည္ ဥပေဒအရာတြင္ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရး ရရွိျခင္း ရွိမရွိကို ေဖာ္ျပေတာ့မည့္ ကိစၥရပ္တစ္ခုျဖစ္လာမည္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းဥပေဒႏွင့္ အညီ အယူခံခြင့္ အခြင့္အေရးေပးမေပး၊ အလားတူ ခြင့္မဲ့ပ်က္ကြက္မႈမ်ားကို ယခုအမႈကဲ့သို႔ အေရးယူမယူ ေစာင့္ၾကည့္ရမည္လည္းျဖစ္ပါသည္။
စံပယ္မ
by Myanmar News Now
မွ်တတဲ့အေရးယူ အျပစ္ေပးမႈ ဟုတ္ပါရဲ႕လား
Reviewed by သစ္ထူးလြင္
on
10:31
Rating: