ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ စိုးရိမ္ရတဲ့ႏုိင္ငံေတြစာရင္းထဲ ျမန္မာပါ၀င္

ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အရပ္ရပ္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဟာ စိန္ေခၚအကဲစမ္း ခံခဲ့ရတယ္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုပါတယ္။ အစိုးရေတြေၾကာင့္ သည္္းခံ နားလည္မႈ မရိွတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး၊ အဲ့ဒီကေန အမုန္းတရားေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ေပၚေပါက္ေစ ခဲ့တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနက ထုတ္ျပန္တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဆုိရင္လည္း ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္အရ စိုးရိမ္ရတဲ့ ႏုိင္ငံစာရင္းထဲမွာပဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦး က တင္ျပထားပါတယ္။

ႏိုင္ငံေတြမွာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အစိုးရ တာ၀န္ရိွသူေတြဘက္က က်ဴးလြန္မႈေတြဟာ အေရးယူမခံရဘဲ ကင္းလြတ္ခြင့္ ရေနတယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ႏိုင္ငံအရပ္ရပ္ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ က်င့္သံုးရာမွာ မမွ်တမႈေတြနဲ႔ ကန္႔သတ္ခ်က္သစ္ေတြ ထုတ္ျပန္တာေတြကိုလည္း ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္ထားပါတယ္။

ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာဟာ လူသားတိုင္းရဲ႕ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရး ျဖစ္ေပမဲ့လည္း မၾကာခဏဆိုသလိုပဲ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ခံေနရတယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂြ်န္ကယ္ရီ (John Kerry) က ေျပာပါတယ္။ ကမၻာအႏွံ႔အျပား ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာဟာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအတြက္ စိုးရိမ္စရာ အမ်ိဳးသား လံုၿခံဳေရးကိစၥ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း မစၥတာ ကယ္ရီ က ေျပာပါတယ္။

“တိုင္းျပည္ေတြမွာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိပါး ေစာ္ကားတာဟာ သူတို႔ ပစ္မွတ္ထားတဲ့ လူေတြကိုပဲ တဖက္သတ္ ၿခိမ္းေျခာက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဟာ အဲဒီ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ တည္ၿငိမ္မႈကို ၿခိမ္းေျခာက္တာပါ။ ဒါမ်ိဳးေတြကို ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကို ထိပါးတယ္ ဆိုတာဟာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအတြက္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ က်င့္၀တ္ဆိုင္ရာ ရပ္တည္ခ်က္အရေရာ၊ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ အမ်ိဳးသား လံုၿခံဳေရးအရပါ စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္ေနတဲ့ ဘာသာေရး ပုတ္ခတ္ေစာ္ကားမႈကို အေရးယူတဲ့ ဥပေဒ၊ ဘာသာကူးေျပာင္းမႈကို အေရးယူတဲ့ ဥပေဒေတြကို တိုးၿပီး က်င့္သံုးလာတာေတြဟာ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈ ပံုစံတရပ္ ျဖစ္လာတယ္လို႔ မစၥတာ ကယ္ရီ က ေျပာပါတယ္။

ဘာသာေရးအရ ပုတ္ခတ္ ေစာ္ကားတယ္ဆိုတဲ့ စဲြခ်က္နဲ႔ အေရးယူခံရတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာဆိုရင္ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား၊ အီဂ်စ္၊ လစ္ဗ်ား၊ တူနီးရွား၊ အီရန္နဲ႔ အီရီသရီယား စတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို ေ၀ဖန္ထားပါတယ္။   ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ဘာသာေရး ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္မႈေတြ ရိွတဲ့အေပၚမွာလည္း ဒီအစီရင္ခံစာထဲမွာ ေ၀ဖန္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အဓိကအခ်က္ကေတာ့ မူဆလင္လူနည္းစုေတြအေပၚ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္တဲ့ ကိစၥပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ ေတြ႔လာရေပမဲ့ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ အေျပာင္းအလဲေတြ သိပ္မေတြ႔ရေသးဘူးလို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ အထူးသံအမတ္ႀကီး စူဇန္ ဂၽြန္စန္ ကြတ္ (Suzan Johnson Cook) က မေန႔က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာသြားပါတယ္။

“က်မတို႔ ေျပာထားတဲ့အတုိင္းပါပဲ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးနဲ႔ တျခား ေျပာင္းလဲလာတဲ့ လကၡဏာေတြ ေတြ႔ရေပမဲ့ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆုိင္ရာ ေျပာင္းလဲမႈကေတာ့ သိပ္မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ က်မတို႔ႏုိင္ငံက အဆင့္ျမင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြ၊ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြ သြားတဲ့အခါတိုင္း ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကိစၥေတြကို ဆက္ၿပီး ေဆြးေႏြးေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ တုိးတက္မႈ မရွိေသးဘူးလို႔ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။”

ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို ဆိုးဆိုးရြားရြား ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြရိွေနတဲ့ ႏိုင္ငံစာရင္းေတြကို စာရင္းျပဳစုဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ ဥပေဒမွာ ေဖာ္ျပ ပါရိွပါတယ္။ အဲ့ဒီ Interanional Religious Freedom Act ဥပေဒမွာဆုိရင္ ဘာသာေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ဆိုးဆိုးရြားရြားရိွတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြ CPC စိုးရိမ္ဖြယ္ေကာင္းတဲ့ ႏုိင္ငံေတြဆိုၿပီး စာရင္းျပဳစုထားပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ကတည္းက ထည့္သြင္းခံခဲ့ရတာ အခုထိ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမား (Barack Obama) အပါအ၀င္ အေမရိကန္ ထိပ္တန္း အရာရိွႀကီးေတြ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါတိုင္းမွာလည္း မၾကာခင္ႏွစ္ေတြအတြင္းက ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ဘာသာေရး အဓိက႐ုဏ္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္ပူပင္ေၾကာင္း၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔၊ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ က်ဴးလြန္မႈေတြကို ေဖာ္ထုတ္အေရးယူဖို႔ ဆိုတာေတြကို မျပတ္ တိုက္တြန္းေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

 ကိုသားညြန္႔ဦး (ဗီြအုိေအ)

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး John Kerry