ျပည္တြင္းမွာ အေမရိကန္ ေဒၚလာတန္ဖိုး အတက္ၾကမ္းခဲ့တဲ့ အက်ိုးဆက္ေၾကာင့္ ကုန္စည္ ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖိုး ျမင့္တက္လာျခင္းဟာ စားသံုးသူနွင့္ လုပ္ငန္း႐ွင္ တို့အေပၚ ေဈးနႈန္းၾကီးျမင့္တဲ့ အက်ိုးကို ခံစားေနရပါတယ္။
“အေမရိကန္ ေဒၚလာတန္ဖိုး အခုလို အတက္ၾကမ္းခဲ့တာက import လုပ္တဲ့ သြင္းကုန္ပစၥည္း မွန္သမွ် ေဈးတက္ခဲ့ တာေၾကာင့္ပါ။ အဓိကက နိုင္ငံျခားကေန ေဒၚလာန့ဲ တင္သြင္းရတဲ့ ဒီဇယ္၊ ဓါတ္ဆီ စက္သံုးဆီေတြရဲ့ ေဈးနႈန္းကလဲ တက္သြားလို့ သယ္ယူပို့ေဆာင္တဲ့ကုန္က်စရိတ္အပါအ၀င္ ထုတ္လုပ္တဲ့စရိတ္ေတြပါ ျမင့္သြားရတယ္။ ဒီအက်ိုးသက္ေရာက္မႈက စားသံုးသူနဲ့လုပ္ငန္း႐ွင္အေပၚမွာ ထိခိုက္မႈရိွေစပါတယ္” လို့ ကုန္သည္အသင္းခ်ဳပ္ (UMFCCI) မွ ဒုတိယဥကၠ႒ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ေလးက ဒီဗီြဘီကို ေျပာပါတယ္။
ျပည္တြင္းနိုင္ငံျခားသံုးေငြေရာင္း၀ယ္ေရးေဈးကြက္ထဲမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာတန္ဖိုးက ျပီးခဲ့တဲ့ ဧျပီလဆန္းမွာ ၁ ေဒၚလာကို ၈၇၅ က်ပ္ရိွခဲ့ေသာ္လည္း ေမလဆန္းကစျပီး ေန့စဥ္နီးပါး တန္ဖိုးျမင့္တက္လာခဲ့ရာ ေမလ၂၉ ရက္ ေန့မွာ က်ပ္ ၉၄၆ ရိွတယ္လို့ သိရပါတယ္။
ျပည္တြင္းေဈးကြက္ထဲမွာ ေဒၚလာနဲ့တင္သြင္းရတဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြအားလံုး ေဈးတက္ခဲ့သလို ျပည္တြင္းမွာ ထုတ္လုပ္တဲ့ကုန္ပစၥည္းေတြရဲ့ ေဈးနႈန္းလည္း ျမင့္တက္မႈရိွပါတယ္။
“ေဒၚလာေဈးနႈန္းက အခုလို အတက္ၾကမ္းခဲ့တာေၾကာင့္ လူေတြအေနနဲ့ ဒီ shock ကို မခံနိုင္ၾကဘူး။ျပီးေတာ့ ဒီအက်ိုးသက္ေရာက္မႈက သြင္းကုန္အေပၚ တခုတည္းကိုပဲ သက္ေရာက္တာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ျပည္တြင္းမွာ ရိွတဲ့ industry တခုအေပၚလံုးမွာ သက္ေရာက္မႈရိွတာပါ။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ အခုက အကုန္လံုး တခုနဲ့ တခု အျပန္အလွန္ ခ်ိတ္ဆက္မႈရိွေနတာျဖစ္လို့ တခုျဖစ္တာနဲ့အကုန္လံုး ထိတာ။ စီးပြားေရးလုပ္တဲ့ေနရာမွာ အေရာင္းအ၀ယ္ကို ၾကိုတင္ေဟာကိန္းေတာ့ ထုတ္လို့မရေပမယ့္ ဒီပစၥည္းကို ဘယ္ေလာက္ထုတ္မယ္၊ ဘယ္ေလာက္နဲ့ေရာင္းမယ္ဆိုျပီးေတာ့ လုပ္ၾကတာရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေတာ့ ဒါေတြအားလံုး ကေမာက္ကမေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္” လို့ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ေလးက ေျပာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ အခုလိုျဖစ္တာဟာ ေတာ္ေတာ္ေလး ထိန္းရသိမ္းရ ခက္တဲ့အေျခအေနမွာ ျဖစ္ေနတယ္လို့ သိရပါတယ္။
“ကုန္သည္အေနနဲ့ ယခင္က ၁ ေဒၚလာကို က်ပ္ ၈၀၀ ေက်ာ္နဲ့ ၀ယ္နိုင္ေပမယ့္ အခု အဲေဈးနႈန္းနဲ့ မ၀ယ္နိုင္ေတာ့လို့ ပစၥည္းမသြင္းနိုင္တဲ့အျပင္ နိုင္ငံျခားေငြကိုလည္း က်ံု့သြားေစပါတယ္။ ဒီ့အတြက္ အက်ိုးသက္ေရာက္မႈက ကုန္ပစၥည္းေဈးနႈန္းေတြ တက္လာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္” လို့ ေဒါက္တာေမာင္္ေမာင္ေလးက ေျပာပါတယ္။
စီးပြားေရးပညာ႐ွင္ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္စိုးက အေမရိကန္ေဒၚလာတန္ဖိုး အခုလို အတက္ၾကမ္းလာတာေၾကာင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအေပၚမွာ စိုးရိမ္ပူပန္မႈေတြ ရိွေနပါတယ္။
“က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ ဒီမွာေဒၚလာ inflation ျဖစ္ဖို့ ဦးတည္ေနတယ္လို့ ျမင္တယ္။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေဒၚလာနဲ့ ခ်ိတ္ဆက္ျပီး လုပ္ရတာက မ်ားတယ္ေလ။ ကုန္သြယ္မႈကလဲ တက္လာတယ္။ အခုက ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုးက deflection ျဖစ္ဖို့ မ်ားလာလို့ ျမန္မာျပည္သူေတြအတြက္ မေကာင္းဘူး။ အိတ္စပို့အတြက္ေကာင္းတယ္လို့ ေျပာၾကေပမယ့္ သူ့အတြက္လဲ မေကာင္းဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ သူက က်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ရင္ အိတ္စပို့ကို ျမွင့္တင္နိုင္မယ္လို့ထင္တာကို။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ရဲ့အိတ္စပို့စ္က ၀ယ္လိုအားရိွတဲ့ အိတ္စပို့စ္မဟုတ္ရင္ နည္းနည္းစဥ္းစားဖို့ေတာ့ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရိွ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအေပၚ ေဒၚလာရဲ့အက်ိုးသက္ေရာက္မႈက အနုတ္လကၡဏကို ျပေနတယ္။”
ျပည္တြင္းမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာတန္ဖိုး အခုလို အတက္အၾကမ္းလာတာကို ဗဟိုဘဏ္အေနနဲ့ ၀င္ေရာက္ ေျဖ႐ွင္းမွသာ ယင္းျပဿနာမွာ ေျပလည္မွာ ျဖစ္တယ္လို့ သိရပါတယ္။
ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္စုိးက “ဒီကိစၥက မေျဖ႐ွင္းရင္ ျပီးမွာမဟုတ္ဘူး။ ေျဖ႐ွင္းနိုင္တဲ့နည္းလမ္းေတြက အမ်ားၾကီး ရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဗဟိုဘဏ္အေနနဲ့ သူ၀င္ပါမွာမဟုတ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ့ ေဈးကြက္သေဘာအရ သူသဘာ၀ သေဘာအတိုင္း ျဖစ္တာလို့ ေျပာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျဖ႐ွင္းနိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ဘယ္လိုဘဲေျပာေျပာ သူကိုယ္တိုင္က မေျဖ႐ွင္းရင္ ဘာမွလုပ္လို့မရဘူး။ အမွန္ေတာ့ သူ့အေနနဲ့ ဒါကို care လုပ္ရမွာပါ။ ျပီးေတာ့ ေဒၚလာေဈးနႈန္း အတက္အက်က ရိပ္ခနဲရိပ္ခနဲ ျဖစ္တာလဲမေကာင္းတဲ့လကၡဏာပါ” လုိ့ ေျပာပါတယ္။
by သုိက္ဇင္ (ဒီဗီြဘီ)
“အေမရိကန္ ေဒၚလာတန္ဖိုး အခုလို အတက္ၾကမ္းခဲ့တာက import လုပ္တဲ့ သြင္းကုန္ပစၥည္း မွန္သမွ် ေဈးတက္ခဲ့ တာေၾကာင့္ပါ။ အဓိကက နိုင္ငံျခားကေန ေဒၚလာန့ဲ တင္သြင္းရတဲ့ ဒီဇယ္၊ ဓါတ္ဆီ စက္သံုးဆီေတြရဲ့ ေဈးနႈန္းကလဲ တက္သြားလို့ သယ္ယူပို့ေဆာင္တဲ့ကုန္က်စရိတ္အပါအ၀င္ ထုတ္လုပ္တဲ့စရိတ္ေတြပါ ျမင့္သြားရတယ္။ ဒီအက်ိုးသက္ေရာက္မႈက စားသံုးသူနဲ့လုပ္ငန္း႐ွင္အေပၚမွာ ထိခိုက္မႈရိွေစပါတယ္” လို့ ကုန္သည္အသင္းခ်ဳပ္ (UMFCCI) မွ ဒုတိယဥကၠ႒ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ေလးက ဒီဗီြဘီကို ေျပာပါတယ္။
ျပည္တြင္းနိုင္ငံျခားသံုးေငြေရာင္း၀ယ္ေရးေဈးကြက္ထဲမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာတန္ဖိုးက ျပီးခဲ့တဲ့ ဧျပီလဆန္းမွာ ၁ ေဒၚလာကို ၈၇၅ က်ပ္ရိွခဲ့ေသာ္လည္း ေမလဆန္းကစျပီး ေန့စဥ္နီးပါး တန္ဖိုးျမင့္တက္လာခဲ့ရာ ေမလ၂၉ ရက္ ေန့မွာ က်ပ္ ၉၄၆ ရိွတယ္လို့ သိရပါတယ္။
ျပည္တြင္းေဈးကြက္ထဲမွာ ေဒၚလာနဲ့တင္သြင္းရတဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြအားလံုး ေဈးတက္ခဲ့သလို ျပည္တြင္းမွာ ထုတ္လုပ္တဲ့ကုန္ပစၥည္းေတြရဲ့ ေဈးနႈန္းလည္း ျမင့္တက္မႈရိွပါတယ္။
“ေဒၚလာေဈးနႈန္းက အခုလို အတက္ၾကမ္းခဲ့တာေၾကာင့္ လူေတြအေနနဲ့ ဒီ shock ကို မခံနိုင္ၾကဘူး။ျပီးေတာ့ ဒီအက်ိုးသက္ေရာက္မႈက သြင္းကုန္အေပၚ တခုတည္းကိုပဲ သက္ေရာက္တာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ျပည္တြင္းမွာ ရိွတဲ့ industry တခုအေပၚလံုးမွာ သက္ေရာက္မႈရိွတာပါ။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ အခုက အကုန္လံုး တခုနဲ့ တခု အျပန္အလွန္ ခ်ိတ္ဆက္မႈရိွေနတာျဖစ္လို့ တခုျဖစ္တာနဲ့အကုန္လံုး ထိတာ။ စီးပြားေရးလုပ္တဲ့ေနရာမွာ အေရာင္းအ၀ယ္ကို ၾကိုတင္ေဟာကိန္းေတာ့ ထုတ္လို့မရေပမယ့္ ဒီပစၥည္းကို ဘယ္ေလာက္ထုတ္မယ္၊ ဘယ္ေလာက္နဲ့ေရာင္းမယ္ဆိုျပီးေတာ့ လုပ္ၾကတာရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေတာ့ ဒါေတြအားလံုး ကေမာက္ကမေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္” လို့ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ေလးက ေျပာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ အခုလိုျဖစ္တာဟာ ေတာ္ေတာ္ေလး ထိန္းရသိမ္းရ ခက္တဲ့အေျခအေနမွာ ျဖစ္ေနတယ္လို့ သိရပါတယ္။
“ကုန္သည္အေနနဲ့ ယခင္က ၁ ေဒၚလာကို က်ပ္ ၈၀၀ ေက်ာ္နဲ့ ၀ယ္နိုင္ေပမယ့္ အခု အဲေဈးနႈန္းနဲ့ မ၀ယ္နိုင္ေတာ့လို့ ပစၥည္းမသြင္းနိုင္တဲ့အျပင္ နိုင္ငံျခားေငြကိုလည္း က်ံု့သြားေစပါတယ္။ ဒီ့အတြက္ အက်ိုးသက္ေရာက္မႈက ကုန္ပစၥည္းေဈးနႈန္းေတြ တက္လာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္” လို့ ေဒါက္တာေမာင္္ေမာင္ေလးက ေျပာပါတယ္။
စီးပြားေရးပညာ႐ွင္ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္စိုးက အေမရိကန္ေဒၚလာတန္ဖိုး အခုလို အတက္ၾကမ္းလာတာေၾကာင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအေပၚမွာ စိုးရိမ္ပူပန္မႈေတြ ရိွေနပါတယ္။
“က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ ဒီမွာေဒၚလာ inflation ျဖစ္ဖို့ ဦးတည္ေနတယ္လို့ ျမင္တယ္။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေဒၚလာနဲ့ ခ်ိတ္ဆက္ျပီး လုပ္ရတာက မ်ားတယ္ေလ။ ကုန္သြယ္မႈကလဲ တက္လာတယ္။ အခုက ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုးက deflection ျဖစ္ဖို့ မ်ားလာလို့ ျမန္မာျပည္သူေတြအတြက္ မေကာင္းဘူး။ အိတ္စပို့အတြက္ေကာင္းတယ္လို့ ေျပာၾကေပမယ့္ သူ့အတြက္လဲ မေကာင္းဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ သူက က်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ရင္ အိတ္စပို့ကို ျမွင့္တင္နိုင္မယ္လို့ထင္တာကို။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ရဲ့အိတ္စပို့စ္က ၀ယ္လိုအားရိွတဲ့ အိတ္စပို့စ္မဟုတ္ရင္ နည္းနည္းစဥ္းစားဖို့ေတာ့ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရိွ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအေပၚ ေဒၚလာရဲ့အက်ိုးသက္ေရာက္မႈက အနုတ္လကၡဏကို ျပေနတယ္။”
ျပည္တြင္းမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာတန္ဖိုး အခုလို အတက္အၾကမ္းလာတာကို ဗဟိုဘဏ္အေနနဲ့ ၀င္ေရာက္ ေျဖ႐ွင္းမွသာ ယင္းျပဿနာမွာ ေျပလည္မွာ ျဖစ္တယ္လို့ သိရပါတယ္။
ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္စုိးက “ဒီကိစၥက မေျဖ႐ွင္းရင္ ျပီးမွာမဟုတ္ဘူး။ ေျဖ႐ွင္းနိုင္တဲ့နည္းလမ္းေတြက အမ်ားၾကီး ရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဗဟိုဘဏ္အေနနဲ့ သူ၀င္ပါမွာမဟုတ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ့ ေဈးကြက္သေဘာအရ သူသဘာ၀ သေဘာအတိုင္း ျဖစ္တာလို့ ေျပာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျဖ႐ွင္းနိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ဘယ္လိုဘဲေျပာေျပာ သူကိုယ္တိုင္က မေျဖ႐ွင္းရင္ ဘာမွလုပ္လို့မရဘူး။ အမွန္ေတာ့ သူ့အေနနဲ့ ဒါကို care လုပ္ရမွာပါ။ ျပီးေတာ့ ေဒၚလာေဈးနႈန္း အတက္အက်က ရိပ္ခနဲရိပ္ခနဲ ျဖစ္တာလဲမေကာင္းတဲ့လကၡဏာပါ” လုိ့ ေျပာပါတယ္။
by သုိက္ဇင္ (ဒီဗီြဘီ)
ေဒၚလာေၾကာင့္ ကုန္စည္ေဈးတက္
Reviewed by သစ္ထူးလြင္
on
15:39
Rating: