ရန္ကုန္၊ ေမ ၄
စစ္ေရးၿခိမ္းေျခာက္မႈ မ်ားေၾကာင့္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံ ႀကီးမ်ားက သတိထား ေစာင့္ၾကည့္ ေနေသာ ေျမာက္ ကိုရီးယား ႏိုင္ငံႏွင့္ စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံမႈလုံးဝမရွိဟု ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးရဲထြဋ္က ျငင္းဆိုလိုက္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ယခင္တပ္မေတာ္ အစိုးရလက္ထက္ တြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏွင့္ စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံေရးရွိခဲ့ေသာ္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရ သစ္လက္ထက္တြင္ ကုလသမဂၢက ထုတ္ျပန္ ေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္ အညီ လိုက္နာေဆာင္႐ြက္ေနၿပီး ယင္းႏိုင္ငံႏွင့္ စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံမႈတစ္စုံတစ္ရာ မရွိေၾကာင္း ၄င္းကဆိုသည္။
"စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံေရးေတာ့ လုံးဝမရွိေတာ့ဘူး။ သံတမန္အရေတာ့ ဆက္ဆံေရးေတြ ဆက္ရွိေနဦးမွာပါ" ဟု ၄င္းက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္း ေရး ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ မလွည့္ႏိုင္ေရးကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အစဥ္တစိုက္ ပံ့ပိုးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ ျပည္တြင္းလုံၿခံဳေရး အေျခအေန စိတ္မခ်ရျခင္း၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခား ေရး မူဝါဒမ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည့္ အေျခအေန အခ်ဳိ႕ ဆက္လက္တည္ရွိ ေနျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား မ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ားအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ေဒသ အခ်ဳိ႕တြင္ အနည္းႏွင့္ အမ်ားရွိေနျခင္း၊ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံႏွင့္ စစ္ေရးအရ ပတ္သက္မႈမ်ား ရွိေနျခင္းတို႔ ရွိေနေသး ေၾကာင္း အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမားက ေမလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ထားသည္။
"ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘက္က ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံေရးေတြ မရွိေတာ့ဘူးဆိုတာ အႀကိမ္ႀကိမ္ခ်ျပ ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ မယုံရင္လည္း စစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္လို႔ ရပါတယ္" ဟု ဦးရဲထြဋ္ကဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားေသာ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား အနက္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့ေသာ ယခင္တပ္မေတာ္ အစိုးရႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ ထိပ္တန္းစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို ျပည္ဝင္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားမႈကို ေျဖေလွ်ာ့ေပး ခဲ့ၿပီး၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ဘ႑ာေရးအရ ခ်မွတ္ထားေသာ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ မ်ားကို လည္း ေနာက္ထပ္တစ္ႏွစ္ ဆိုင္းငံ့ေပး ေၾကာင္း ေမလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ အေမရိကန္ သမၼတ ဘားရက္အိုဘားမားက ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ သမိုင္းခ်ီ၍ လက္နက္ေရာင္းဝယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္႐ြက္ေနၾက ေသာ္လည္း ရန္ကုန္တြင္ ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတကို ေျမာက္ကိုရီးယား အၾကမ္းဖက္သမား မ်ား၏ လုပ္ႀကံမႈျဖစ္ၿပီးေနာက္ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးတြင္ အဟန္႔အတားမ်ား ျဖစ္လာခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာတပ္မေတာ္ အစိုးရလက္ထက္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ မ်ားက ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံသို႔ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယား ထံမွ အကန္႔အသတ္မရွိ လက္နက္ဝယ္ယူရန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရ အဆင့္ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကေၾကာင္း US-Korea Institute at SAIS သတင္း စာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
သို႔ေသာ္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ ေတာင္ကိုရီးယားအစိုးရ၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္ျဖင့္ ပထမဦးဆုံး သြားေရာက္လည္ပတ္ ခဲ့ေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံေရး လုံးဝျဖတ္ေတာက္လိုက္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိေပးေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအဝင္ အန္ဂိုလာ၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ အီဂ်စ္၊ အစၥေရး၊ ဆိုမာလီးယား၊ ေတာင္ဆူဒန္ႏွင့္ ဆီရီးယား ႏိုင္ငံမ်ားသည္ စစ္ပြဲမ်ားတြင္ အသုံးျပဳေသာ အဆိပ္အေတာက္ ျဖစ္ေစသည့္ ဓာတုလက္နက္မ်ား လုံးဝကင္းစင္ေရးအတြက္ ဓာတုလက္နက္ ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဳပ္ (Chemical Weapon Convetion) တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ က်န္ရွိေနေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ မစၥတာဘန္ကီမြန္းက နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ သည္ဟိတ္ၿမဳိ႕တြင္ ဧၿပီလ ၈ ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့သည့္ ဓာတု လက္နက္ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပန္လည္ စမ္းစစ္မည့္ တတိယ အႀကိမ္ညီလာခံတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
The Voice Weekly
စစ္ေရးၿခိမ္းေျခာက္မႈ မ်ားေၾကာင့္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံ ႀကီးမ်ားက သတိထား ေစာင့္ၾကည့္ ေနေသာ ေျမာက္ ကိုရီးယား ႏိုင္ငံႏွင့္ စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံမႈလုံးဝမရွိဟု ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးရဲထြဋ္က ျငင္းဆိုလိုက္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ယခင္တပ္မေတာ္ အစိုးရလက္ထက္ တြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏွင့္ စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံေရးရွိခဲ့ေသာ္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရ သစ္လက္ထက္တြင္ ကုလသမဂၢက ထုတ္ျပန္ ေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္ အညီ လိုက္နာေဆာင္႐ြက္ေနၿပီး ယင္းႏိုင္ငံႏွင့္ စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံမႈတစ္စုံတစ္ရာ မရွိေၾကာင္း ၄င္းကဆိုသည္။
"စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံေရးေတာ့ လုံးဝမရွိေတာ့ဘူး။ သံတမန္အရေတာ့ ဆက္ဆံေရးေတြ ဆက္ရွိေနဦးမွာပါ" ဟု ၄င္းက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္း ေရး ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ မလွည့္ႏိုင္ေရးကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အစဥ္တစိုက္ ပံ့ပိုးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ ျပည္တြင္းလုံၿခံဳေရး အေျခအေန စိတ္မခ်ရျခင္း၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခား ေရး မူဝါဒမ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည့္ အေျခအေန အခ်ဳိ႕ ဆက္လက္တည္ရွိ ေနျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား မ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ားအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ေဒသ အခ်ဳိ႕တြင္ အနည္းႏွင့္ အမ်ားရွိေနျခင္း၊ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံႏွင့္ စစ္ေရးအရ ပတ္သက္မႈမ်ား ရွိေနျခင္းတို႔ ရွိေနေသး ေၾကာင္း အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမားက ေမလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ထားသည္။
"ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘက္က ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံေရးေတြ မရွိေတာ့ဘူးဆိုတာ အႀကိမ္ႀကိမ္ခ်ျပ ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ မယုံရင္လည္း စစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္လို႔ ရပါတယ္" ဟု ဦးရဲထြဋ္ကဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားေသာ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား အနက္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့ေသာ ယခင္တပ္မေတာ္ အစိုးရႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ ထိပ္တန္းစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို ျပည္ဝင္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားမႈကို ေျဖေလွ်ာ့ေပး ခဲ့ၿပီး၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ဘ႑ာေရးအရ ခ်မွတ္ထားေသာ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ မ်ားကို လည္း ေနာက္ထပ္တစ္ႏွစ္ ဆိုင္းငံ့ေပး ေၾကာင္း ေမလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ အေမရိကန္ သမၼတ ဘားရက္အိုဘားမားက ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ သမိုင္းခ်ီ၍ လက္နက္ေရာင္းဝယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္႐ြက္ေနၾက ေသာ္လည္း ရန္ကုန္တြင္ ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတကို ေျမာက္ကိုရီးယား အၾကမ္းဖက္သမား မ်ား၏ လုပ္ႀကံမႈျဖစ္ၿပီးေနာက္ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးတြင္ အဟန္႔အတားမ်ား ျဖစ္လာခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာတပ္မေတာ္ အစိုးရလက္ထက္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ မ်ားက ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံသို႔ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယား ထံမွ အကန္႔အသတ္မရွိ လက္နက္ဝယ္ယူရန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရ အဆင့္ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကေၾကာင္း US-Korea Institute at SAIS သတင္း စာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
သို႔ေသာ္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ ေတာင္ကိုရီးယားအစိုးရ၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္ျဖင့္ ပထမဦးဆုံး သြားေရာက္လည္ပတ္ ခဲ့ေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံေရး လုံးဝျဖတ္ေတာက္လိုက္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိေပးေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအဝင္ အန္ဂိုလာ၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ အီဂ်စ္၊ အစၥေရး၊ ဆိုမာလီးယား၊ ေတာင္ဆူဒန္ႏွင့္ ဆီရီးယား ႏိုင္ငံမ်ားသည္ စစ္ပြဲမ်ားတြင္ အသုံးျပဳေသာ အဆိပ္အေတာက္ ျဖစ္ေစသည့္ ဓာတုလက္နက္မ်ား လုံးဝကင္းစင္ေရးအတြက္ ဓာတုလက္နက္ ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဳပ္ (Chemical Weapon Convetion) တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ က်န္ရွိေနေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ မစၥတာဘန္ကီမြန္းက နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ သည္ဟိတ္ၿမဳိ႕တြင္ ဧၿပီလ ၈ ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့သည့္ ဓာတု လက္နက္ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပန္လည္ စမ္းစစ္မည့္ တတိယ အႀကိမ္ညီလာခံတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
The Voice Weekly
ယခင္အစုိးရလက္ထက္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီး သူရေရႊမန္း ႏွင့္ အဖဲြ ့ေျမာက္ကုိရီးယား ေရာက္ရိွစဥ္ |
ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ စစ္ေရးအရဆက္ဆံမႈ လံုးဝမရွိဟု ျမန္မာ အစိုးရသစ္ျငင္း
Reviewed by သစ္ထူးလြင္
on
15:29
Rating: