ျမန္မာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ေတာင္သူ လယ္သမားႏွီး ေႏွာဖလွယ္ပြဲ ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာခ်က္
ေဖေဖာ္၀ါရီလ၂၆ရက္၂၀၁၃ခုႏွစ္
Excel Treasure Hotel (ရန္ကုန္ျမိဳ႕)
ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို က႑ေပါင္းစံုတြင္ အရိွန္အဟုန္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ၾကိဳးပမ္းေနေသာ ယေန ႔ေခတ္ကာလတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အင္အား အၾကီးမားဆံုးႏွင္႔ အေရးပါဆံုး ကုန္ထုတ္စြမ္းအား စုၾကီးျဖစ္သည့္ ေတာင္သူ လယ္သမားမ်ား၏ ပါ၀င္မႈသည္ ျမန္မာ့အနာဂတ္ အေျပာင္း အလဲအတြက္အဓိက အက် ဆံုးေနရာမွ ပါ၀င္လ်က္ရိွပါသည္။ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအေနျဖင့္လည္းတိုင္းရင္းသားျပည္သူတရပ္လံုး၏စားနပ္ရိကၡာလိုအပ္ခ်က္ကိုဖူလံုျပည့္၀ရံုမွ်မကလယ္ယာထြက္ကုန္မ်ားျဖင့္ႏိုင္ငံျခား၀င္ေငြမ်ား ရွာေဖြရရိွႏိုင္ရန္ အထိႏိုင္င့ံ တာ၀န္ျပည္သူ႔တာ၀န္မ်ားကိုသမိုင္းစဥ္တစ္ ေလွ်ာက္လံုးပါ၀င္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကျပီးပိုမိုစြမ္းေဆာင္ေပးၾကရန္လည္းဆႏၵထက္သန္ျပင္းျပလ်က္ရိွပါသည္။ႏိုင္င့ံေက်းဇူးရွင္ေတာင္သူလယ္သမားၾကီးမ်ားကျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲကာလတြင္ ျပည္သူတရပ္လံုးအတြက္ ကာယ၊ဥာဏ စြမ္းအားရိွသမွ်ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ေနရာ၌ေခတ္ေဟာင္း၏အၾကြင္းအက်န္စနစ္ေဟာင္းမ်ားကထင္တိုင္းမေရာက္ခရီးမေပါက္ႏိုင္ ေအာင္တားဆီးပိတ္ဆို႔လ်က္ရိွေနၾကျပီးျမန္မာ့ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအတြက္ကမာၻ႔အဆင့္မီေစ်းကြက္၀င္ကုန္ထုတ္ လုပ္ႏိုင္စြမ္းႏွင့္ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္စြမ္းကိုစိုးရိမ္ပူပန္ဖြယ္ရာေျခာက္လွန္႔လ်က္ရိွပါသည္။
ထိုကဲ့သို႔ေသာစိန္ေခၚမႈမ်ား အခက္အခဲမ်ားကို စနစ္တက်က်ယ္ျပန္႔စြာ ေလ့လာေဆြးေႏြး၍ ပူးေပါင္းအေျဖရွာ ႏိုင္ေရးအတြက္ႏိုင္ငံတ၀န္းလံုးရိွေဒသအသီးသီးမွေတာင္သူလယ္သမားမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာေတာင္သူကြန္ယက္မ်ား ခ်ိတ္ဆက္ကာ“ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာေတာင္သူလယ္သမားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲၾကီး”ကိုေဖေဖာ္၀ါရီလ၂၅ရက္ႏွင့္၂၆ရက္၂၀၁၃ခုႏွစ္တြင္ရန္ကုန္ျမိဳ႕ Excel Treasure Hotel ၌ႏွစ္ရက္တိုင္တိုင္က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါသည္။
ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းအသီးသီးမွ ေတာင္သူလယ္သမားကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ေတာင္သူလယ္သမားအေရးလႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္သူမ်ား၊အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွတာ၀န္ရိွသူမ်ား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား၊ မိုးေလ၀သ ပညာရွင္မ်ား၊လူမႈေရး-ႏိုင္ငံေရးစီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားအပါအ၀င္ လူဦးေရ၂၀၀ခန္႔တက္ေရာက္ခဲ့ၾကျပီး၊ ရႈေထာင့္ေပါင္းစံု အျမင္ေပါင္းစံုျဖင့္ျမန္မာ့ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအေရးကိုတက္ၾကြစြာပူးေပါင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါသည္။ျပည္သူ႔အက်ိဳးႏို္င္ငံအက်ိဳးကိုပိုမိုျဖည့္ဆည္း ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ရပ္နီးရပ္ေ၀းေဒသအသီးသီးမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားတက္ေရာက္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကေသာ “ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေတာင္သူလယ္သမား ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲၾကီး”မွ ေအာက္ေဖာ္ျပပါအခ်က္မ်ားကို ေဆြးေႏြးရရိွခဲ့ပါသည္။
ေတာင္သူ နွင့္ စိုက္ပ်ိဳးနည္းပညာ
ၾကံဳေတြ ့ေနရေသာျပသာနာမ်ား
ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား စိုက္ပ်ိဳးရာတြင္ ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီေသာ စိုက္ပ်ိဳးနည္း အသိပညာမ်ား အားနည္းေန ျခင္း၊ မ်ိဳးေစ့ အခက္အခဲမ်ားရိွေနျခင္း၊ အထြက္ ႏႈန္း က်ဆင္းျခင္း ျပသာနာမ်ားၾကံဳေတြ ့ေနရပါသည္။ထိုျပင္ လယ္ယာေျမမ်ားတြင္ ဓာတု(ဓာတ္ေျမၾသဇာ၊ပိုးသတ္ေဆး) ေဆးမ်ားစနစ္တက်သံုးစြဲမႈမရွိဘဲ အလြန္အကြ်ံ သံုးစြဲေနျခင္းေၾကာင့္ ေျမဆီလႊာမ်ားပ်က္ဆီးျပီး ေျမကြ်ံျခင္း၊ ေျမခ်ဥ္၊ေျမငန္ လြန္ကဲျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚ လ်က္ရွိပါသည္။ ကမာၻ႕ရာသီဥတုေျပာင္းလဲျခင္း ေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ားဧ။္ မိရိုးဖလာ စိုက္ပ်ိဳးလ်ွက္ရွိေသာ မ်ိဳးမ်ား ႏွင့္ ကိုက္ ညီ မႈ မရွိဘဲ သီးႏွံမ်ား ပ်က္ဆီး ဆံုးရွံဳးျခင္း၊ အဓိက လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္ ေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရ ရွားပါးျခင္း၊ေရေ၀၊ေရလဲ ပ်က္စီး ဆံုးရွံဳးလ်က္ရွိေနပါ သည္။ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားမွာ စိုက္ပ်ိဳးေရ က႑တြင္ အေလအလြင့္မ်ားျခင္း၊ အခ်ိန္မွီမစိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ျခင္း၊သီးထပ္ သီးညွပ္မ်ား စိုက္ပ်ိဳးေနရ ၍လဲ အခက္အခဲ မ်ားစြာ ၾကံဳေတြ႕ေနရပါသည္။
အစိုးရသို႕အၾကံျပဳေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား
- ေျမဆီလႊာထိန္းသိမ္းေရးကိုဦးစားေပးစိုက္ပ်ိဳးေသာၾသဂဲနစ္စုိုက္ပ်ိဳးနည္းစနစ္ကို တုိက္တြန္းအားေပးရန္။
- ဓာတုေဆးတင္သြင္းမႈအေပၚတြင္တင္းက်ပ္ေသာဥပေဒမ်ား ထည့္သြင္းေပးရန္။
- စိုက္ပ်ိဳးေရးသုေတသန ဌာန အေနျဖင့္ ေဒသမ်ိဳးရင္းမ်ားကို ထိန္းသိမ္းရန္။
- တစ္ႏွစ္ပတ္လံုးစိုက္ပ်ိဳးႏုိင္ေသာ တစ္ႏုိင္တစ္ပိုင္ ဓာတုလြတ္ စိုက္ပ်ိဳးနည္းပညာမ်ား ျဖန္႕ေ၀ေပးရန္။
- လယ္ယာ ႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ၾကီးဌာန အေနျဖင့္ ေရေပးေ၀စနစ္ မ်ားကို ထိေရာက္စြာ အသံုးျပဳႏုိင္ရန္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေပးရန္။
- မ်ိဳးေကာင္းမ်ိဳးသန္႕စမ္းသပ္စိုက္ကြင္းမ်ားတြင္ေတာင္သူမ်ားပါ၀င္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ေဒသတုိင္းတြင္စမ္းသပ္စုိက္ကြင္းျပဳ လုပ္ ေပးရန္။
- ေျပာင္းလဲလာေသာ ရာသီဥတုႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ စိုက္ပ်ိဳးနည္းပညာ မ်ားကို ေတာင္သူမ်ားထံ အသိေပးျဖန္႕ေ၀ရန္။
ေတာင္သူလယ္သမား ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးမူ၀ါဒ
ၾကံဳေတြ ့ေနရေသာျပသာနာမ်ား
ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား အေနျဖင့္ မိမိႏွစ္သက္ရာ ေဒသႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ သီႏွံစိုက္ပ်ိဳးခြင့္မရဘဲ ေႏြစပါး၊မိုးစပါး စိုက္ပ်ိဳးေနရျခင္း၊ေစ်းကြက္၀င္စိုက္ပ်ိဳးသီးႏွံမ်ားလြတ္လပ္စြာ စိုက္ပ်ိဳးခြင့္မရျခင္းတို႕ေၾကာင့္ အဆင္မေျပ မႈမ်ားစြာျဖစ္ေပၚေနသည္။လယ္ယာေျမမ်ားမွာ အျမဲတမ္း ေရသြင္းေနရသျဖင့္ ေျမကြ်ံျခင္း၊အထြက္ႏွဳန္းက်ဆင္းျခင္းႏွင့္ ကြ်ဲ၊ႏြား၊လူမ်ားလယ္ထဲဆင္း၍ လုပ္ကုိင္မရေတာ့သည့္အဆင့္ထိ ေရာက္ရွိ လာေနသည္။ လယ္ယာေျမဧ။္ အေရးၾကီးေသာ အဓိက မူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ရာတြင္လည္း အမွန္တကယ္စိုက္ပ်ိဳးေနေသာ ေတာင္သူမ်ား ပါ၀င္ခြင့္ မရွိဘဲ လယ္ယာလုပ္ငန္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အေတြ႕အၾကံဳမရွိေသာ လူမ်ားမွ မူ၀ါဒမ်ား ေရးဆြဲေနျခင္းေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ား အတြက္ နစ္နာမွဳမ်ား ရွိေနပါသည္။ သဘာ၀ေဘးအႏာၱရာယ္ႏွင့္ ပိုးမႊား အႏာၱရာယ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆံုးရွံဳမွဳမ်ား ရွိေသာအခါ တြင္ လည္း ေတာင္သူမ်ား အတြက္ အခြန္ေကာက္သူမ်ားမွ ထိေရာက္ေသာ ပံပိုးမွဳမ်ား မရွိျခင္း ျမန္မာေတာင္သူမ်ား အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာရွိ ေတာင္သူမ်ား ရရွိေသာ အခြင့္အေရး၊ရပိုင္ခြင့္ ႏွင့္ မ်ားစြာ ကြာျခားေနမွဳေၾကာင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားဧ။္ဘ၀လူေနမႈအဆင့္အတန္းနိမ့္က်ျခင္းႏွင့္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား ဆံုးရွံဳးေနၾကရပါသည္။
အစိုးရသို ့အၾကံျပဳေတာင္ဆိုခ်က္မ်ား
· လယ္ယာေျမယာမႈခင္းျဖစ္ေသာေျမပိုင္ဆုိင္မႈျပႆနာမ်ားရွိေနလ်င္ လယ္ယာေျမမွတ္ပံုတင္ကာလကို အကန္႔အသတ္မရွိေရႊ႕ဆိုင္းေပးရန္
· လယ္ယာအသံုးျပဳပစၥည္ကရိယာမ်ားအား ေခတ္နွင့္ညီေသာနည္းပညာနွင့္ယႏၱရားမ်ားပံ့ပိုးေပးရန္ အတြက္ ေတာင္သူမ်ားနွင့္ညိဳနိုဳင္းေဆြးေႏြးေဆာက္ရြက္မႈလုပ္ေဆာင္ရန္
· ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအား ခြဲျခားမႈမရွိဘဲအတိုးမဲ့နွစ္ရွည္ေခ်းေငြထုတ္ေပးရန္
· ေစ်းကြက္သီးနွံမ်ားလႊတ္လပ္စြာစိုက္ပ်ိဳးလုပ္ေဆာင္နုိင္ရန္အတြက္အစိုးရမွျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ေပးရန္
· လယ္ယာေျမမႈ၀ါဒမ်ားခ်မွတ္ရာတြင္ ေတာင္သူမ်ား၏သေဘာဆႏၵမ်ားပါ၀င္မႈျဖင့္ေရးဆြဲနုိင္ရန္အတြက္ အစိုးရမွေဆာင္ရြက္ေပးရန္
· နုိင္ငံတကာလုပ္ထံုးလုပ္နည္းနွင့္အညီေတာင္သူအခြင့္အေရးမ်ားကို ျပဌာန္း လုပ္ေဆာင္ေပးျပီး တိေရာက္စြာလုပ္ေဆာင္ေပးရန္
· လယ္ယာေျမအတြင္း စီမံကိန္းမေအာင္ျမင္ေသာ ဆည္ေျမာင္းမ်ားအား ျပန္လည္ဖ်က္သိမ္းေပးရန္။
· ေတာင္သူလယ္သမား အခြင့္ အေရးကာကြယ္သည့္ဥပေဒကို တိတိက်က်ျပဌာန္းေပးျပီး မသိနားမလည္ေသာ ေတာင္သူမ်ားကို ခုတံုး လုပ္၍ ဥပေဒကို အလြဲသံုးစားလုပ္ေနေသာ သက္ဆုိင္ရာအုပ္ခ်ဴပ္ေရးပိုင္း ဌာနဆိုင္ရာမ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူေပးရန္။
· ေတာင္သူအေျချပဳ စိုက္ပ်ိဳးနည္းပညာႏွင့္ ဥပေဒအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာမ်ား ျဖန္႕ေ၀ေပးႏုိင္မည့္ ေဒသတစ္ခု (သို႕) အုပ္စုတစ္စုအလိုက္ ေတာင္သူပညာေပး ေက်ာင္းမ်ား ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးႏုိင္ရန္ စုိက္ပ်ိဳးေရး ၀န္ၾကီးဌာနမွ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္။
· လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲေသာေဒသမ်ားအားအျမန္ဆံုးအဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕ေကာင္းမြန္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္။
· ေတာင္သူလယ္သမား အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ဖြဲ႕ စည္းခြင့္ေပးရန္။
· စည္ပင္သာယာမွ ထုတ္ေပးေသာ အသားသတ္လုိင္စင္မ်ားကုိ ခုတံုးလုပ္၍ ခုိင္းႏြား/ကၽြဲမ်ားကုိ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံသုိ႕ တရားမဝင္တင္ပုိ႕ျခင္းအား ရပ္တန္႕ေပးရန္ႏွင့္ ခုိင္းႏြား/ကၽြဲမ်ားအား ခုိးယူသတ္ျဖတ္ တင္ပုိ႕မႈမ်ားကုိ တည္ဆဲဥပေဒတြင္ ျပင္းထန္ေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား ထည့္သြင္းေပးပါရန္။
ေတာင္သူလယ္သမားႏွင့္ လယ္ယာေျမဆံုးရွံဳးမႈ
ၾကံဳေတြ႕ေနရေသာျပသာနာမ်ား
စစ္တပ္၊ကုမၸဏီနွင့္အစိုးရဝန္ၾကီးဌာနမ်ားမွစီမံကိန္း၊စီမံခ်က္မ်ားအေႀကာင္းျပကာေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏လယ္ယာေျမမ်ားကိုမတရားျခိမ္းေျမသိမ္းမႈမ်ားနိုင္ငံနွင့္အ၀ွမ္းျဖစ္ေပၚေနပါသည္။ ေျမသိမ္းရာတြင္ေဒသခံေတာင္သူ လယ္သမားမ်ားကို အေႀကာင္းႀကားအသိေပးျခင္း၊ညိႈနိုင္းတိုင္ပင္ျခင္းမရိွပဲမတရားျခိမ္းေျခာက္လက္မွတ္ထိုးခိုင္း၍ေျမသိမ္းယူျခင္း၊ေလွ်ာ္ေႀကး၊နစ္နာေႀကး မေပးဘဲ သိမ္းယူျခင္း၊ နစ္နာေႀကး/ေလွ်ာ္ေႀကးေပးရာတြင္လည္း အလြန္တရာနည္းပါးေသာ ပမာဏမွ်သာ ေပးေခ်ျခင္း၊ သီးစားခ်ခံရျခင္း၊ အဌားခ်ခံထားရျခင္းတို႔ကို ခံစားေနႀကရျပီး မိမိတို႔လယ္ယာေျမတြင္ မိမိတို႔ျပန္လည္၍ လယ္ကူလီအျဖစ္သို႔က်ေရာက္ေနႀကရသည္႔အျပင္ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားနွင့္အလုပ္လက္မဲ႔ လူတန္းစားဘ၀သို႔ေရာက္ရိွ ေနႀကရပါသည္။ စီမံကိန္းမ်ားအေကာင္ အထည္ေဖာ္ရာတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမႈလံုး၀မရိွသည္႔အတြက္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးျခင္း၊ေျမဆီလႊာအဆိပ္သင့္ဆံုးရံႈးျခင္း၊ေျမေအာက္ေရပ်က္စီးဆံုးရံႈးျခင္းတို႔ေႀကာင့္လယ္ယာေျမမ်ားဆံုးရံႈးေနရပါသည္။သစ္ေတာဧရိယာမွေတာင္သူလယ္သမားမ်ားမွာဓါးမဦးခ်ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္လုပ္ကိုင္ခဲ႔ေသာ္လည္းယခုအခ်ိန္အထိသစ္ေတာဧရိယာမွကင္းလြတ္ခြင့္မရျခင္းမ်ားကိုလည္းေတာင္သူလယ္သမားမ်ားရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ေနရပါသည္။ လယ္ယာေျမလုပ္ငန္းခြင္တြင္အသံုးျပဳေနေသာကၽြဲ/ႏြားမ်ားမွာ စားက်က္ေျမမ်ား မတရားသိမ္းယူမႈမ်ားေႀကာင့္ ဆက္လက္ ေမြးျမဴရန္လြန္စြာခဲယဥ္းေနျပီးစားက်က္ေျမမ်ားဆံုးရံႈးေနရပါသည္။ စစ္ပြဲေႀကာင့္လယ္ယာေျမမ်ားမွစြန္႔ခြာတိမ္းေရွာင္ထြက္ ေျပးေနႀကရသည္႔အျပင္မိမိေနရင္းအရပ္ေဒသသို႔ျပန္လည္ေရာက္ရိွလာေသာအခါ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏လယ္ယာ ေျမမ်ားမွာမတရားသိမ္းပိုက္ခံထား ရျခင္းမ်ားကိုလည္းရင္နင့္ဖြယ္ ႀကံဳေတြ႔ေနရပါသည္။
အစိုးရသို ့အၾကံဳျပဳေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား
· ႏိုင္ငံေတာ္မွလယ္ယာေျမသိမ္းဆည္းခံရေသာေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏လယ္ယာေျမနစ္နာဆံုးရႈံးမႈ
မ်ားအတြက္လယ္ေျမ၊ယာေျမမခြဲျခားဘဲကာလေပါက္ေစ်းနွင့္ညီေသာေလ်ာ္ေႀကးကိုေဒသခံမ်ားနွင့္ညိႈ
ႏႈိင္းျပီးအျပည္႔အ၀ေပးရန္။
· စစ္တပ၊္အစိုးရ၊ကုမၸဏီမ်ားမွသိမ္းယူထားေသာစားက်က္ေျမ၊လယ္ယာေျမမ်ားနွင့္ပတ္သတ္ေသာကိစၥ ရပ္မ်ားကိုတိတိက်က်ျဖစ္ေစရန္စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္မွေက်းရြာမ်ားအထိကြင္းဆင္းစစ္ေဆးေပးရန္။
· ေႀကးတိုင္နွင့္ေျမစာရင္းဌာနမွလယ္သမားမ်ား၏လယ္ယာေျမပုံမ်ားကိုမွန္ကန္တိက်စြာေရးစြဲေပးျပီး လယ္ယာေျမမ်ားအားမွတ္ပံုတင္ေပးရန္။
· သစ္ေတာဧရိယာအတြင္းမွဓါးမဦးခ်ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္လုပ္ကိုင္ခဲ႔ေသာလယ္ယာေျမမ်ားကိုမွတ္ပုံတင္ခြင့္ေပးျပီးေဒသခံေတာင္သူလယ္သမားတို႔၏သေဘာဆႏၵမ်ားအတိုင္းအသိအမွတ္ျပဳေဆာင္ရြက္ ေပးရန္။
· သိမ္းယူထားေသာလယ္ယာေျမမ်ားကိုသက္ဆိုင္ရာမ်ားမွျပန္ေပးရန္၊ျပန္လည္ေပးအပ္နိုင္ျခင္းမရိွလွ်င္ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားကိုခိုင္လံုေသာအေႀကာင္းျပခ်က္နွင့္ခိုင္လံုေသာအေထာက္ထားမ်ားခ်ျပရန္-
· ေရႊေျပာင္းေတာင္ယာ စနစ္က်င့္ သံုးျခင္း ကို ေျမလြတ္ေျမရိုင္းဟု သတ္မွတ္၍ မသိမ္းယူရန္။
ေတာင္သူႏွင့္လယ္ယာေျမဥပေဒ
ျပႆနာမ်ား
ေျမယာေရာင္း၊၀ယ္၊မႈန႔ဲစပ္လ်ဥ္းၿပီးလြတ္လပ္မႈမရိွဘဲလယ္ယာစီမံခန္႔ခဲြမႈေကာ္မတီအဆင့္ဆင့္မွခ်ဳပ္ကိုင္ထားျပီး ေျမယာတန္းဖိုးကို ၄င္းေကာ္မတီမ်ားမွ ေစ်းနဳန္းသတ္မွတ္မည္ဆိုေသာ အခ်က္ေႀကာင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏အခန္းက႑ႏွင့္ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ကို ခ်ဴပ္ကိုင္ထားသလိုျဖစ္ေနပါသည္။
လယ္ယာေျမ ေရာင္း၊၀ယ္ေဖာက္ကားေရး စည္းက်ပ္ခြန္သည္ေျမယာတန္ဖိုး၏၃၅% ေပးေဆာင္ရျခင္းမွာ မ်ားစြာ ထိခုိက္နစ္နာေနရျခင္း။ လြတ္လပ္စြာ သီးႏွံေျပာင္းလဲ စိုက္ပ်ိဳးခြင့္ကိုဥပေဒႏွင့္ ကန္႔သတ္ထားသည့္ အတြက္ မိမိလယ္ယာေျမႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ သီးႏွံမ်ားကို အေျခအေနႏွင့္ အခ်ိန္အခါအလိုက္ အခ်ိန္မွီေျပာင္းလဲ စုိက္ပ်ိဳးရန္အတြက္ ၾကီးမားေသာအဟန္႕အတားျဖစ္ေနျခင္း၊၂၀၁၂ခုႏွစ္လယ္ယာေျမယာဥပေဒအခန္း(၁၁)ပါအခ်က္သည္လယ္ေျမသိမ္းယူမႈျပႆနာထပ္ျဖစ္ေစျခင္း၊လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခဲြမႈအဖဲြ႔အားအာဏာအစြမ္းကုန္ေပးထားသည့္အတြက္အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ား အလြယ္တကူ ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ျခင္း၊ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏သေဘာဆႏၵ အားခံယူမႈမရိွဘဲ ဥပေဒမ်ား ေရးဆြဲျခင္း ေၾကာင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ၏လက္ေတြ႕ဘ၀ မ်ား ႏွင့္ ကိုက္္ညီမႈမ်ား အလြန္အားနည္းေနပါသည္။အသင္းအဖဲြ႔ ကုမၸဏီမ်ားအားဧက(၅၀၀၀)မွ ထပ္ဆင့္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ေပးထားျပီး ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား အားေပး ထား ေသာ လုပ္ကိုင္ခြင့္မွ အလြန္နည္းပါးေနျပီး ဥပေဒအရ ရသည့္အခြင့္အေရးမ်ားညီမ်ွမႈမရွိျခင္း၊လယ္ယာေျမဥပေဒအခန္း(၁၁) ပုဒ္မ(၃၂) အတိုင္းလယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ျပန္မေပးျခင္းေၾကာင့္ မလိုလားအပ္ေသာ အရွဳပ္အရွင္းမ်ား ႏိုင္ငံအႏွံ႕ ျဖစ္ေပၚေနျခင္း၊ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာကိုေျမလြတ္ေျမရိုုင္းဟုသတ္မွတ္ျပီး သိမ္းယူျခင္း ေၾကာင့္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ား ရွိတုိင္းရင္းသားမ်ား နစ္နာေနရျခင္း၊ကၽြန္းေမ်ာမ်ားကို တိုင္းတာသည့္ စနစ္က်ေသာဥပေဒ၊နည္းဥပေဒမ်ားမရိွျခင္း ေၾကာင့္ ကြ်န္းေမ်ာ ျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္ ေနသည့္ ေတာင္သူလယ္သမား မ်ား မွာ မလိုလားအပ္ေသာ ျပသာနာမ်ား ျဖစ္ပြားရမည္ကို စိုးရိမ္ ပူပန္ေနရျခင္း၊ေတာင္သူမ်ားျဖစ္ေသာျပႆနာမ်ားတြင္လယ္ယာေျမဥပေဒမ်ားသည္အသက္၀င္ၿပီး အာဏာပိုင္ ပါ၀င္ပါတ္သတ္ေသာ ျပႆနာမ်ားတြင္ လယ္ယာေျမဥပေဒသည္ အသက္မ၀င္ျခင္းျဖင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား နစ္နာေနရျခင္း၊လယ္ယာေျမႏွင့္ပတ္သတ္ေသာျပႆနာမ်ားတြင္ တရားမေၾကာင္းအရ တရားစဲြဆိုခြင့္မရိွျခင္း စသည္တို႕ေၾကာင့္ လယ္သမားမ်ား အဆင္မေျပမႈမ်ားစြာႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕ေနရပါသည္။
ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ား
v ၂၀၁၂ခုႏွစ္လယ္ယာေျမဥပေဒႏွင့္ေျမလြတ္ေျမလပ္ေျမရိုင္းဥပေဒ၊နည္းဥပေဒမ်ားအတုိင္းတိက်စြာ
လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္။(ဥပမာ၊ လယ္ယာေျမဥပေဒ ပုဒ္မ(၃၁) ႏွင့္ ပုဒ္မ(၃၂) အတုိင္း)
v ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေျမလြတ္ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရုိင္း ဥပေဒအရေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လက္ရွိအေျခအေန၌ ေျမလြတ္ေျမလပ္မ်ားအျဖစ္ တည္ရွိေနသည့္ လယ္ယာေျမမ်ားအား ဓားမဦးခ် ေတာင္သူမ်ားသုိ႕ အျမန္ ျပန္လည္ေပးအပ္ရန္၊
v ေျမယာမွတ္ပံုတင္ျခင္းကိစၥကို ေျမယာမႈခင္းမ်ားၿပီးျပတ္သည္အထိ ရက္အကန္႔အသတ္မရိွ ထပ္မံတိုးေပးပါရန္။
v လြတ္လပ္စြာသီးႏွံ႔ေျပာင္းလဲစိုက္ပ်ိဳးခြင့္ကိုဥပေဒႏွင့္ ကန္႔သတ္မထားရန္။
v လယ္ယာေျမေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားေရးစည္းက်ပ္ခြန္ကုိသတ္မွတ္ရာ၌ေရာင္းခ်သူ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအား အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ ေပးရန္ႏွင့္ ဝယ္ယူသူမ်ားကို ၃၅% မွေလ်ာ့ေပးရန္။
v ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ားကို ေျမယာမွတ္ပံုတင္ခြင့္ေပးသည့္ ဥပေဒကိုပယ္ဖ်က္ေပးရန္။
v ေျမယာဥပေဒတြင္ အခန္း(၁၁)ပုဒ္မ(၃၂)တြင္ပါရိွသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစမည့္ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ လယ္ယာေျမကို သိမ္းယူရာတြင္ အနည္းဆံုးလိုအပ္ေသာပမာဏကိုသာ သိမ္းယူရန္ႏွင့္ ေဒသခံမ်ားအား ၾကိဳတင္ ညိွႏႈိင္းရမည္ ဟုေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ေပးရန္။
v ေတာင္သူလယ္သမားအခြင့္အေရးကာကြယ္သည့္ဥပေဒသစ္တရပ္ျပဌာန္ေပးရန္။
v ေတာင္သူလယ္သမားသမဂၢဖဲြ႔စည္းျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒ၊နည္းဥပေဒမ်ားကို တိက်စြာ ျပဌာန္းေပးရန္။
v တုိင္းေဒသၾကီး/ ျပည္နယ္ေဒသတစ္ခုခ်င္းစီအလုိက္ အနည္းဆံုးထားရွိရမည့္ တိရိစာၦန္စားက်က္ေျမဧရိယာအား ေက်းရြာပုိင္စာက်က္ေျမမ်ားအျဖစ္ ေဒသခံ ေတာင္သူမ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္၍ သတ္မွတ္ျပဌာန္းေပးရန္ႏွင့္ ယင္းသတ္မွတ္ထားေသာ ေျမဧရိယာမ်ားအား အခြန္ေပးေဆာင္ေစ၍ ေျမပံုကူးယူခြင့္ အပါအဝင္ ေျမခြန္တစ္ဧကလွ်င္(၁၀၀၀)က်ပ္ႏႈန္းေအာက္ ေလ်ာ့ခ်ေပးရန္။
v မသမာနည္းျဖင့္ မွတ္ပံုတင္ရရိွထားေသာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအား လယ္ယာေျမပိုင္ဆိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားေသာအခါ ႏိုင္ငံသားမွတ္ပံုတင္ကို မည္သို႔ရရိွေၾကာင္း ေသခ်ာစြာစိစစ္ၿပီမွ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ေပးရန္။
v လယ္ယာေျမဥပေဒ၊ ေျမလြတ္ေျမလပ္၊ေျမရုိင္းဥပေဒ ႏွင့္ တည္ဆဲေျမယာဆုိင္ရာ ဥပေဒအရပ္ရပ္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ေနသည့္ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားအားတရားစဲြဆိုခြင့္ေပးရန္အပါအဝင္ ေျမယာဆုိိင္ရာ အျငင္းပြား မႈခင္းမ်ားႏွင့္ ေရာင္း၊ ေပါင္၊ လဲ၊ ငွါး ရာမွ ေပၚေပါက္လာေသာ ေျမယာဆုိင္ရာ အျငင္းပြားမႈ အရပ္ရပ္ကုိ လယ္အေမြမႈခင္းမ်ား သကဲ့သုိ႕ သက္ဆုိင္ရာ တရားမ တရားရံုးတြင္ တရားစြဲဆုိ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းခြင့္ ျပဳရန္။
v အဆင့္ဆင့္ ေျမယာေကာ္မတီအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက လယ္မႈခင္းမ်ား စီရင္ဆံုးျဖတ္ေရးကိစၥအတြက္ ဝန္ၾကီးဌာနမွ ကင္းလြတ္သည့္ လြတ္လပ္ေသာ ပညာရွင္မ်ား ပါဝင္ရန္။
v ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားႏွင့္ စပ္ဆိုင္သည့္ ဥပေဒမ်ား ျပဌာန္းရာတြင္ လယ္သမားကိုယ္တုိင္(သို႔) လယ္သမား ကိုယ္စားျပဳအသင္းအဖဲြ႔မ်ားပါ၀င္ေရးဆဲြခြင့္ရရန္။
v ၂၀၁၂လယ္ယာေျမဥပေဒကို ေအာက္ေျခရပ္/ေက်းထိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖစ္ရန္ျဖန္႔ျဖူးပ႔ိုခ်ရန္။
v လယ္သမားဟုေခၚဆုိရာတြင္ ကုန္သည္မ်ား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးေဆးကုမၸဏီမ်ား ေမြးျမဴေရးသမား မ်ားမပါ၀င္ေစရန္။
v ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား ေျမငွားရမ္း စိုက္ပ်ိဳးမႈအေပၚ လာဘ္စားမႈမ်ားကို ထိေရာက္စြာအေရးယူေပးရန္။
v သက္ဆုိင္ရာ ဘဏ္မ်ားတြင္ အေပါင္ဆံုးလယ္ယာမ်ားအား ေဒသခံေတာင္သူလယ္သမားမ်ားထံသုိ႕ ဦးစားေပးစနစ္ျဖင့္ ကာလေပါက္ေစ်းျဖင့္ ျပန္လည္ေရာင္းခ်ေပးရန္။
v ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ လယ္ယာေျမဥပေဒႏွင့္ ေျမလြတ္ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရုိင္းဥပေဒမ်ား အာဏာသက္ဝင္ျခင္း မတုိင္မွီက ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ အျငင္းပြား မႈခင္းမ်ားအား ယင္းအခ်ိန္က အာဏာသက္ဝင္ေသာ ေျမယာဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ားျဖင့္ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ခြင့္ျပဳရန္။
ေတာင္သူလယ္သမားနွင့္ေခ်းေငြ
ျပႆနာမ်ား
စုိက္ပ်ိဳးေရးဘဏ္မ်ားမွ ေခ်းေငြထုတ္ယူရာတြင္ ရန္ပံုေငြ ျဖတ္ေတာက္မႈ မ်ားေၾကာင့္ ေခ်းေငြအျပည့္အ၀မရရွိမႈမ်ား နွင့္ၾကံဳေတြ႔ေနရပါသည္။ ထို႔ျပင္ေတာင္သူ လယ္သမား ပိုင္ဧက အတိုင္းေခ်းေငြကို အစိုးရမွ ၁၀ဧက အထိသာ ေခ်းေငြထုတ္ေခ်းျပီး ၁၀ ဧကေက်ာ္ေသာ ေတာင္သူမ်ား အတြက္ ေခ်းေငြထုတ္ေခ်းမႈမရွိျခင္းေၾကာင့္ စိုက္ပိ်ဳးစရိတ္အတြက္ အတိုးနဳန္းၾကီးစြာ ေခ်းယူ၊ ရင္းနွီး အသံုးျပဳရျပီး ေတာင္သူမ်ားအဖို႔အေၾကြးမ်ား နွင့္ရင္ဆုိင္ေနရသည္။ ေခ်းေငြကိုအခိ်န္မွီ ထုတ္မ ေခ်းျခင္းေၾကာင့္္လည္း လိုအပ္ေသာ အရင္းအနွီးအား အတိုးႏွဳန္းၾကီးစြာျဖင့္ အျခားေနရာမ်ားမွ ရယူလုပ္ကိုင္ ေနရျပီး အတုိးေပၚအတိုးဆင့္ကာ စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ေခ်းေငြကို အခ်ိန္မွီျပန္မဆပ္နိုင္ဘဲေနာက္ နွစ္ေခ်းေငြအတြက္မ်ားစြာအခက္အခဲျဖစ္ရပါသည္။လယ္ယာအသံုးျပဳပစၥည္းကရိယာ အတြက္ေခ်းေငြစနစ္ျပဌာန္းထားေသာ္လဲေတာင္သူမ်ားအေနျဖင့္ေခ်းယူရာတြင္ လံုးေလာက္ေသာေခ်းေငြပဏာမရရွိျခင္း ၊အရစ္က်၀ယ္ယူမည္ဆိုပါလွ်င္လည္း သြင္းအားစု(ကုန္က်စရိတ္) လြန္စြာမ်ားျပားေနသျဖင့္ ေတာင္သူမ်ားမွာ အေၾကြးမ်ားႏွင့္သာလည္ပတ္ေနရသည္။ထို႔ျပင္ဆန္စပါးစိုက္ပ်ိဳးရန္အတြက္ေပးေသာေခ်းေငြပမဏႏွင့္ အျခားေသာသီးနွံ စိုက္ပ်ိဳးေခ်းေငြမ်ား မမွ်တျခင္း ။နီးစပ္ရာ စိုက္ပ်ိဳးေရးဘဏ္တြင္ အလြယ္တကူ ေခ်းေငြ ထုတ္ေပးနုိင္ခြင့္မရွိျခင္းေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ အရင္းအနွိးအတြက္အခက္အခဲမ်ားစြာၾကံဳေတြ႔ေနရပါသည္။
ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား
· အစိုးရမွခ်ဳပ္ကို္င္ထားေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရးဘဏ္စနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းေပးျပီး ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ကိုယ္တိုင္းေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ထားေသာ ေက်းရြာဘဏ္ေကာ္မတီပါ၀င္သည့္ ေက်းရြာ ေတာင္သူ လယ္သမား ဘဏ္စနစ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ကာ ဥပေဒနွင့္ အညီဖြဲ႕စည္း အတည္ျပဳ ေပးရန္။
· အစိုးရမွ ေတာင္သူမ်ားပိုင္ဆုိင္ေသာဧကအလုိက္လံုေလာက္ေသာေခ်းေငြပမဏကို ထုတ္ေခ်းေပရန္ွ
· အစိုးရမွ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအား ေခ်းေငြထုတ္ေခ်းရာတြင္ တစ္နွစ္သံုးစြဲခြင့္ျပဳရန္
· အစိုးရမွ လယ္ယာသံုးကိရိယာမ်ားကို အရစ္က်စနစ္ျဖင့္ထုတ္ေပးရန္
· နွစ္ရွည္ပင္နွင့္အျခားေသာသီးနွံစိုက္ပ်ိဳးေသာေတာင္သူလယ္သမားမ်ာတြက္စိုက္္ပ်ဳိးစရိတ္တစ္နွစ္တစ္ၾကိမ္ထုတ္ေခ်းေပးရန္
· အစိုးရမွေခ်းေငြထုတ္ေခ်းရာတြင္အစုအဖြဲ႕ အာမခံစနစ္ဖ်က္သိမ္းျပီးတစ္ဦးခ်င္းတာ၀န္ယူေသာေခ်းေငြစနစ္အား ျပဌာန္အသံုးျပဳေပးရန္
· စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ေခ်းေငြအားေတာင္သူမ်ားမွ မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္း နီးစပ္ရာဘဏ္မ်ားတြင္ ထုတ္ယူခြင့္ရရွိေရး အတြက္အစိုးရမွ ဥပေဒျဖင့္ျပဌာန္းေပးရန္
· သဘာ၀ေဘးဒဏ္က်ေရာက္မႈရွိပါက အစိုးရမွ ေခ်းေငြမ်ားကို သင့္ေတာ္သည့္ ကာလအထိ ေရႊ႕ဆုိင္ ေပးရန္
· တို႔ခ်ဲ႕ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္ေသခ်ာစြာ စစ္တမ္းယူျပီး ေခ်းေငြ ထုတ္ေပးရန္။
ေတာင္သူလယ္သမားႏွင့္အာမခံရွိေသာေစ်းကြက္
ျပႆနာမ်ား
ထုတ္လုပ္သူနွင့္စားသံုးသူမ်ားၾကားတြင္ေတာင္သူမ်ားမွေရာင္းခ်ရေသာေစ်းႏွံဳန္းမွာနည္းပါးေနၿပီး၀ယ္ယူစားသံုးရေသာေစ်းႏွဳန္းမွာလြန္စြာျမင့္မားေနျခင္းေၾကာင့္ေတာင္သူမ်ားမွာဆင္းရဲတြင္းထဲနစ္မြန္းေနရပါသည္။ အစိုးရနွင့္စီးပြားေရး သမားမ်ားမွ ေစ်းကြက္ထိန္းခ်ဳပ္ကစားျခင္း တို႕ေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ားမွာအစိုးရထံမွ စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ေခ်းေငြမ်ားျပန္မဆပ္နုိင္ျခင္း၊ အစိုးရမွသီးနွံေစ်းကြက္မ်ားကို မွ်တစြာ စီမံေဖာ္ေဆာင္ေပးနုိင္မႈမရွိျခင္း ေၾကာင့္စီးပြားေရးသမားမ်ားမွသီးႏွံ ေပါမ်ားခ်ိန္တြင္ေစ်းႏွိမ္၍ ေခါင္းပံုျဖတ္၀ယ္ယူျခင္း၊ကုန္သည္ ပြဲစားမ်ားမွ လုိသလို ေစ်းကစားေနျခင္း စား၀တ္ေနေရး အခက္အခဲမ်ား ေၾကာင့္ သီးႏွံမ်ားအား သိုေလွာင္ထိန္းသိမ္းမထားႏုိင္ဘဲ ကုန္သည္ပြဲစားမ်ားသတ္မွတ္ေပးသည့္ေစ်းႏွဳန္းျဖင့္ေရာင္းခ်ေနရျခင္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ ေနရပါသည္။သဘာ၀ေျမႀသဇာ ရရွိရန္ ခက္ခဲသည့္ အတြက္ ဓါတ္ေျမႀသဇာမ်ား သံုးစြဲေန ရျခင္းေၾကာင့္ေစ်းကြက္ခိုင္မာေအာင္ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ ဟန္႔တားေနွာင့္ေႏွးေစျခင္း၊လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲသည့္အတြက္သယ္ယူစရိတ္ၾကီးမားျခင္း၊ေစ်းကြက္သို႔အခ်ိန္မွီမေရာက္နုိင္ျခင္း၊ျပည္တြင္း၊ျပည္ပေစ်းကြက္နွင့္ပတ္သက္၍ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားမရရ်ိနိင္သျဖင့္ေစ်းကြက္၀င္ နုိင္ေသာသီးနွံမ်ားမစိုက္ပ်ိဳးနုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ားမွးမွာဆံႈးရံႈးမႈျဖစ္ေနရပါသည္။
ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား
v ခိုင္မာေသာေစ်းကြက္အတြက္ရည္ရွည္အက်ိဳးရွိေသာတည္ျငိမ္ေစ်းနဳန္းရရွိေရးကိုမျဖစ္မေန တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေပးရန္
v ေဒသနွင့္ကိုက္ညီေသာအရည္အေသြးေကာင္းမြန္ေသာမ်ိဳးသီးနွံမ်ားအားေစ်းနႈန္းသက္သာစြာျဖင့္အစိုးရမွေရာင္းခ်ေပးရန္
v အစိုးမွသီးေစ်းနွံေစ်းႏႈန္းမ်ားအားအမ်ိဳးအစားအလိုက္ၾကမ္းခင္းေစ်းသတ္မွတ္ေပးရန္
v ဖုန္းမ်ားကို(လိုင္းေကာင္းမြန္ၾကည္လင္ေသာ)ေတာင္သူမ်ားတတ္နုိင္သည့္နဳန္းထားျဖင့္ခ်ထားေပး၇န္
v ျပည္တြင္း၊ျပည္ပကုန္သြယ္ခြင့္ကိုလြတ္လပ္စြာေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားနုိင္၇န္အတြက္အစိုးရမွမူ၀ါဒတစ္ရပ္အေန ျဖင့္တိက်စြာလုပ္ေေဆာင္ေပးရန္
v ထုတ္ကုန္သီးႏွံမ်ား လြတ္လပ္စြာေစ်းကြက္ရွာေဖြ ေရာင္းခ်ႏုိင္ရန္အတြက္ အစိုးရမွ လြတ္လပ္စြာ ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားမႈ ႏွင့္ သယ္ယူပို႕ေဆာင္မႈအား ခြင့္ျပဳေပးရန္။
ေတာင္းဆိုလိုက္ပါသည္။
by သစ္ထူးလြင္
ေဖေဖာ္၀ါရီလ၂၆ရက္၂၀၁၃ခုႏွစ္
Excel Treasure Hotel (ရန္ကုန္ျမိဳ႕)
ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို က႑ေပါင္းစံုတြင္ အရိွန္အဟုန္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ၾကိဳးပမ္းေနေသာ ယေန ႔ေခတ္ကာလတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အင္အား အၾကီးမားဆံုးႏွင္႔ အေရးပါဆံုး ကုန္ထုတ္စြမ္းအား စုၾကီးျဖစ္သည့္ ေတာင္သူ လယ္သမားမ်ား၏ ပါ၀င္မႈသည္ ျမန္မာ့အနာဂတ္ အေျပာင္း အလဲအတြက္အဓိက အက် ဆံုးေနရာမွ ပါ၀င္လ်က္ရိွပါသည္။ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအေနျဖင့္လည္းတိုင္းရင္းသားျပည္သူတရပ္လံုး၏စားနပ္ရိကၡာလိုအပ္ခ်က္ကိုဖူလံုျပည့္၀ရံုမွ်မကလယ္ယာထြက္ကုန္မ်ားျဖင့္ႏိုင္ငံျခား၀င္ေငြမ်ား ရွာေဖြရရိွႏိုင္ရန္ အထိႏိုင္င့ံ တာ၀န္ျပည္သူ႔တာ၀န္မ်ားကိုသမိုင္းစဥ္တစ္ ေလွ်ာက္လံုးပါ၀င္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကျပီးပိုမိုစြမ္းေဆာင္ေပးၾကရန္လည္းဆႏၵထက္သန္ျပင္းျပလ်က္ရိွပါသည္။ႏိုင္င့ံေက်းဇူးရွင္ေတာင္သူလယ္သမားၾကီးမ်ားကျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲကာလတြင္ ျပည္သူတရပ္လံုးအတြက္ ကာယ၊ဥာဏ စြမ္းအားရိွသမွ်ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ေနရာ၌ေခတ္ေဟာင္း၏အၾကြင္းအက်န္စနစ္ေဟာင္းမ်ားကထင္တိုင္းမေရာက္ခရီးမေပါက္ႏိုင္ ေအာင္တားဆီးပိတ္ဆို႔လ်က္ရိွေနၾကျပီးျမန္မာ့ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအတြက္ကမာၻ႔အဆင့္မီေစ်းကြက္၀င္ကုန္ထုတ္ လုပ္ႏိုင္စြမ္းႏွင့္ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္စြမ္းကိုစိုးရိမ္ပူပန္ဖြယ္ရာေျခာက္လွန္႔လ်က္ရိွပါသည္။
ထိုကဲ့သို႔ေသာစိန္ေခၚမႈမ်ား အခက္အခဲမ်ားကို စနစ္တက်က်ယ္ျပန္႔စြာ ေလ့လာေဆြးေႏြး၍ ပူးေပါင္းအေျဖရွာ ႏိုင္ေရးအတြက္ႏိုင္ငံတ၀န္းလံုးရိွေဒသအသီးသီးမွေတာင္သူလယ္သမားမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာေတာင္သူကြန္ယက္မ်ား ခ်ိတ္ဆက္ကာ“ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာေတာင္သူလယ္သမားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲၾကီး”ကိုေဖေဖာ္၀ါရီလ၂၅ရက္ႏွင့္၂၆ရက္၂၀၁၃ခုႏွစ္တြင္ရန္ကုန္ျမိဳ႕ Excel Treasure Hotel ၌ႏွစ္ရက္တိုင္တိုင္က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါသည္။
ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းအသီးသီးမွ ေတာင္သူလယ္သမားကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ေတာင္သူလယ္သမားအေရးလႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္သူမ်ား၊အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွတာ၀န္ရိွသူမ်ား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား၊ မိုးေလ၀သ ပညာရွင္မ်ား၊လူမႈေရး-ႏိုင္ငံေရးစီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားအပါအ၀င္ လူဦးေရ၂၀၀ခန္႔တက္ေရာက္ခဲ့ၾကျပီး၊ ရႈေထာင့္ေပါင္းစံု အျမင္ေပါင္းစံုျဖင့္ျမန္မာ့ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအေရးကိုတက္ၾကြစြာပူးေပါင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါသည္။ျပည္သူ႔အက်ိဳးႏို္င္ငံအက်ိဳးကိုပိုမိုျဖည့္ဆည္း ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ရပ္နီးရပ္ေ၀းေဒသအသီးသီးမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားတက္ေရာက္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကေသာ “ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေတာင္သူလယ္သမား ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲၾကီး”မွ ေအာက္ေဖာ္ျပပါအခ်က္မ်ားကို ေဆြးေႏြးရရိွခဲ့ပါသည္။
ေတာင္သူ နွင့္ စိုက္ပ်ိဳးနည္းပညာ
ၾကံဳေတြ ့ေနရေသာျပသာနာမ်ား
ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား စိုက္ပ်ိဳးရာတြင္ ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီေသာ စိုက္ပ်ိဳးနည္း အသိပညာမ်ား အားနည္းေန ျခင္း၊ မ်ိဳးေစ့ အခက္အခဲမ်ားရိွေနျခင္း၊ အထြက္ ႏႈန္း က်ဆင္းျခင္း ျပသာနာမ်ားၾကံဳေတြ ့ေနရပါသည္။ထိုျပင္ လယ္ယာေျမမ်ားတြင္ ဓာတု(ဓာတ္ေျမၾသဇာ၊ပိုးသတ္ေဆး) ေဆးမ်ားစနစ္တက်သံုးစြဲမႈမရွိဘဲ အလြန္အကြ်ံ သံုးစြဲေနျခင္းေၾကာင့္ ေျမဆီလႊာမ်ားပ်က္ဆီးျပီး ေျမကြ်ံျခင္း၊ ေျမခ်ဥ္၊ေျမငန္ လြန္ကဲျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚ လ်က္ရွိပါသည္။ ကမာၻ႕ရာသီဥတုေျပာင္းလဲျခင္း ေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ားဧ။္ မိရိုးဖလာ စိုက္ပ်ိဳးလ်ွက္ရွိေသာ မ်ိဳးမ်ား ႏွင့္ ကိုက္ ညီ မႈ မရွိဘဲ သီးႏွံမ်ား ပ်က္ဆီး ဆံုးရွံဳးျခင္း၊ အဓိက လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္ ေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရ ရွားပါးျခင္း၊ေရေ၀၊ေရလဲ ပ်က္စီး ဆံုးရွံဳးလ်က္ရွိေနပါ သည္။ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားမွာ စိုက္ပ်ိဳးေရ က႑တြင္ အေလအလြင့္မ်ားျခင္း၊ အခ်ိန္မွီမစိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ျခင္း၊သီးထပ္ သီးညွပ္မ်ား စိုက္ပ်ိဳးေနရ ၍လဲ အခက္အခဲ မ်ားစြာ ၾကံဳေတြ႕ေနရပါသည္။
အစိုးရသို႕အၾကံျပဳေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား
- ေျမဆီလႊာထိန္းသိမ္းေရးကိုဦးစားေပးစိုက္ပ်ိဳးေသာၾသဂဲနစ္စုိုက္ပ်ိဳးနည္းစနစ္ကို တုိက္တြန္းအားေပးရန္။
- ဓာတုေဆးတင္သြင္းမႈအေပၚတြင္တင္းက်ပ္ေသာဥပေဒမ်ား ထည့္သြင္းေပးရန္။
- စိုက္ပ်ိဳးေရးသုေတသန ဌာန အေနျဖင့္ ေဒသမ်ိဳးရင္းမ်ားကို ထိန္းသိမ္းရန္။
- တစ္ႏွစ္ပတ္လံုးစိုက္ပ်ိဳးႏုိင္ေသာ တစ္ႏုိင္တစ္ပိုင္ ဓာတုလြတ္ စိုက္ပ်ိဳးနည္းပညာမ်ား ျဖန္႕ေ၀ေပးရန္။
- လယ္ယာ ႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ၾကီးဌာန အေနျဖင့္ ေရေပးေ၀စနစ္ မ်ားကို ထိေရာက္စြာ အသံုးျပဳႏုိင္ရန္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေပးရန္။
- မ်ိဳးေကာင္းမ်ိဳးသန္႕စမ္းသပ္စိုက္ကြင္းမ်ားတြင္ေတာင္သူမ်ားပါ၀င္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ေဒသတုိင္းတြင္စမ္းသပ္စုိက္ကြင္းျပဳ လုပ္ ေပးရန္။
- ေျပာင္းလဲလာေသာ ရာသီဥတုႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ စိုက္ပ်ိဳးနည္းပညာ မ်ားကို ေတာင္သူမ်ားထံ အသိေပးျဖန္႕ေ၀ရန္။
ေတာင္သူလယ္သမား ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးမူ၀ါဒ
ၾကံဳေတြ ့ေနရေသာျပသာနာမ်ား
ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား အေနျဖင့္ မိမိႏွစ္သက္ရာ ေဒသႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ သီႏွံစိုက္ပ်ိဳးခြင့္မရဘဲ ေႏြစပါး၊မိုးစပါး စိုက္ပ်ိဳးေနရျခင္း၊ေစ်းကြက္၀င္စိုက္ပ်ိဳးသီးႏွံမ်ားလြတ္လပ္စြာ စိုက္ပ်ိဳးခြင့္မရျခင္းတို႕ေၾကာင့္ အဆင္မေျပ မႈမ်ားစြာျဖစ္ေပၚေနသည္။လယ္ယာေျမမ်ားမွာ အျမဲတမ္း ေရသြင္းေနရသျဖင့္ ေျမကြ်ံျခင္း၊အထြက္ႏွဳန္းက်ဆင္းျခင္းႏွင့္ ကြ်ဲ၊ႏြား၊လူမ်ားလယ္ထဲဆင္း၍ လုပ္ကုိင္မရေတာ့သည့္အဆင့္ထိ ေရာက္ရွိ လာေနသည္။ လယ္ယာေျမဧ။္ အေရးၾကီးေသာ အဓိက မူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ရာတြင္လည္း အမွန္တကယ္စိုက္ပ်ိဳးေနေသာ ေတာင္သူမ်ား ပါ၀င္ခြင့္ မရွိဘဲ လယ္ယာလုပ္ငန္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အေတြ႕အၾကံဳမရွိေသာ လူမ်ားမွ မူ၀ါဒမ်ား ေရးဆြဲေနျခင္းေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ား အတြက္ နစ္နာမွဳမ်ား ရွိေနပါသည္။ သဘာ၀ေဘးအႏာၱရာယ္ႏွင့္ ပိုးမႊား အႏာၱရာယ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆံုးရွံဳမွဳမ်ား ရွိေသာအခါ တြင္ လည္း ေတာင္သူမ်ား အတြက္ အခြန္ေကာက္သူမ်ားမွ ထိေရာက္ေသာ ပံပိုးမွဳမ်ား မရွိျခင္း ျမန္မာေတာင္သူမ်ား အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာရွိ ေတာင္သူမ်ား ရရွိေသာ အခြင့္အေရး၊ရပိုင္ခြင့္ ႏွင့္ မ်ားစြာ ကြာျခားေနမွဳေၾကာင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားဧ။္ဘ၀လူေနမႈအဆင့္အတန္းနိမ့္က်ျခင္းႏွင့္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား ဆံုးရွံဳးေနၾကရပါသည္။
အစိုးရသို ့အၾကံျပဳေတာင္ဆိုခ်က္မ်ား
· လယ္ယာေျမယာမႈခင္းျဖစ္ေသာေျမပိုင္ဆုိင္မႈျပႆနာမ်ားရွိေနလ်င္ လယ္ယာေျမမွတ္ပံုတင္ကာလကို အကန္႔အသတ္မရွိေရႊ႕ဆိုင္းေပးရန္
· လယ္ယာအသံုးျပဳပစၥည္ကရိယာမ်ားအား ေခတ္နွင့္ညီေသာနည္းပညာနွင့္ယႏၱရားမ်ားပံ့ပိုးေပးရန္ အတြက္ ေတာင္သူမ်ားနွင့္ညိဳနိုဳင္းေဆြးေႏြးေဆာက္ရြက္မႈလုပ္ေဆာင္ရန္
· ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအား ခြဲျခားမႈမရွိဘဲအတိုးမဲ့နွစ္ရွည္ေခ်းေငြထုတ္ေပးရန္
· ေစ်းကြက္သီးနွံမ်ားလႊတ္လပ္စြာစိုက္ပ်ိဳးလုပ္ေဆာင္နုိင္ရန္အတြက္အစိုးရမွျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ေပးရန္
· လယ္ယာေျမမႈ၀ါဒမ်ားခ်မွတ္ရာတြင္ ေတာင္သူမ်ား၏သေဘာဆႏၵမ်ားပါ၀င္မႈျဖင့္ေရးဆြဲနုိင္ရန္အတြက္ အစိုးရမွေဆာင္ရြက္ေပးရန္
· နုိင္ငံတကာလုပ္ထံုးလုပ္နည္းနွင့္အညီေတာင္သူအခြင့္အေရးမ်ားကို ျပဌာန္း လုပ္ေဆာင္ေပးျပီး တိေရာက္စြာလုပ္ေဆာင္ေပးရန္
· လယ္ယာေျမအတြင္း စီမံကိန္းမေအာင္ျမင္ေသာ ဆည္ေျမာင္းမ်ားအား ျပန္လည္ဖ်က္သိမ္းေပးရန္။
· ေတာင္သူလယ္သမား အခြင့္ အေရးကာကြယ္သည့္ဥပေဒကို တိတိက်က်ျပဌာန္းေပးျပီး မသိနားမလည္ေသာ ေတာင္သူမ်ားကို ခုတံုး လုပ္၍ ဥပေဒကို အလြဲသံုးစားလုပ္ေနေသာ သက္ဆုိင္ရာအုပ္ခ်ဴပ္ေရးပိုင္း ဌာနဆိုင္ရာမ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူေပးရန္။
· ေတာင္သူအေျချပဳ စိုက္ပ်ိဳးနည္းပညာႏွင့္ ဥပေဒအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာမ်ား ျဖန္႕ေ၀ေပးႏုိင္မည့္ ေဒသတစ္ခု (သို႕) အုပ္စုတစ္စုအလိုက္ ေတာင္သူပညာေပး ေက်ာင္းမ်ား ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေပးႏုိင္ရန္ စုိက္ပ်ိဳးေရး ၀န္ၾကီးဌာနမွ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္။
· လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲေသာေဒသမ်ားအားအျမန္ဆံုးအဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕ေကာင္းမြန္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္။
· ေတာင္သူလယ္သမား အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ဖြဲ႕ စည္းခြင့္ေပးရန္။
· စည္ပင္သာယာမွ ထုတ္ေပးေသာ အသားသတ္လုိင္စင္မ်ားကုိ ခုတံုးလုပ္၍ ခုိင္းႏြား/ကၽြဲမ်ားကုိ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံသုိ႕ တရားမဝင္တင္ပုိ႕ျခင္းအား ရပ္တန္႕ေပးရန္ႏွင့္ ခုိင္းႏြား/ကၽြဲမ်ားအား ခုိးယူသတ္ျဖတ္ တင္ပုိ႕မႈမ်ားကုိ တည္ဆဲဥပေဒတြင္ ျပင္းထန္ေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား ထည့္သြင္းေပးပါရန္။
ေတာင္သူလယ္သမားႏွင့္ လယ္ယာေျမဆံုးရွံဳးမႈ
ၾကံဳေတြ႕ေနရေသာျပသာနာမ်ား
စစ္တပ္၊ကုမၸဏီနွင့္အစိုးရဝန္ၾကီးဌာနမ်ားမွစီမံကိန္း၊စီမံခ်က္မ်ားအေႀကာင္းျပကာေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏လယ္ယာေျမမ်ားကိုမတရားျခိမ္းေျမသိမ္းမႈမ်ားနိုင္ငံနွင့္အ၀ွမ္းျဖစ္ေပၚေနပါသည္။ ေျမသိမ္းရာတြင္ေဒသခံေတာင္သူ လယ္သမားမ်ားကို အေႀကာင္းႀကားအသိေပးျခင္း၊ညိႈနိုင္းတိုင္ပင္ျခင္းမရိွပဲမတရားျခိမ္းေျခာက္လက္မွတ္ထိုးခိုင္း၍ေျမသိမ္းယူျခင္း၊ေလွ်ာ္ေႀကး၊နစ္နာေႀကး မေပးဘဲ သိမ္းယူျခင္း၊ နစ္နာေႀကး/ေလွ်ာ္ေႀကးေပးရာတြင္လည္း အလြန္တရာနည္းပါးေသာ ပမာဏမွ်သာ ေပးေခ်ျခင္း၊ သီးစားခ်ခံရျခင္း၊ အဌားခ်ခံထားရျခင္းတို႔ကို ခံစားေနႀကရျပီး မိမိတို႔လယ္ယာေျမတြင္ မိမိတို႔ျပန္လည္၍ လယ္ကူလီအျဖစ္သို႔က်ေရာက္ေနႀကရသည္႔အျပင္ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားနွင့္အလုပ္လက္မဲ႔ လူတန္းစားဘ၀သို႔ေရာက္ရိွ ေနႀကရပါသည္။ စီမံကိန္းမ်ားအေကာင္ အထည္ေဖာ္ရာတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမႈလံုး၀မရိွသည္႔အတြက္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးျခင္း၊ေျမဆီလႊာအဆိပ္သင့္ဆံုးရံႈးျခင္း၊ေျမေအာက္ေရပ်က္စီးဆံုးရံႈးျခင္းတို႔ေႀကာင့္လယ္ယာေျမမ်ားဆံုးရံႈးေနရပါသည္။သစ္ေတာဧရိယာမွေတာင္သူလယ္သမားမ်ားမွာဓါးမဦးခ်ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္လုပ္ကိုင္ခဲ႔ေသာ္လည္းယခုအခ်ိန္အထိသစ္ေတာဧရိယာမွကင္းလြတ္ခြင့္မရျခင္းမ်ားကိုလည္းေတာင္သူလယ္သမားမ်ားရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ေနရပါသည္။ လယ္ယာေျမလုပ္ငန္းခြင္တြင္အသံုးျပဳေနေသာကၽြဲ/ႏြားမ်ားမွာ စားက်က္ေျမမ်ား မတရားသိမ္းယူမႈမ်ားေႀကာင့္ ဆက္လက္ ေမြးျမဴရန္လြန္စြာခဲယဥ္းေနျပီးစားက်က္ေျမမ်ားဆံုးရံႈးေနရပါသည္။ စစ္ပြဲေႀကာင့္လယ္ယာေျမမ်ားမွစြန္႔ခြာတိမ္းေရွာင္ထြက္ ေျပးေနႀကရသည္႔အျပင္မိမိေနရင္းအရပ္ေဒသသို႔ျပန္လည္ေရာက္ရိွလာေသာအခါ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏လယ္ယာ ေျမမ်ားမွာမတရားသိမ္းပိုက္ခံထား ရျခင္းမ်ားကိုလည္းရင္နင့္ဖြယ္ ႀကံဳေတြ႔ေနရပါသည္။
အစိုးရသို ့အၾကံဳျပဳေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား
· ႏိုင္ငံေတာ္မွလယ္ယာေျမသိမ္းဆည္းခံရေသာေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏လယ္ယာေျမနစ္နာဆံုးရႈံးမႈ
မ်ားအတြက္လယ္ေျမ၊ယာေျမမခြဲျခားဘဲကာလေပါက္ေစ်းနွင့္ညီေသာေလ်ာ္ေႀကးကိုေဒသခံမ်ားနွင့္ညိႈ
ႏႈိင္းျပီးအျပည္႔အ၀ေပးရန္။
· စစ္တပ၊္အစိုးရ၊ကုမၸဏီမ်ားမွသိမ္းယူထားေသာစားက်က္ေျမ၊လယ္ယာေျမမ်ားနွင့္ပတ္သတ္ေသာကိစၥ ရပ္မ်ားကိုတိတိက်က်ျဖစ္ေစရန္စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္မွေက်းရြာမ်ားအထိကြင္းဆင္းစစ္ေဆးေပးရန္။
· ေႀကးတိုင္နွင့္ေျမစာရင္းဌာနမွလယ္သမားမ်ား၏လယ္ယာေျမပုံမ်ားကိုမွန္ကန္တိက်စြာေရးစြဲေပးျပီး လယ္ယာေျမမ်ားအားမွတ္ပံုတင္ေပးရန္။
· သစ္ေတာဧရိယာအတြင္းမွဓါးမဦးခ်ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္လုပ္ကိုင္ခဲ႔ေသာလယ္ယာေျမမ်ားကိုမွတ္ပုံတင္ခြင့္ေပးျပီးေဒသခံေတာင္သူလယ္သမားတို႔၏သေဘာဆႏၵမ်ားအတိုင္းအသိအမွတ္ျပဳေဆာင္ရြက္ ေပးရန္။
· သိမ္းယူထားေသာလယ္ယာေျမမ်ားကိုသက္ဆိုင္ရာမ်ားမွျပန္ေပးရန္၊ျပန္လည္ေပးအပ္နိုင္ျခင္းမရိွလွ်င္ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားကိုခိုင္လံုေသာအေႀကာင္းျပခ်က္နွင့္ခိုင္လံုေသာအေထာက္ထားမ်ားခ်ျပရန္-
· ေရႊေျပာင္းေတာင္ယာ စနစ္က်င့္ သံုးျခင္း ကို ေျမလြတ္ေျမရိုင္းဟု သတ္မွတ္၍ မသိမ္းယူရန္။
ေတာင္သူႏွင့္လယ္ယာေျမဥပေဒ
ျပႆနာမ်ား
ေျမယာေရာင္း၊၀ယ္၊မႈန႔ဲစပ္လ်ဥ္းၿပီးလြတ္လပ္မႈမရိွဘဲလယ္ယာစီမံခန္႔ခဲြမႈေကာ္မတီအဆင့္ဆင့္မွခ်ဳပ္ကိုင္ထားျပီး ေျမယာတန္းဖိုးကို ၄င္းေကာ္မတီမ်ားမွ ေစ်းနဳန္းသတ္မွတ္မည္ဆိုေသာ အခ်က္ေႀကာင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏အခန္းက႑ႏွင့္ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ကို ခ်ဴပ္ကိုင္ထားသလိုျဖစ္ေနပါသည္။
လယ္ယာေျမ ေရာင္း၊၀ယ္ေဖာက္ကားေရး စည္းက်ပ္ခြန္သည္ေျမယာတန္ဖိုး၏၃၅% ေပးေဆာင္ရျခင္းမွာ မ်ားစြာ ထိခုိက္နစ္နာေနရျခင္း။ လြတ္လပ္စြာ သီးႏွံေျပာင္းလဲ စိုက္ပ်ိဳးခြင့္ကိုဥပေဒႏွင့္ ကန္႔သတ္ထားသည့္ အတြက္ မိမိလယ္ယာေျမႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ သီးႏွံမ်ားကို အေျခအေနႏွင့္ အခ်ိန္အခါအလိုက္ အခ်ိန္မွီေျပာင္းလဲ စုိက္ပ်ိဳးရန္အတြက္ ၾကီးမားေသာအဟန္႕အတားျဖစ္ေနျခင္း၊၂၀၁၂ခုႏွစ္လယ္ယာေျမယာဥပေဒအခန္း(၁၁)ပါအခ်က္သည္လယ္ေျမသိမ္းယူမႈျပႆနာထပ္ျဖစ္ေစျခင္း၊လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခဲြမႈအဖဲြ႔အားအာဏာအစြမ္းကုန္ေပးထားသည့္အတြက္အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ား အလြယ္တကူ ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ျခင္း၊ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏သေဘာဆႏၵ အားခံယူမႈမရိွဘဲ ဥပေဒမ်ား ေရးဆြဲျခင္း ေၾကာင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ၏လက္ေတြ႕ဘ၀ မ်ား ႏွင့္ ကိုက္္ညီမႈမ်ား အလြန္အားနည္းေနပါသည္။အသင္းအဖဲြ႔ ကုမၸဏီမ်ားအားဧက(၅၀၀၀)မွ ထပ္ဆင့္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ေပးထားျပီး ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား အားေပး ထား ေသာ လုပ္ကိုင္ခြင့္မွ အလြန္နည္းပါးေနျပီး ဥပေဒအရ ရသည့္အခြင့္အေရးမ်ားညီမ်ွမႈမရွိျခင္း၊လယ္ယာေျမဥပေဒအခန္း(၁၁) ပုဒ္မ(၃၂) အတိုင္းလယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ျပန္မေပးျခင္းေၾကာင့္ မလိုလားအပ္ေသာ အရွဳပ္အရွင္းမ်ား ႏိုင္ငံအႏွံ႕ ျဖစ္ေပၚေနျခင္း၊ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာကိုေျမလြတ္ေျမရိုုင္းဟုသတ္မွတ္ျပီး သိမ္းယူျခင္း ေၾကာင့္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ား ရွိတုိင္းရင္းသားမ်ား နစ္နာေနရျခင္း၊ကၽြန္းေမ်ာမ်ားကို တိုင္းတာသည့္ စနစ္က်ေသာဥပေဒ၊နည္းဥပေဒမ်ားမရိွျခင္း ေၾကာင့္ ကြ်န္းေမ်ာ ျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္ ေနသည့္ ေတာင္သူလယ္သမား မ်ား မွာ မလိုလားအပ္ေသာ ျပသာနာမ်ား ျဖစ္ပြားရမည္ကို စိုးရိမ္ ပူပန္ေနရျခင္း၊ေတာင္သူမ်ားျဖစ္ေသာျပႆနာမ်ားတြင္လယ္ယာေျမဥပေဒမ်ားသည္အသက္၀င္ၿပီး အာဏာပိုင္ ပါ၀င္ပါတ္သတ္ေသာ ျပႆနာမ်ားတြင္ လယ္ယာေျမဥပေဒသည္ အသက္မ၀င္ျခင္းျဖင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား နစ္နာေနရျခင္း၊လယ္ယာေျမႏွင့္ပတ္သတ္ေသာျပႆနာမ်ားတြင္ တရားမေၾကာင္းအရ တရားစဲြဆိုခြင့္မရိွျခင္း စသည္တို႕ေၾကာင့္ လယ္သမားမ်ား အဆင္မေျပမႈမ်ားစြာႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕ေနရပါသည္။
ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ား
v ၂၀၁၂ခုႏွစ္လယ္ယာေျမဥပေဒႏွင့္ေျမလြတ္ေျမလပ္ေျမရိုင္းဥပေဒ၊နည္းဥပေဒမ်ားအတုိင္းတိက်စြာ
လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္။(ဥပမာ၊ လယ္ယာေျမဥပေဒ ပုဒ္မ(၃၁) ႏွင့္ ပုဒ္မ(၃၂) အတုိင္း)
v ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေျမလြတ္ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရုိင္း ဥပေဒအရေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လက္ရွိအေျခအေန၌ ေျမလြတ္ေျမလပ္မ်ားအျဖစ္ တည္ရွိေနသည့္ လယ္ယာေျမမ်ားအား ဓားမဦးခ် ေတာင္သူမ်ားသုိ႕ အျမန္ ျပန္လည္ေပးအပ္ရန္၊
v ေျမယာမွတ္ပံုတင္ျခင္းကိစၥကို ေျမယာမႈခင္းမ်ားၿပီးျပတ္သည္အထိ ရက္အကန္႔အသတ္မရိွ ထပ္မံတိုးေပးပါရန္။
v လြတ္လပ္စြာသီးႏွံ႔ေျပာင္းလဲစိုက္ပ်ိဳးခြင့္ကိုဥပေဒႏွင့္ ကန္႔သတ္မထားရန္။
v လယ္ယာေျမေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားေရးစည္းက်ပ္ခြန္ကုိသတ္မွတ္ရာ၌ေရာင္းခ်သူ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအား အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ ေပးရန္ႏွင့္ ဝယ္ယူသူမ်ားကို ၃၅% မွေလ်ာ့ေပးရန္။
v ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ားကို ေျမယာမွတ္ပံုတင္ခြင့္ေပးသည့္ ဥပေဒကိုပယ္ဖ်က္ေပးရန္။
v ေျမယာဥပေဒတြင္ အခန္း(၁၁)ပုဒ္မ(၃၂)တြင္ပါရိွသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစမည့္ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ လယ္ယာေျမကို သိမ္းယူရာတြင္ အနည္းဆံုးလိုအပ္ေသာပမာဏကိုသာ သိမ္းယူရန္ႏွင့္ ေဒသခံမ်ားအား ၾကိဳတင္ ညိွႏႈိင္းရမည္ ဟုေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ေပးရန္။
v ေတာင္သူလယ္သမားအခြင့္အေရးကာကြယ္သည့္ဥပေဒသစ္တရပ္ျပဌာန္ေပးရန္။
v ေတာင္သူလယ္သမားသမဂၢဖဲြ႔စည္းျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒ၊နည္းဥပေဒမ်ားကို တိက်စြာ ျပဌာန္းေပးရန္။
v တုိင္းေဒသၾကီး/ ျပည္နယ္ေဒသတစ္ခုခ်င္းစီအလုိက္ အနည္းဆံုးထားရွိရမည့္ တိရိစာၦန္စားက်က္ေျမဧရိယာအား ေက်းရြာပုိင္စာက်က္ေျမမ်ားအျဖစ္ ေဒသခံ ေတာင္သူမ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္၍ သတ္မွတ္ျပဌာန္းေပးရန္ႏွင့္ ယင္းသတ္မွတ္ထားေသာ ေျမဧရိယာမ်ားအား အခြန္ေပးေဆာင္ေစ၍ ေျမပံုကူးယူခြင့္ အပါအဝင္ ေျမခြန္တစ္ဧကလွ်င္(၁၀၀၀)က်ပ္ႏႈန္းေအာက္ ေလ်ာ့ခ်ေပးရန္။
v မသမာနည္းျဖင့္ မွတ္ပံုတင္ရရိွထားေသာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအား လယ္ယာေျမပိုင္ဆိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားေသာအခါ ႏိုင္ငံသားမွတ္ပံုတင္ကို မည္သို႔ရရိွေၾကာင္း ေသခ်ာစြာစိစစ္ၿပီမွ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ေပးရန္။
v လယ္ယာေျမဥပေဒ၊ ေျမလြတ္ေျမလပ္၊ေျမရုိင္းဥပေဒ ႏွင့္ တည္ဆဲေျမယာဆုိင္ရာ ဥပေဒအရပ္ရပ္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ေနသည့္ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားအားတရားစဲြဆိုခြင့္ေပးရန္အပါအဝင္ ေျမယာဆုိိင္ရာ အျငင္းပြား မႈခင္းမ်ားႏွင့္ ေရာင္း၊ ေပါင္၊ လဲ၊ ငွါး ရာမွ ေပၚေပါက္လာေသာ ေျမယာဆုိင္ရာ အျငင္းပြားမႈ အရပ္ရပ္ကုိ လယ္အေမြမႈခင္းမ်ား သကဲ့သုိ႕ သက္ဆုိင္ရာ တရားမ တရားရံုးတြင္ တရားစြဲဆုိ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းခြင့္ ျပဳရန္။
v အဆင့္ဆင့္ ေျမယာေကာ္မတီအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက လယ္မႈခင္းမ်ား စီရင္ဆံုးျဖတ္ေရးကိစၥအတြက္ ဝန္ၾကီးဌာနမွ ကင္းလြတ္သည့္ လြတ္လပ္ေသာ ပညာရွင္မ်ား ပါဝင္ရန္။
v ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားႏွင့္ စပ္ဆိုင္သည့္ ဥပေဒမ်ား ျပဌာန္းရာတြင္ လယ္သမားကိုယ္တုိင္(သို႔) လယ္သမား ကိုယ္စားျပဳအသင္းအဖဲြ႔မ်ားပါ၀င္ေရးဆဲြခြင့္ရရန္။
v ၂၀၁၂လယ္ယာေျမဥပေဒကို ေအာက္ေျခရပ္/ေက်းထိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖစ္ရန္ျဖန္႔ျဖူးပ႔ိုခ်ရန္။
v လယ္သမားဟုေခၚဆုိရာတြင္ ကုန္သည္မ်ား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးေဆးကုမၸဏီမ်ား ေမြးျမဴေရးသမား မ်ားမပါ၀င္ေစရန္။
v ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား ေျမငွားရမ္း စိုက္ပ်ိဳးမႈအေပၚ လာဘ္စားမႈမ်ားကို ထိေရာက္စြာအေရးယူေပးရန္။
v သက္ဆုိင္ရာ ဘဏ္မ်ားတြင္ အေပါင္ဆံုးလယ္ယာမ်ားအား ေဒသခံေတာင္သူလယ္သမားမ်ားထံသုိ႕ ဦးစားေပးစနစ္ျဖင့္ ကာလေပါက္ေစ်းျဖင့္ ျပန္လည္ေရာင္းခ်ေပးရန္။
v ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ လယ္ယာေျမဥပေဒႏွင့္ ေျမလြတ္ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရုိင္းဥပေဒမ်ား အာဏာသက္ဝင္ျခင္း မတုိင္မွီက ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ အျငင္းပြား မႈခင္းမ်ားအား ယင္းအခ်ိန္က အာဏာသက္ဝင္ေသာ ေျမယာဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ားျဖင့္ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ခြင့္ျပဳရန္။
ေတာင္သူလယ္သမားနွင့္ေခ်းေငြ
ျပႆနာမ်ား
စုိက္ပ်ိဳးေရးဘဏ္မ်ားမွ ေခ်းေငြထုတ္ယူရာတြင္ ရန္ပံုေငြ ျဖတ္ေတာက္မႈ မ်ားေၾကာင့္ ေခ်းေငြအျပည့္အ၀မရရွိမႈမ်ား နွင့္ၾကံဳေတြ႔ေနရပါသည္။ ထို႔ျပင္ေတာင္သူ လယ္သမား ပိုင္ဧက အတိုင္းေခ်းေငြကို အစိုးရမွ ၁၀ဧက အထိသာ ေခ်းေငြထုတ္ေခ်းျပီး ၁၀ ဧကေက်ာ္ေသာ ေတာင္သူမ်ား အတြက္ ေခ်းေငြထုတ္ေခ်းမႈမရွိျခင္းေၾကာင့္ စိုက္ပိ်ဳးစရိတ္အတြက္ အတိုးနဳန္းၾကီးစြာ ေခ်းယူ၊ ရင္းနွီး အသံုးျပဳရျပီး ေတာင္သူမ်ားအဖို႔အေၾကြးမ်ား နွင့္ရင္ဆုိင္ေနရသည္။ ေခ်းေငြကိုအခိ်န္မွီ ထုတ္မ ေခ်းျခင္းေၾကာင့္္လည္း လိုအပ္ေသာ အရင္းအနွီးအား အတိုးႏွဳန္းၾကီးစြာျဖင့္ အျခားေနရာမ်ားမွ ရယူလုပ္ကိုင္ ေနရျပီး အတုိးေပၚအတိုးဆင့္ကာ စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ေခ်းေငြကို အခ်ိန္မွီျပန္မဆပ္နိုင္ဘဲေနာက္ နွစ္ေခ်းေငြအတြက္မ်ားစြာအခက္အခဲျဖစ္ရပါသည္။လယ္ယာအသံုးျပဳပစၥည္းကရိယာ အတြက္ေခ်းေငြစနစ္ျပဌာန္းထားေသာ္လဲေတာင္သူမ်ားအေနျဖင့္ေခ်းယူရာတြင္ လံုးေလာက္ေသာေခ်းေငြပဏာမရရွိျခင္း ၊အရစ္က်၀ယ္ယူမည္ဆိုပါလွ်င္လည္း သြင္းအားစု(ကုန္က်စရိတ္) လြန္စြာမ်ားျပားေနသျဖင့္ ေတာင္သူမ်ားမွာ အေၾကြးမ်ားႏွင့္သာလည္ပတ္ေနရသည္။ထို႔ျပင္ဆန္စပါးစိုက္ပ်ိဳးရန္အတြက္ေပးေသာေခ်းေငြပမဏႏွင့္ အျခားေသာသီးနွံ စိုက္ပ်ိဳးေခ်းေငြမ်ား မမွ်တျခင္း ။နီးစပ္ရာ စိုက္ပ်ိဳးေရးဘဏ္တြင္ အလြယ္တကူ ေခ်းေငြ ထုတ္ေပးနုိင္ခြင့္မရွိျခင္းေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ အရင္းအနွိးအတြက္အခက္အခဲမ်ားစြာၾကံဳေတြ႔ေနရပါသည္။
ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား
· အစိုးရမွခ်ဳပ္ကို္င္ထားေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရးဘဏ္စနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းေပးျပီး ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ကိုယ္တိုင္းေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ထားေသာ ေက်းရြာဘဏ္ေကာ္မတီပါ၀င္သည့္ ေက်းရြာ ေတာင္သူ လယ္သမား ဘဏ္စနစ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ကာ ဥပေဒနွင့္ အညီဖြဲ႕စည္း အတည္ျပဳ ေပးရန္။
· အစိုးရမွ ေတာင္သူမ်ားပိုင္ဆုိင္ေသာဧကအလုိက္လံုေလာက္ေသာေခ်းေငြပမဏကို ထုတ္ေခ်းေပရန္ွ
· အစိုးရမွ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအား ေခ်းေငြထုတ္ေခ်းရာတြင္ တစ္နွစ္သံုးစြဲခြင့္ျပဳရန္
· အစိုးရမွ လယ္ယာသံုးကိရိယာမ်ားကို အရစ္က်စနစ္ျဖင့္ထုတ္ေပးရန္
· နွစ္ရွည္ပင္နွင့္အျခားေသာသီးနွံစိုက္ပ်ိဳးေသာေတာင္သူလယ္သမားမ်ာတြက္စိုက္္ပ်ဳိးစရိတ္တစ္နွစ္တစ္ၾကိမ္ထုတ္ေခ်းေပးရန္
· အစိုးရမွေခ်းေငြထုတ္ေခ်းရာတြင္အစုအဖြဲ႕ အာမခံစနစ္ဖ်က္သိမ္းျပီးတစ္ဦးခ်င္းတာ၀န္ယူေသာေခ်းေငြစနစ္အား ျပဌာန္အသံုးျပဳေပးရန္
· စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ေခ်းေငြအားေတာင္သူမ်ားမွ မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္း နီးစပ္ရာဘဏ္မ်ားတြင္ ထုတ္ယူခြင့္ရရွိေရး အတြက္အစိုးရမွ ဥပေဒျဖင့္ျပဌာန္းေပးရန္
· သဘာ၀ေဘးဒဏ္က်ေရာက္မႈရွိပါက အစိုးရမွ ေခ်းေငြမ်ားကို သင့္ေတာ္သည့္ ကာလအထိ ေရႊ႕ဆုိင္ ေပးရန္
· တို႔ခ်ဲ႕ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္ေသခ်ာစြာ စစ္တမ္းယူျပီး ေခ်းေငြ ထုတ္ေပးရန္။
ေတာင္သူလယ္သမားႏွင့္အာမခံရွိေသာေစ်းကြက္
ျပႆနာမ်ား
ထုတ္လုပ္သူနွင့္စားသံုးသူမ်ားၾကားတြင္ေတာင္သူမ်ားမွေရာင္းခ်ရေသာေစ်းႏွံဳန္းမွာနည္းပါးေနၿပီး၀ယ္ယူစားသံုးရေသာေစ်းႏွဳန္းမွာလြန္စြာျမင့္မားေနျခင္းေၾကာင့္ေတာင္သူမ်ားမွာဆင္းရဲတြင္းထဲနစ္မြန္းေနရပါသည္။ အစိုးရနွင့္စီးပြားေရး သမားမ်ားမွ ေစ်းကြက္ထိန္းခ်ဳပ္ကစားျခင္း တို႕ေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ားမွာအစိုးရထံမွ စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ေခ်းေငြမ်ားျပန္မဆပ္နုိင္ျခင္း၊ အစိုးရမွသီးနွံေစ်းကြက္မ်ားကို မွ်တစြာ စီမံေဖာ္ေဆာင္ေပးနုိင္မႈမရွိျခင္း ေၾကာင့္စီးပြားေရးသမားမ်ားမွသီးႏွံ ေပါမ်ားခ်ိန္တြင္ေစ်းႏွိမ္၍ ေခါင္းပံုျဖတ္၀ယ္ယူျခင္း၊ကုန္သည္ ပြဲစားမ်ားမွ လုိသလို ေစ်းကစားေနျခင္း စား၀တ္ေနေရး အခက္အခဲမ်ား ေၾကာင့္ သီးႏွံမ်ားအား သိုေလွာင္ထိန္းသိမ္းမထားႏုိင္ဘဲ ကုန္သည္ပြဲစားမ်ားသတ္မွတ္ေပးသည့္ေစ်းႏွဳန္းျဖင့္ေရာင္းခ်ေနရျခင္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ ေနရပါသည္။သဘာ၀ေျမႀသဇာ ရရွိရန္ ခက္ခဲသည့္ အတြက္ ဓါတ္ေျမႀသဇာမ်ား သံုးစြဲေန ရျခင္းေၾကာင့္ေစ်းကြက္ခိုင္မာေအာင္ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ ဟန္႔တားေနွာင့္ေႏွးေစျခင္း၊လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲသည့္အတြက္သယ္ယူစရိတ္ၾကီးမားျခင္း၊ေစ်းကြက္သို႔အခ်ိန္မွီမေရာက္နုိင္ျခင္း၊ျပည္တြင္း၊ျပည္ပေစ်းကြက္နွင့္ပတ္သက္၍ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားမရရ်ိနိင္သျဖင့္ေစ်းကြက္၀င္ နုိင္ေသာသီးနွံမ်ားမစိုက္ပ်ိဳးနုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ားမွးမွာဆံႈးရံႈးမႈျဖစ္ေနရပါသည္။
ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား
v ခိုင္မာေသာေစ်းကြက္အတြက္ရည္ရွည္အက်ိဳးရွိေသာတည္ျငိမ္ေစ်းနဳန္းရရွိေရးကိုမျဖစ္မေန တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေပးရန္
v ေဒသနွင့္ကိုက္ညီေသာအရည္အေသြးေကာင္းမြန္ေသာမ်ိဳးသီးနွံမ်ားအားေစ်းနႈန္းသက္သာစြာျဖင့္အစိုးရမွေရာင္းခ်ေပးရန္
v အစိုးမွသီးေစ်းနွံေစ်းႏႈန္းမ်ားအားအမ်ိဳးအစားအလိုက္ၾကမ္းခင္းေစ်းသတ္မွတ္ေပးရန္
v ဖုန္းမ်ားကို(လိုင္းေကာင္းမြန္ၾကည္လင္ေသာ)ေတာင္သူမ်ားတတ္နုိင္သည့္နဳန္းထားျဖင့္ခ်ထားေပး၇န္
v ျပည္တြင္း၊ျပည္ပကုန္သြယ္ခြင့္ကိုလြတ္လပ္စြာေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားနုိင္၇န္အတြက္အစိုးရမွမူ၀ါဒတစ္ရပ္အေန ျဖင့္တိက်စြာလုပ္ေေဆာင္ေပးရန္
v ထုတ္ကုန္သီးႏွံမ်ား လြတ္လပ္စြာေစ်းကြက္ရွာေဖြ ေရာင္းခ်ႏုိင္ရန္အတြက္ အစိုးရမွ လြတ္လပ္စြာ ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားမႈ ႏွင့္ သယ္ယူပို႕ေဆာင္မႈအား ခြင့္ျပဳေပးရန္။
ေတာင္းဆိုလိုက္ပါသည္။
by သစ္ထူးလြင္
ျမန္မာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ေတာင္သူ လယ္သမားႏွီး ေႏွာဖလွယ္ပြဲ ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာခ်က္
Reviewed by သစ္ထူးလြင္
on
10:13
Rating: