ပုဂံ ေရွးေဟာင္း ဇုန္မွာ အေဆာက္ အဦး အသစ္ ထပ္မ ေဆာက္ရင္ လက္ခံႏိုင္တဲ႔ အေနအထားပါ

“ပုဂံ ေရွးေဟာင္း ဇုန္မွာ အေဆာက္ အဦး အသစ္ ထပ္မ ေဆာက္ရင္ လက္ခံႏိုင္တဲ႔ အေနအထားပါ” ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ႀကီး႒ာန သတင္း ထုတ္ျပန္ေရး အဖြဲ႔ႏွင္႔ ေတြ႕ဆံုျခင္း

ေရွးေဟာင္း ပုဂံ ယဥ္ေက်းဇုန္အား ကမၻာ႔ ေရွးေဟာင္ ယဥ္ေက်းမူ အေမြအႏွစ္ စာရင္း ၀င္ေရာက္ ေစေရး ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ားႏွင္႔ ပတ္သက္၍ ေရွးေဟာင္း သုေတသန၊ အမ်ိဳးသား ျပတိုက္ႏွင္႔ စာၾကည္႔တိုက္ ဦးစီးဌာန၊ ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ႀကီး႒ာန သတင္း ထုတ္ျပန္ေရး အဖြဲ႔အား ေမးျမန္း ျဖစ္သည္မ်ားကို ေဖာ္ျပ အပ္ပါသည္။

ေမး- ပုဂံေရွးေဟာင္းနယ္ေျမကို ကမၻာ႔ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္စာရင္း၀င္ေအာင္ ေရွးေဟာင္း၀န္ႀကီး ဌာနအေနနဲ႔ လက္ရွိလုပ္ေဆာင္ထားတဲ႔ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သိခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ- ပုဂံေရွးေဟာင္းနယ္ေျမႏွင္႔ပတ္သက္၍ ျမန္မာ့အမ်ိဳးသားယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ေဒသနယ္ေျမ အျဖစ္ ၁၉၂၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး List Of Anicient Monuments In Burma သတ္မွတ္ခ႔ဲပါတယ္။ ပုဂံ ငလ်င္ေနာက္ပိုင္း ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ UNESCO,UNDPတို႔၏ ဘ႑ာေရးႏွင္႔နည္းပညာပံ႔ပိုးမႈနဲ႔ ထိန္းသိမ္းမႈ လုပ္ငန္းကို ေရရွည္ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ပါတယ္။

ေမး- ၀န္ႀကီးဌာနအေနနဲ႔ လက္ရွိဘာေတြေဆာင္ရြက္ေနပါလဲ။

ေျဖ။  ။ Tentative List Of World Heritage ဌာနအေနျဖင္႔ ပုဂံေဒသအား (World Heritage List) တင္သြင္းသတ္မွတ္ႏိုင္ရန္အတြက္ -

     (၁)    ပုဂံေဒသ၏ သုေတသနႏွင္႔ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းမႈလုပ္ငန္းတို႔အား ပုံမွန္ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊

    (၂)    ပုဂံေဒသအတြက္ တိက်ေသခ်ာသည္႔ ဇုန္နယ္ေျမသတ္မွတ္ျခင္း၊

    (၃)    ပုဂံေဒသေရရွည္တည္တံ႔ႏိုင္ေစရန္ လိုအပ္ေသာ Master Plan ေရးဆြဲျခင္း၊

    (၄)    ဇုန္နယ္ေျမသတ္မွတ္၊ Management Plan ေရးဆြဲျခင္းႏွင္႔ ေရွးေဟာင္းသုေတသနဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား (Inventory and Registration) လုပ္ေဆာင္ျခင္းတို႔အား အနည္းဆုံး(၂)ႏွစ္ကာလေဆာင္ရြက္ရန္လ်ာထားပါသည္။

ေမး- လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ကမၻာ႔ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္စာရင္းတင္သြင္းဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိပါသလား၊ ရွိခဲ႔မယ္ဆိုရင္ ဘယ္အခ်ိန္ေလာက္မွာ စာရင္းတင္သြင္းသြားမယ္ဆိုတာသိပါရေစ။

ေျဖ- စာရင္းတင္သြင္းဖို႔ အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။ ပုဂံယဥ္ေက်းမႈေဒသကို (၂၀၁၅)ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ တင္သြင္းႏိုင္မည္ဟု ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။

ေမး- ပုဂံေဒသကို ကမၻာ႔ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ စာရင္း၀င္ေအာင္ အရင္က တင္သြင္းဖူးပါသလား၊ တင္သြင္းခဲ႔ျခင္းရွိခဲ႔ဖူးရင္ ဘာေၾကာင္႔ ကမၻာ႔စာရင္း၀င္ႏိုင္မႈ မရွိခဲ႔ သလဲ။

ေျဖ။  ။ပုဂံေရွးေဟာင္းယဥ္းေက်းမႈေဒသအား (၁၉၉၆) ခုႏွစ္၌ ကမၻာ႔အေမြအႏွစ္စာရင္းသို႔ တင္သြင္းခဲ႔ ဖူးပါတယ္။ပုဂံေဒသကို-  ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ားအား ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းသည္႔ ခိုင္မာေသာ ဥပေဒမရွိေသး၍လည္းေကာင္း၊ ဇုန္သတ္မွတ္ထားမႈ မရွိေသး၍လည္းေကာင္း၊ ပုဂံေဒသေရရွည္ တည္တံ႔ခိုင္ၿမဲေအာင္ထိန္းသိမ္းေစာင္႔ေရွာက္ေရးစီမံခ်က္ Master Plan မရွိေသး၍လည္းေကာင္း၊ အျခားေသာ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေသး၍လည္းေကာင္း စသည႔္အခ်က္ ေတြေၾကာင္႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး- ပုဂံေရွးေဟာင္းနယ္ေျမကို ေရရွည္တည္တ႔ံေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြ လိုအပ္မယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ၊

ေျဖ- ပုဂံေရွးေဟာင္းနယ္ေျမကို ေရရွည္တည္တ႔ံေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႕အတြက္ ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ႀကီး ဌာနက ထုတ္ျပန္ေသာ (၁၉၉၈)ခုႏွစ္ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ေဒသမ်ား ကာကြယ္ထိန္း သိမ္းေရး ဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။ ျပည္တြင္း၊ျပည္ပဘုရားဖူးမ်ား၊ေဒသခံျပည္သူမ်ား၊ေဒသဆိုင္ရာအဖဲြဲ႔အစည္းမ်ားအေနနဲ႔ ပုဂံေဒသ အတြက္လိုအပ္လို႔ ထုတ္ျပန္ထားတဲ႔ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကို လိုက္နာမွသာ ေရရွည္တည္တံ႔မည္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး- ေရွးေဟာင္းဇုန္ထဲတည္ေဆာက္ထားတဲ႔ နန္းျမင္႔ေမွ်ာ္စင္၊ပုဂံျပတိုက္၊ နန္းေတာ္ရာ အေဆာက္အဦး၊ ႏွစ္လမ္းသြား အေနာ္ရထာလမ္းမႀကီး ၊ ဟိုတယ္ ၊အေဆာက္အဦးသစ္ေတြက ကမၻာ႔ယဥ္ေက်းမႈစာရင္း၀င္ဖို႔ ထိခိုက္ႏိုင္ပါသလား၊

ေျဖ- ေရွးေဟာင္းဇုန္ထဲမွာ ေဆာက္ထားတဲ႔ အေဆာက္အဦးေတြဟာ ကမၻာ႔ယဥ္ေက်းမႈ၀င္ရန္ အတြက္ အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ႔ ထိခိုက္မႈရွိ ႏိုင္ပါတယ္။ ေဒသခံေတြအေနနဲ႔ အခုလို အေဆာက္အဦး ေတြဟာ ေရွးေဟာင္ယဥ္ေက်းမႈကို အမ်ားႀကီးထိခိုက္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာေနၾကတာ မွန္ပါတယ္၊ဒါေတြကို ကြ်န္ေတာ္တို႔က ႀကိဳတင္ကာကြယ္ခဲ႔ပါတယ္၊

ဥပမာ - ေပပင္ေက်ာင္းဘုရားႀကီးအနီးတြင္ဇာတ္ရုံဆိုပါေတာ႔၊ ပြဲေတာ္ေလး ယာယီဆိုၿပီး ေဆာက္တယ္၊ ယခုလို ဖ်က္မေပးေသးလို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဌာနက ကန္႔ကြက္ခဲ႔ပါတယ္။ က်န္တဲ႔ ျပတိုက္ ၊ နန္းေတာ္ရာေတြက ပုဂံယဥ္ေက်းမႈကို ေဖာ္ထုတ္ျပသႏိုင္မွာျဖစ္လို႔ ထိခိုက္မႈ အနည္းငယ္သာရွိၿပီး အက်ိဳးေက်းဇူးက ပိုမ်ားပါတယ္။သို႔ေသာ္လည္း  UNESCOရဲ႕သတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ခ်ိန္ထိုး ေျပာရရင္ေတာ႔ အျခားေသာႏိုင္ငံေတြနည္းတူျဖစ္တဲ႔အတြက္ ေနာင္ထပ္မလုပ္ရင္ လက္ခံႏိုင္တဲ႔ အေနအထားရွိပါတယ္။

ေမး- အေဆာက္အဦးအမ်ိဳးမ်ိဳး လုပ္ကိုင္လာတဲ႔အတြက္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈေတြရွိတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္၊ အဲဒီအတြက္ ပုဂံေရွးေဟာင္းရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈပုံရိပ္ေတြကို ထိခိုက္မႈေတြရွိလာႏိုင္ပါသလား၊ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ႔ ေဒသခံေတြက စီပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြက ေရွးေဟာင္းဇုန္အတြင္း လုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ႔ အေပၚမွာေရာ ဌာနအေနနဲ႔ ဘာမ်ားေျပာလိုပါသလဲ။

ေျဖ။  ။ ေဒသခံေတြေျပာင္းေရႊ႕ေပးရတယ္ဆိုတဲ႔ ပုဂံၿမိဳ႕ေဟာင္းထဲမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား လုပ္ကိုင္မႈမွာ Bagan Beachဟိုတယ္တစ္လုံးပဲ ရွိပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ႀကီးဌာနမွေဆာင္ရြက္တဲ႔ ပုဂံနန္းေတာ္ရာတူးေဖာ္မႈ ၊ ပုဂံနန္းေတာ္ပုံစံတူတည္ေဆာက္မႈ၊ယြန္းေကာလိပ္တည္ေဆာက္မႈ စတဲ႔ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္မ်ားသာ ရွိပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ႀကီးဌာနက ေရွးေဟာင္းဇုန္မ်ားႏွင္႔ ပတ္သက္လို႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ အျခားမည္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ ထုတ္ျပန္ထားတဲ႔ ဥပေဒမ်ားကို ေလးစား လိုက္နာပါလို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ေမး- ပုဂံၿမိဳ႕ေဟာင္းကို ယဥ္ေက်းမႈဇုန္အျဖစ္သတ္မွတ္ထားဖို႔ အတြက္ေဒသခံျပည္သူေတြကို ေနထိုင္မႈေျပာင္းေရြ႕ ခိုင္းတာေတြရွိခဲ႔တယ္လို႔သိရပါတယ္၊ေျပာင္းေရြ႕ေပးလိုက္ရတဲ႔ ေနရာေတြ(ယဥ္ေက်းမႈဇုန္)မွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြက ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနလာတဲ႔ အေပၚမွာေရာ ဌာနအေနနဲ႔ ဘယ္လိုအေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိ္ပါသလဲ။

ေျဖ- ေျပာင္းေရႊ႕ေပးလိုက္ရတဲ႔ေနရာ(ယဥ္းေက်းမႈဇုန္)မွာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြက၀င္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနလာၾကတဲ႔ကိစၥက ဗူးဘုရားအနီးမွာ Bagan Beach Hotelတည္ ေဆာက္ျခင္း တစ္ခုသာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီဟိုတယ္လည္းယခုထိ ဆက္မေဆာက္ေတာ႔ပါဘူး။ ဌာနကလည္း ခြင္႔မျပဳပါဘူး။ အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ လုပ္ကိုင္မႈကလည္း ပုဂံၿမိဳ႕ေဟာင္းမွာ မရွိပါဘူး။ ေနာင္လည္း ခြင္႔ျပဳမွာမဟုတ္ပါဘူး။ လက္လုပ္လက္စားအခ်ိဳ႕က်ဴးေက်ာ္ ေဆာက္လုပ္ေနထိုင္ျခင္းသာ ရွိပါတယ္။ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ၊ အမ်ိဳးသားျပတိုက္ႏွင္႔စာၾကည္႔တိုက္ဦးစီးဌာနအေနနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာဌာနမ်ား ကိုျပန္လည္ဖ်က္သိမ္းေရႊ႕ေျပာင္းေပးရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္စာထုတ္ျပန္ျခင္း၊ (ဥပမာ)ဗူးဘုရားအနီး ညေစ်းတန္းအတြက္ ယာယီဆိုင္ေဆာက္ထားေသာဆိုင္ခန္းမ်ားႏွင္႔ ေပပင္ေက်ာင္းဘုရားအနီးကပ္ လ်က္ ဇာတ္ရုံႀကီးေတြသာရွိပါတယ္။

(ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ႀကီး႒ာန၊ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးအဖြဲ႔ကို ျမစ္မခမီဒီယာက ေက်းဇူးတင္ပါတယ္)

ၿငိမ္းခ်မ္း(ျမစ္မခ)
by Myit Makha Mediagroup