Yangon Times ဂ်ာနယ္ ေမးျမန္းခ်က္ အေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီး၏ ရွင္းလင္း ေျဖၾကားခ်က္

သမၼတ၏ အေမရိကန္ခရီးစဥ္အတြင္း သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေမးၿမန္းခ်က္၊ ႏိုုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ထပ္မံလြတ္ေပးဖို႔ရိွ မရိွ ႏွင့္ ၿမန္မာႏိုုင္ငံတြင္ ႏိုုင္ငံၿခားစစ္ အေၿခစိုုက္စခန္းထားဖိုု႔ ေတာင္းဆုိမွဳရိွ၊ မရိွ Yangon Times Journal မွ ေမးၿမန္းခ်က္။ 

ေနာက္ဆံုးအခ်က္ေတြပဲ ေၿဖပါ့မယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ့ မူဝါဒကိုက ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ့နိုင္ငံ အတြင္း မွာ တၿခားနိုင္ငံေတြကို ဆန္႕က်င္တဲ႕အဖဲြ႕အစည္းမွန္သမွ် ဘယ္အဖဲြ႕မွ လက္မခံဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ နိုင္ငံၿခားေရးမူဝါဒ ၿဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အက်ဉ္းသားေတြ လႊတ္တာနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေဆာင္ရြက္ေနတာေတြလည္း ေတြ႕ေနတာပဲေနာ္။ အဲဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ခ်ည္းပဲ ဒီဟာကေတာ့ အက်ဥ္းသားၿဖစ္တယ္။ လႊတ္သင့္တယ္ မလႊတ္သင့္ဘူး ဒီလို ကြ်န္ေတာ္တို႕ သေဘာနဲ႕ ဆံုးၿဖတ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေမးပါတယ္။ UN အဖဲြ႕ေတြ လာလို႕ရိွရင္လည္း ခင္ဗ်ားတို႕ လႊတ္ေစခ်င္တယ္ ဆိုတာ ဘယ္သူေတြလဲေပး ကြ်န္ေတာ္တို႕ စိစစ္ေပးမယ္။ အလားတူပဲ နိုင္ငံေရး ပါတီေတြက လည္း ဒီလိုပဲေတာင္းတာေတြ ရိွပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ စိစစ္ရတာေပါ့။ စိစစ္တဲ့ ေနရာမွာ တစ္ခိ်ဳ႕ကေတာ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ ၿပင္းထန္တဲ့ၿပစ္မွဳမိ်ဳး မဟုတ္ဘူး။ ၿပင္းထန္တဲ့ ၿပစ္မွဳ မဟုတ္ဘူး ဆိုလိုရိွရင္ ဒါကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ စဥ္းစားၿပီးေတာ့မွ သူ႕ရဲ႕က်န္းမာေရး အေျခအေန၊ ေနာက္တစ္ခါ တိုင္းျပည္အေပၚ သူအလုပ္ လုပ္နိုင္တဲ့ သူ႕ရဲ့ လုပ္အားေတြကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဆံုးရံႈးသြားနိုင္မဲ့ အေျခအေန သူ႕အသက္အရြယ္ေပါ့ ဒါေတြကို တြက္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခု ကလည္း လြတ္ရက္က နီးလားေနၿပီဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ warning တက္ပါတယ္။ ဒါကို မၾကာမၾကာ လႊတ္ေပးတာေတြလည္း ရိွပါတယ္။ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့လည္း မၾကာခင္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ လႊတ္ေပးသြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ပထမဦးဆံုး ေမးတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ေတာ္ေသးတယ္ ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ထဲမွာ ခင္ဗ်ား ဒီလိုေမးမယ္ ဆိုတာမ်ား သိေနသလားမသိဘူး။ ကြ်န္ေတာ္က ႀကိဳၿပီးေတာ့ ျပင္လာ တယ္။ အေမရိကန္မွာ ငါဘာေတြ လုပ္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို ငါေျပာမွ ျဖစ္မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေတြ႕ခဲ့ျပဳခဲ့ လုပ္ခဲ့ကိုင္ခဲ့ရတဲ့အလုပ္ေတြ အေတာ္ေလး မ်ားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၂၅ ရက္ေန႕က ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျမန္မာနိုင္ငံကေနၿပီးေတာ့ အဲ ၂၄ ရက္ေန႕ေပါ့ေလ ၂၄ ရက္ေန႕ည ကြ်န္ေတာ္တို႕ ထြက္ပါတယ္။ ဟိုေရာက္တဲ့ အခိ်န္ကလည္း အေရွ႕နဲ႕ အေနာက္ ဆိုေတာ့ ေန႕ေတြညေတြလည္း ကြ်န္ေတာ္ေတာ့ ေကာင္းမမွတ္မိေတာ့ဘူး။ အိပ္ခ်င္တဲ့ အခိ်န္က်ေတာ့ ညလို႕ပဲ ဒီအတိုင္းပဲ သေဘာထား လိုက္တယ္။ တစ္ခါတစ္ေလလဲ ေန႕ခင္း ေၾကာင္ေၾကာင္မွာ အိပ္ခ်င္ေနေတာ့ လွမ္းေမးၾကည့္လိုက္ေတာ့ ဒီမွာေတာ့ သန္းေခါင္ေလာက္ ျဖစ္ေနၿပီ ဆိုျပီးေတာ့ ေျပာတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၂၄ ရက္ေန႕မွာ ထြက္ၿပီးေတာ့ ၂၅ ရက္ေန႕မွာ ေရာက္ပါတယ္။ ၂၅ ရက္ေန႕မွာပဲ ေနာ္ေဝနိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးအသစ္ ကြ်န္ေတာ္နဲ႕ လာေတြ႕ပါတယ္။ မစၥတာ  Espen Barth Eide လို႕ကြ်န္ေတာ္တို႕က ေခၚပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ဧည့္ခန္းမွာ လာေတြ႕ၿပီးေတာ့ ဒါကေတာ့ နွစ္နိုင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ရင္းနီွးမႈ ကိစၥေတြပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ ေနာ္ေဝနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ကို စီးပြားေရး ဆန္ရွင္နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေစာဆံုးျဖဳတ္ေပးတဲ့ နိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ျခားလည္း ေနာက္ထပ္လည္း သူတို႕ အကူအညီ ေပးနိုင္တာေတြ ကူညီဖို႕အတြက္ သူ႕မွာ အဆင္သင့္ရိွတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္တဲ့အခါမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္တာနဲ႕ တစ္ခိ်န္တည္းမွာပဲ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါကို peace process လို႕ေခၚၿပီး ဒီမွာသူတို႕ေတြ ေနဖို႕ထိုင္ဖို႕ေတြ ေနာက္တစ္ခါ အဲဒီေဒသမွာရိွတဲ့ မိုင္းေတြ ရွင္းေပးဖို႕ေတြ၊ ေနာက္တစ္ခါ သူတို႕ရဲ့ စားေရးေသာက္ေရးေတြ၊ ေနာက္တစ္ခါ ကေလးေတြရဲ့ ပညာေရးေတြ၊ ေဆးဝါးကုသေရးေတြ ဒါေတြက ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြပါ။ ဒီက ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ ဆက္ႏြယ္ၿပီးေတာ့ ေရွ႕ကို ဆက္ၿပီးေတာ့ လုပ္သြားရမဲ့ လုပ္ငန္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း သူတို႕ တတ္နိုင္သေလာက္ သူတို႕တိုင္းျပည္ကေန အကူအညီ ေပးပါ့မယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီကတိကဝတ္ေတြ ရခဲ့ပါတယ္။ ဒါလည္း ကိုယ့္တိုင္းျပည္အတြက္ အကိ်ဳးအျမတ္ တစ္ခုလို႕ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက နယူးေယာက္ကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေရာက္ေနတုန္းမွာပဲ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ျဖစ္ေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကြ်န္ေတာ့္ကို လာၿပီးေတာ့ ေတြ႕ဆံု နွဳတ္ဆက္ပါတယ္။ သူလည္း နယူးေယာက္ကို ေရာက္ေနတဲ့အတြက္ လာၿပီးေတာ့ ေတြ႕ဆံု နွဳတ္ဆက္တဲ့ သေဘာပါပဲ။ အဲဒီမွာေတာ့ သူလည္း ဘာေတြေျပာမယ္၊ ကြ်န္ေတာ္လည္း ဘာေတြေျပာပါ ျပဳပါနဲ႕ ဒီလိုတိုင္ပင္ ေဆြးေႏြးတာေတာ့ မရိွပါဘူး။ အခိ်န္လည္း သိပ္မရေတာ့ နွဳတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ သူ႕ကို လိုက္ပို႕လိုက္တယ္။ နွဳတ္ဆက္တဲ့ သေဘာပဲ ေတြ႕တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ အဲဒီေန႕မွာပဲ အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း မစၥတာ ဘီလ္ကလင္တန္ က ကြ်န္ေတာ္တို႕နဲ႕ လာေတြ႕ပါတယ္။ သူ႕အဖဲြ႕ေလးနဲ႕ လာေတြ႕ပါ တယ္။ အဲဒီမွာ ဘီလ္ကလင္ တန္ကို ခင္ဗ်ားတို႕လည္း သိပါတယ္။ စစ္ေအးကာလ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေမရိကန္နိုင္ငံရဲ့ အေအာင္ျမင္ဆံုး သမၼတျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတ သက္တမ္း နွစ္ဆက္ တာဝန္ထမ္း ေဆာင္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ သူလူမႈေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေနတယ္။ ကလင္တန္ေဖာင္ေဒးရွင္း ဆိုတာရိွပါတယ္။  ဒီ ကလင္တန္ေဖာင္ေဒးရွင္းကို ကြ်န္ေတာ္လည္း သိထားပါတယ္၊ ဒီေဖာင္ ေဒးရွင္းက ပညာေရးကိစၥေတြ၊ က်န္းမာေရးကိစၥေတြမွာ ဒီေလာက္ အကူအညီေပးနိုင္တယ္။ က်န္းမာေရးကိစၥ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ တီဘီ လိုဟာမိ်ဳးေတြ၊ အိတ္စ္ ေရာဂါလို ဟာမိ်ဳးေတြ စသည္အားျဖင့္ေပါ့ ဒါေတြကို အကူအညီ ေပးနိုင္တယ္ ဆိုတာ သိထားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ သူ႕ရဲ့ဇနီး မစၥစ္ ဟီလာရီကလင္တန္ လာကတည္းက ဒါေလးကို ကြ်န္ေတာ္က အဆက္ အသြယ္ လုပ္ထားတယ္။ ခင္ဗ်ား အမ်ိဳးသားႀကီး နည္းနည္းေျပာျပပါ ကြ်န္ေတာ္ တို႕လည္း ကလင္တန္ ေဖာင္ေဒးရွင္းလို ေဖာင္ေဒးရွင္း ကေနၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ အခုလို ဒီမိုကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ တိုင္းျပည္အတြက္ အကူအညီ ရခ်င္ပါတယ္ ဆိုျပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္က ဒီလို ေျပာထားတာ။ ကြ်န္ေတာ္ထင္ပါတယ္ သူ႕အမိ်ဳးသမီးက ျပန္ေျပာပံုရပါတယ္ ခုနကလို။ အဲဒီေတာ့ ဟိုေရာက္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕နဲ႕ လာၿပီးေတာ့ေတြ႕ပါတယ္။ ဒီကလင္တန္ ေဖာင္ေဒးရွင္း ကိစၥေတြဘာ ေတြေဆြးေႏြးပါတယ္။ အဲဒီမွာ သူကူညီနိုင္တဲ့ဟာေတြ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူကူညီေပးမယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီလိုမိ်ဳး ေျပာပါတယ္။ သူ႕ကိုလည္း ျမန္မာနိုင္ငံကို အလည္အပတ္လာဖို႕ အတြက္ ကြ်န္ေတာ္ဖိတ္ပါတယ္။ သူလည္း ဆႏၵရိွတဲ့ အေနအထားရိွပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီကိစၥကလည္း ကြ်န္ေတာ္တို႕ တိုင္းျပည္အတြက္ အကိ်ဳးရိွမဲ့လုပ္ငန္းအျဖစ္ ကြ်န္ေတာ္ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္လို့ ဒီလို ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေျပာရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႕ အဲဒီကို ေရာက္တုန္း ေရာက္ခိုက္မွာပဲ နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး မစၥစ္ ဪ ရင္လပ္ ရင္လပ္ လာၿပီးေတာ့ ေတြ႕ပါတယ္။ ထိုင္းက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ပါ။ မစၥစ္ ရင္လပ္ လာျပီး ေတာ့ ေတြ႕တာကေတာ့ အဓိကကေတာ့ ထားဝယ္ deep-sea port နဲ႕ အဲဒီမွာလုပ္မဲ့ special economic zone ဒီဟာကို ျမန္မာနိုင္ငံရယ္ ထိုင္းရယ္ government to government၊ ေနာက္တစ္ခါ Third Country ကေတာ့ တစ္နိုင္ငံေပါ့ေလ ဂ်ပန္ျဖစ္ဖို႕ မ်ားပါတယ္။ ဒီဟာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စီမံကိန္းေတြ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ခ်ထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ နွစ္ဖက္ျမန္ျမန္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ဖို႕ ဆိုျပီးေတာ့ လာေရာက္ေဆြးေႏြးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါလည္း ကိုယ့္နိုင္ငံအတြက္ အျပဳ သေဘာနဲ႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက အေမရိကန္ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေဟာင္း မစၥတာ ဟင္နရီကစ္ဆင္ဂ်ာ ကစ္ဆင္ဂ်ာ ဆိုရင္အားလံုးသိပါတယ္။ သမၼတ ဆယ္ ဆက္ေလာက္ သူက မီွခဲ့ပါတယ္။ သူေရးတဲ့ စာအုပ္ ေတြကလည္း မနည္းပါဘူး။ ဒီထဲမွာ ကြ်န္ေတာ္ ဖတ္ဖူးသိဖူးတဲ့ စာအုပ္ တစ္အုပ္ကိုပဲ နည္းနည္းေလး ကိုးကားျပလိုက္တာမွာ သူနဲ႕ကြ်န္ေတာ္နဲ႕ ေတာ္ေတာ္ပဲ ရင္းနီွး သြားတယ္။ အသက္က ၈၉ နွစ္ရိွေနပါၿပီ။ ၉၀ ျပည့္ဖို႕ ၁ နွစ္ပဲ လိုပါေတာ့တယ္။ ကြ်န္ေတာ္က ခင္ဗ်ားကို ဆုေတာင္းေပးပါတယ္။ ခင္ဗ်ားဒီက်န္းမာေရး အေျခအေနနဲ႕ ဆိုရင္ ဒုတ္ေကာက္ ေလးနဲ႕ သူလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေတာ္ေတာ္ေလး သန္သန္မာမာ က်န္းက်န္း မာမာနဲ႕ပါ။ ခင္ဗ်ားကို ကြ်န္ေတာ္ ဆုေတာင္းေပးတယ္ ခင္ဗ်ား ဒီက်န္းမာေရး အေျခအေနအရ ဆိုရင္ ေတာ့ အသက္ ၁၀၀ ေနရမွာပဲ ဆိုေတာ့ သူက သိပ္သေဘာမက်ဘူး အဲဒါနဲ႕ နည္းနည္း ေလ့လာ ၾကည့္ေတာ့ ဘယ္ဟုတ္မလဲ သူက အသက္ ၁၂၀ ေနရမယ္လို႕ သူမ်ားက ေဟာထား တယ္ေပါ့။ ဒါကို ၁၀၀ နဲ႕ သူမေက်နပ္နိုင္ဘူး ဆိုၿပီးေတာ့ သူလည္း ခုနကလို ျမန္မာနိုင္ငံကို လာခ်င္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဖိတ္တာျပဳတာေတြ သူ႕ကိုလုပ္တာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံ စနစ္တစ္ခုကေန တစ္ခုကို ေျပာင္းလိုက္တဲ့ အခါမွာ ေသြးထြက္သံယို မရိွပဲနဲ႕ ညင္ညင္ သာသာ ကူးေျပာင္းနိုင္ျခင္းဟာ ကမၻာမွာ အံ့ၾသစရာ တစ္ခုပဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႕ ဘယ္လိုေတြမ်ား ေျပာင္းလဲသလဲ ေျပာင္းလဲတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကို ျမင္ခ်င္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သူလာေတြ႕တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူနဲ႕ ကြ်န္ေတာ္နဲ႕လည္း ဟိုးတုန္းက တစ္ခါမွ ေတြ႕ဖူးတာမရိွပါဘူး။ သူလည္း ဝမ္းသာအားရနဲ႕ ေတြ႕ၿပီးေတာ့မွ ျမန္မာနိုင္ငံလည္း သူမေသခင္မွာ လာခ်င္တယ္ဆိုလို႕ ကြ်န္ေတာ္လည္း လွမ္းၿပီးေတာ့ ဖိတ္ထားတဲ့ အေနအထား ရိွပါတယ္။
ေနာက္ သူ ၿပီးေတာ့ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ လာေတြ႕ပါတယ္။ သူကေတာ့ အဖဲြ႕နဲ႕ပါဘဲ။ ဒီမွာ အကိ်ဳးအျမတ္ကေတာ့ တစ္ခါတည္းပဲ ေတြ႕ဆံုပဲြမွာ သူေၾက ညာေပးပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျမန္မာနိုင္ငံကေနၿပီးေတာ့ ပို႕ကုန္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေတာ့ သူတို႕ လက္ခံေတာ့မယ္၊ လက္ခံေပးမယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ဒါကလည္း ကိုယ့္တိုင္းျပည္ အတြက္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေပါင္း လကၡဏာတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ သံရံုးမိသားစုေတြနဲ႕ ဒါကေတာ့ နိုင္ငံျခား ေရာက္တဲ့အခါ ပံုမွန္ေတြ႕တဲ့အတိုင္း ေတြ႕ပါတယ္။ ၂၇ ရက္ေန႕ မနက္ပိုင္းမွာ UN Assembly မွာ မိန္႕ခြန္း တက္ၿပီးေတာ့ ေျပာရပါတယ္။ ကိုယ့္နိုင္ငံကို ကိုယ္စားျပဳၿပီးေတာ့ မိန္႕ခြန္းေျပာပါတယ္။ ဒီမိန္႕ခြန္းနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ဝိုင္းဝန္း ျဖည့္စြက္ေပး ၾကတဲ့သူေတြ၊ အၾကံေပးၾကတဲ့ သူေတြ ဒီလူေတြလည္း ေက်းဇူးတင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာ့နိုင္ငံ အမ်ားအျပားက ဒါကိုအေတာ္ေလး လက္ခံၾကပါတယ္။ ဒါကို သူတို႕ သေဘာက်ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး သူတို႕ သံသယ ျဖစ္ေနတာ မဟုတ္ဘူး၊ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဒါ လုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဖက္ပဲ ဒီကေန႕ ဆိုလိုရိွရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ တိုင္းျပည္ လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ဖို႕အတြက္ လႊတ္ေတာ္ထဲေတာင္မွ ေရာက္ေနၿပီ။ အခုဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္ေနၿပီ။ ဒါကိုလည္း သူတို႕အေတာ္ေလး ေက်နပ္ပါတယ္။ ေနာက္ကေတာ့ ဦးသန္႕နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေတာ့ တကယ္က်ေတာ့  ဦးသန္႕ဟာ ဂုဏ္ယူထိုက္တဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ့ ပုဂိုလ္ႀကီး တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလံုးမွာမွ ဆိုၾကပါစို႕ ဒီေန႕လူဦးေရ သန္းေပါင္း (၇) ေထာင္ ေလာက္ရိွ တာေပါ့။ သန္းေပါင္း (၇) ေထာင္ေလာက္မွာမွ ဒီအေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဆိုတာ တစ္ေယာက္ပဲ ျဖစ္တာပါ။ တစ္ေယာက္ပဲျဖစ္တာပါ။ ဦးသန္႕ရဲ့ ဂုဏ္ပုဒ္ကေလး ေတြလည္း ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျပန္ျပဳၿပီးေတာ့ ရွင္းလင္းလိုက္တဲ့ အတြက္ UN ကလည္း သိပ္ျပီး ေတာ့ သေဘာက်သြားတယ္။ ငါတို႕ UN ကို  အသိအမွတ္ျပဳတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဟုတ္တယ္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေျပာၿပီးေတာ့ ေနာက္ဘက္ passage ေလး ထဲကို ထြက္ရပါတယ္။ ထြက္တဲ့အခိ်န္မွာ ကြ်န္ေတာ့္ကို နႈတ္ဆက္ဖို႕အတြက္ အကုန္လံုး တန္းစီ ေနၾကပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီဟာကေတာ့ တကယ္ပဲ သေဘာက်လို႕ နႈတ္ဆက္သလား ဒါမွမဟုတ္လို႕ရိွရင္ လုပ္ရိုးလုပ္စဉ္ တန္းစီၿပီးေတာ့ပဲ နႈတ္ဆက္သလားေတာ့ မသိပါဘူး။ ေတာ္ေတာ္ေတာ့ မ်ား ပါတယ္။ အဲဒီမွာ။ ေနာက္ျပီးေတာ့ UN မွာ မိန္႕ခြန္းေျပာၾကားတဲ့ ကိစၥပါပဲ။ ေနာက္တစ္ခါ UN က အေထြေထြ ညီလာခံ သဘာပတိက ကြ်န္ေတာ့္ကို လာေတြ႕ပါတယ္။ ဒါက ကြ်န္ေတာ္တို႕ အလာပသလာပ ေျပာတဲ့ ကိစၥပါ။
အဲဒီေန႕မွာပဲ အီးယူေကာင္စီ ဥကၠဌ ကလည္း အီးယူက နိုင္ငံျခားေရးနဲ႕ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီ တာဝန္ခံ ဒုတိယဥကၠဌ မစၥစစ္ ကက္သရင္းအက္ရွ္တန္ ဆိုတာ လာျပီးေတာ့ ေတြ႕ပါတယ္။ ဒီအမိ်ဳးသမီးက မၾကာခင္က ျမန္မာနိုင္ငံကို ေရာက္ဖူးပါတယ္။ ေရာက္ဖူးတဲ့ အတြက္ေျကာင့္ ဒီမွာလည္း ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေတြ႕ပါတယ္။  အဲဒီေတာ့ အီးယူကလည္း ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျမန္မာနိုင္ငံ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေတြကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႕အတြက္ အေရး ပါတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ စုစုေပါင္း နိုင္ငံေပါင္း (၂၇) နိုင္ငံ ရိွပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တစ္ခိ်ဳ႕ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုလည္း ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေျဖေလွ်ာ့ေပးၿပီးၿပီ။ တစ္ခုပဲက်န္ ေနတာကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ကို ခုနကလို ဖြံ႕ၿဖိဳးစ နိုင္ငံမိ်ဳးေတြ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ နိုင္ငံမိ်ဳးေတြ ဖံြ႕ၿဖိဳးစ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီနိုင္ငံေတြကေနပို႕တဲ့ ပို႕ကုန္ေတြေပၚမွာ သူက GSP စနစ္ဆိုၿပီးေတာ့ အခြန္နႈန္းေတြကို ေလွ်ာ့ေပးတဲ့ အခြင့္အေရးကို အီးယူကေန ေပးတာပါ။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္ေလာက္ ေလာက္ သက္သာသလဲဆိုရင္ ၂၅ ရာခိုင္နႈန္း ၃၅ ရာခိုင္နႈန္း ေလာက္ သက္သာပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီကိစၥနဲ႕ ပတ္သတ္ျပီး ကြ်န္ေတာ္သူတို႕ကို ေျပာခဲ့ ပါတယ္။ သူတို႕လည္း  ဒါေလးကိုေတာ့ မၾကာခင္သူတို႕ ေလွ်ာ့ေပးပါ့မယ္။ သို႕ေသာ္လည္းပဲ (၂၇) နိုင္ငံရိွတဲ့ အနက္က (၂၂) နိုင္ငံရဲ့ သေဘာထားေလးေတာ့ နည္းနည္းေလး ရယူရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အခိ်န္ေလး နည္းနည္း ေစာင့္ပါလို႕ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေနာင္က်ရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ပို႕ကုန္ေတြေပၚမွာ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ GSP အခြင့္အေရးကို ခံစားရမွာျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အေကာက္ခြန္က ၂၀ ရာခိုင္နႈန္း ၂၅ ရာခိုင္နႈန္းေလာက္ သက္သာသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီပုဂိုလ္ေတြနဲ႕ ေတြ႕လိုက္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဒီအခြင့္အေရးလည္း ရပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အေမရိကန္-အာဆီယံ စီးပြားေရးေကာင္စီ ဥကၠဌ နဲ႕ အေမရိကန္ ကုန္သည္ႀကီး အသင္းကေနၿပီးေတာ့ အသင္းဝင္တစ္ခ်ိဳ႕ လာၿပီးေတာ့ေတြ႕ပါတယ္။ ေနာက္ ဒါနဲ႕ပတ္သက္ ၿပီးေတာ့လည္း ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ရင္းနီွးျမွဳပ္နံွဖို႕အတြက္ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေတြ ရိွတဲ့အေၾကာင္း ဒါေတြ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးျပၿပီး သူတို႕ ကိုလည္း ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္တို႕ နယူးေယာက္မွာရိွတဲ့ Asia Society အသင္းနဲ႕လည္း ေတြ႕ပါတယ္။ ေတြ႕ၿပီးေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႕ကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဒီမွာလည္း သတင္းေတြ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ထုတ္ေပးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ stage ေပၚမွာ သံုးေလးေယာက္ ေလာက္ထိုင္ၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ သူတို႕ေမးတဲ့ ေမးခြန္းေတြကိုလည္း ေျဖရတာေတြ ရိွပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အဲဒီေန႕မွာပဲ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဟိုမွာ ရိွေနတဲ့ BBC၊ VOA၊ RFA၊ ေနာက္တစ္ခါ Myanmar National TV ကအဖဲြ႕ေတြနဲ႕ ေတြ႕ပါတယ္။ အားလံုးက ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျမန္မာနိုင္ငံ ပုဂၢိဳလ္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္အဲဒီမွာ ေန႕လည္ပိုင္းမွာ ေတာ့ နယူးေယာက္မွာ နာမည္ႀကီး Metropolitan အနုပညာျပတိုက္ကိုလည္း ကြ်န္ေတာ္ တို့သြား ၾကည့္ပါတယ္။ ဒီျပတိုက္ကိုလည္း ကြ်န္ေတာ္တို႕ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွလည္း မၾကည့္ ဖူးပါဘူး။ သို႕ေသာ္လည္း အဲဒီမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ အဲဒီမွာ ခင္းက်င္းထားတဲ့ အခင္းအက်င္းေတြ သူတို႕ရဲ့ အေတြးအေခၚေတြ အယူအဆေတြမွာ တစ္ခိ်ဳ႕ဟာေတြကလည္း ကြ်န္ေတာ္တို႕ အတုယူဖြယ္ ရာေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။  ေနာက္အဲဒီေန႕မွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျမန္မာ-အေမရိ ကန္ ကုန္သည္ႀကီးမ်ား အသင္း ဥကၠဌ နဲ႕အမႈေဆာင္ ဒီပုဂိုလ္ေတြနဲ႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေတြ႕ပါ တယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ျမန္မာနိုင္ငံက ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ့ မိသားစုေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႕ သံရံုးမွာေတြ႕ပါတယ္။ ေတြ႕တဲ႕အခါမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သူတို႕လည္း နိုင္ငံရဲ့ အမိအဖလိုပဲ ကြ်န္ေတာ့္ကို သေဘာထားပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္ ေလးလည္း ဝမ္းပမ္းတသာနဲ႕ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္နဲ႕ ဟိုးတုန္းက ဆိုလို႕ရိွရင္ ကြ်န္မတို႕ အေမရိကန္မွာ ေနရတာ မ်က္နွာပန္း မလွပါဘူး။ ကြ်န္မတို႕ကို ေဆးေဖာ္ ေၾကာဖက္ေတာင္မွ သိပ္ၿပီးေတာ့ မလုပ္ခ်င္ ၾကပါဘူး။ အဲဒါ ေခါင္းေလးငံု႕ၿပီး ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဒီလိုသြားရတဲ့ အေနအထား ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ျမန္မာနိုင္ငံသူ ျမန္မာ နိုင္ငံသားေတြဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေခါင္းေမာ့လို႕ ရပါၿပီ၊ ေခါင္းေမာ့ၿပီးေတာ့ ဆက္ဆံလို႕ ရပါၿပီ၊ ဒါလည္း ဒါကိုယ့္နိုင္ငံအတြက္ ဂုဏ္ယူစရာ တစ္ခုပါပဲ။ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ ရႊင္ရႊင္နဲ႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕ အဲဒီမွာ ကြ်န္ေတာ္လည္း မိန္႕ခြန္းေလးဘာေလး နည္းနည္း ပါးပါးေျပာပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ အေျခအေနလည္း ရွင္းလင္းၿပီး ေတာ့ျပပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လည္း ဧည့္ခံပဲြ ေလးတစ္ခု လုပ္ျပီးေတာ့မွ အစားအေသာက္ တစ္ခိ်ဳ႕ ေကြ်းၿပီးေတာ့မွ ရင္းရင္းနီွးနီွး ဆက္ဆံခဲ့ရတာ ေတြလည္း ရိွပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီမိသားစုေတြနဲ႕ သူတို႕ဟာ အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္နိုင္ငံသား အျဖစ္ ခံယူထားတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံ ၏မွာ သူရဲ့ ေဆြစဉ္မိ်ဳးဆက္ေတြရိွတယ္။ ကြ်န္မတို႕ ျပန္လာခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံကို ၾကာၾကာေလး လည္း ေနခ်င္ပါတယ္။ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ။ ဆိုေတာ့ ဟိုနိုင္ငံသား ခံယူထား ကြ်န္ေတာ္တို႕က Duel Citizen ေတာ့ေပးလို႕မရဘူး။ သို႕ေသာ္လည္း ကြ်န္ေတာ္တို႕ လုပ္ေပးမယ္။ ကြ်န္ေတာ္ တို႕ PR စနစ္နဲ႕ လုပ္ေပးမယ္ဆိုေတာ့ သူတို႕လည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ဝမ္းသာ ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ခင္ဗ်ားတို့ထဲက အမိ်ဳးေတြ အေဆြေတြ ရိွမယ္ဆိုရင္လည္း ကြ်န္ေတာ္ ထင္တယ္ မၾကာခင္ သူတို႕ေရာက္လာ ေတာ့မယ္ ခင္ဗ်ားတို႕ ေမွ်ာ္သာေနၾက ေပေတာ့ေနာ္။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ၂၉ ရက္ေန႕ မနက္က်ေတာ့ UN ရဲ့ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက သူ႕အိမ္မွာ ဖိတ္ၿပီးေတာ့ Breakfast ေကြ်းပါတယ္။ ေကြ်းရင္းနဲ႕ UN ကေနၿပီးေတာ့ အႀကီးအကဲ ေလးငါးေယာက္ ေလာက္ကိုလည္း သူေခၚထား ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာ္မတီ၊ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ ေကာ္မတီတို႕ အဲဒီက ပုဂိုလ္ေတြပဲ ဒီပုဂိုလ္ေတြနဲ႕လည္း ေတြ႕ၿပီးေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံနဲ႕ ပတ္ သက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ျဖစ္ေပၚ ေျပာင္လဲမႈေတြကို သူတို႕အေနနဲ႕ အသိအမွတ္ ျပဳတဲ့ အေၾကာင္း၊ UN အပိုင္းကလည္း အကူအညီေပး နိုင္တာေတြ အကူအညီေပးမယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီအတိုင္း ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေျပာပါတယ္။
ေန႕လည္ပိုင္းမွာ BBC world news က ေစာေစာက ကြ်န္ေတာ္ ေျပာတဲ့ Stephen Sackur ဆိုတဲ့ပုဂၢိဳလ္ ဒီပုဂၢိဳလ္နဲ႕ ကြ်န္ေတာ္ ေတြ႕ပါတယ္။ ေတြ႕ေတာ့သူလည္း သူ ခဲရာ ခဲဆစ္ေတြ ေမးပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္လည္း ကံအားေလ်ာ္စြာပဲ သူ႕ခဲရာခဲဆစ္ ေတြကို သူေက်နပ္ ေလာက္ေအာင္ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေျဖေပးနိုင္တဲ့ အေနအထား ရိွပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ ေစာေစာက ခင္ဗ်ားေမးတဲ့ အေမရိကန္ ခရီးစဉ္မွာ အကိ်ဳးရလဒ္ေတြအေနနဲ႕ ဘာေတြရခဲ့လဲ ဆိုေတာ့ - တစ္အခ်က္ ကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ နိုင္ငံရဲ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို ကမၻာကို အသိေပးနိုင္တဲ့ အကိ်ဳးရလဒ္ရိွပါတယ္။ တစ္ကမၻာလံုးကလည္း ဝိုင္းဝန္းျပီးေတာ့ ဒါကို အသိအမွတ္ျပဳၾကတဲ့ အေနအထားေနာ္ ဒါေတြ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ရရိွခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ တိုင္းျပည္ရဲ့ ပို႕ကုန္ေတြအေပၚမွာ အေမရိကန္ အေနနဲ႕ ခုနကလို ကင္းလြတ္ခြင့္ေတြ ေပးေတာ့မယ္၊ ပို႕ကုန္ ေတြကို လက္ခံေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ ဒီစီးပြားေရး အျမတ္အစြန္းတစ္ခုလည္း ကြ်န္ေတာ္တို႕ ရခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အေမရိကန္ ေရာက္ေနတဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ့ တိုင္းရင္းသား ျမန္မာေတြနဲ႕ ရင္းရင္းနီွးနီွး ေတြ႕ဆံုခြင့္ရခဲ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ သူတို႕လည္း အင္မတန္မွ ဝမ္းသာအားရ ျဖစ္ၿပီးေတာ့မွ ကိုယ္နိုင္ငံ အေပၚမွာ တတ္နိုင္တဲ့ အကူအညီေတြ သူတို႕ ေပးခ်င္ပါတယ္။ စြမ္းအားရိွ သေလာက္ သူတို႕လည္း အကူအညီ ေပးခ်င္ပါတယ္ ဆိုတဲ့ ကတိကဝတ္ေတြ လည္း ကြ်န္ေတာ္ တို႕ ရခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေတြကို ရွင္းျပနိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ စီးပြားေရး အဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ႕ ေတြ႕တဲ့အခါမွာ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ မၾကာခင္မွာ လာေရာက္ၿပီးေတာ့ သူတို႕ တတ္နိုင္တဲ့ ေနရာကေနၿပီးေတာ့ ရင္းနီွးျမွဳပ္နံွ ၾကလိမ့္မယ္လို႕ ကြ်န္ေတာ့္ အေနနဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါကေတာ့ ပထမဦးဆံုးေမးတဲ့ ဟိုနင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလာက္ ဆိုရင္ေတာ့ စံုပါၿပီ ထင္ပါတယ္။

 by Hmuu Zaw (Facebook)