ျမန္မာႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရးေလ့လာ

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံရဲ့ လက္ရွိ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲ စည္း႐ံုး လႈံ႔ေဆာ္ေရး ကမ္ပိန္းေတြ စေနခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရးကို ေလ့လာႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြကို အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက ဖိတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ Managing Media and Public relations  ဆိုတဲ့ သတင္းမီဒီယာ နဲ႔ ျပည္သူ႔ ဆက္ဆံေရး အစီအစဥ္နဲ႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ၊ ၀ါရွင္တန္ ဒီစီကို ပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေရာက္လာၾက တာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအေၾကာင္းကို ေလ့လာေရး ခရီးေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာႏို္င္ငံက ႏုိင္ငံေရးပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းၿပီးေတာ့ မဆုမြန္က တင္ဆက္ေပးထားပါတယ္။

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကို ဖိတ္ၾကားတဲ့ သတင္း မီဒီယာနဲ႔ ျပည္သူ႔ ဆက္ဆံေရးအစီအစဥ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၈ ပါတီရဲ႕ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို လာေရာက္ခဲဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးပါတီစံုက ကိုယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္တြင္းက ဥပေဒျပဳ အမတ္ေတြရဲ႕ လႊတ္ေတာ္တြင္း လႈပ္ရွားမႈေတြကို အနီးကပ္ ေလ့လာခြင့္ ရသလို အေမရိကန္ႏုိင္ငံသမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲ မွာ ဒီမိုကရက္တစ္နဲ႔ ရီပတ္ဘလီကင္ ပါတီႀကီးႏွစ္ ပါတီရဲ႕ စည္း႐ံုး လႈံ႔ေဆာ္ေရးဆင္းတဲ့ ကမ္ပိန္းပြဲေတြကို သြားေရာက္ ေလ့လာခြင့္ရခဲ့ၾကပါတယ္။

စည္း႐ံုးေဟာေျပာပြဲ ကမ္ပိန္းေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြကို ေလ့လာခြင့္ရခဲ့တဲ့အခါ ဒီမုိကေရစီ နည္းစနစ္ က်က် လႈပ္ရွား မႈေတြမွာ အေျခခံကအစ ကြာျခားမႈ ရွိတာကို ေတြ႔ခဲ့ရတယ္လို႔ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) က ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ၀င္ ကိုသန္းေဇာ္ေအာင္က ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္း ကို ေျပာပါတယ္။

“ထူးျခားတာက ဒီမွာ အားလံုးက ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး awareness ရွိတယ္ေလ။ က်ေနာ္တို႔ ကမ္ပိန္းေတြမွာဆိုရင္ ကေလးေလးေတြကအစ မိဘေတြက ကေလးေတြကိုေခၚလာတယ္။ ငါးႏွစ္၊ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ရွိတဲ့ ကေလးေတြပါ လာၿပီး ေတာ့ တက္ၿပီးေတာ့နားေထာင္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီ့မွာပဲ Mitt Romney ကမ္ပိန္းေရွ႕မွာပဲ Mitt Romney ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ အုပ္စုေတြက ဆႏၵျပ တယ္ေပါ့ေလ။ ဒီလိုမ်ဳိး လြတ္လပ္တဲ့ဟာေတြ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဆီမွာလည္း ဒီလိုမ်ဳိးေပါ့။ ျပည္သူေတြက ႏုိင္ငံေရး ေရခ်ိန္ေတြ အမ်ားႀကီး တက္လာဖို႔လည္း လိုတယ္ေလ။

အဲ့လိုျဖစ္ ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္း ႀကိဳးစားရမွာေပါ့။ ျမန္မာျပည္မွာ ျပန္လုပ္ဖို႔ကေတာ့ ပါတီေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ ကမ္ပိန္းေတြမွာ ဘယ္လို massage ေပးမယ္။ ေနာက္ ျပည္သူ လူထုနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့အခါ ဘာေတြကို ထိေရာက္ေအာင္ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုတာေတြ သိခြင့္ရတယ္ေလ။”

ခ်င္းအမ်ိဳးသားပါတီက အတြင္းေရးမႉး (၁) Salai Thiang Uk Thang ကိုငယ္ပီးက အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔  လက္ေတြ႔က်က် အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနတာေတြကို ေလ့လာမိသလို ျပည္ေထာင္စု အစိုးရနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ ခြဲေ၀မႈဆိုင္ရာေတြကို ေလ့လာခြင့္ရခဲ့တယ္လို႔ အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ဒီမွာ ထြန္းကားၿပီးသား Democratic Value နဲ႔ Practice ေတြ ရွိၿပီးသားေတြ က်ေနာ္တို႔ လာ ေလ့လာ ခြင့္ ရတယ္။ Public ေပၚလစီနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အာဏာခြဲေ၀မႈေတြအေၾကာင္း သိရတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑နဲ႔ Civil Society က႑ေတြရဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္မႈေတြလည္း ေလ့လာခြင့္ ရတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူမ်ားေတြက ဘယ္လိုလုပ္ထားေတာ့ ကိုယ္နဲ႔ ဘယ္လိုကို္က္ညီမလဲ ဆိုတဲ့ အေျဖရွာမႈေတြအတြက္လည္း အက်ဳိးျပဳမွာပါ။ အဓိက-ကေတာ့ အာဏာခြဲေ၀မႈပိုင္း ဆိုင္ရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံမွာ ဘယ္ပံုဘယ္နည္းနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ရင္ ေကာင္းမလဲဆိုတဲ့ အေျဖ ထုတ္ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းတစ္ခုခုေတာ့ ျပန္သယ္သြားႏုိင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

ဒီမွာေတာ့ ႏုိင္ငံသားတိုင္းရဲ႕ ထည့္၀င္ေငြနဲ႔ အစိုးရရဲ႕ ဘ႑ာေငြက လည္ပတ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီ မွာေတာ့ တြင္းထြက္ပစၥည္းေတြနဲ႔ ခ႐ိုနီေတြရဲ့ Tax နဲ႔ ျပည္သူအားလံုးရဲ႕ ပါ၀င္မႈေၾကာင့္မဟုတ္ဘဲနဲ႔ လည္ပတ္ေနတဲ့ ေငြေရးေၾကးေရးေပါ့။ အစိုးရအသံုးစားရိတ္ေတြက အစ ကြဲျခားခ်က္ ေတြ႔ရပါတယ္။”

ရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ RNDP က ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးရဲ႕ ဆက္သြယ္ေရးမႉး ကိုေမာင္၀င္းစိုးကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ အေျခခံလူမႈ အဖြဲ႔အစည္းေတြၾကား လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ လူပ္ရွားမႈေတြကို ေလ့လာႏိုင္ခဲ့တယ္ လို႔ ဆုိပါတယ္။

“အေမရိကန္ႏိုင္ငံနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ဒီ Civil Soceity လို႔ေခၚတဲ့ လူ႔အရပ္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ သူတို႔အလုပ္လုပ္တဲ့ ပံု ေပါ့ေနာ္။ အစိုးရကေန ေပးတဲ့ မတ္ေဆ့ေတြကို ျပည္သူျပည္သားေတြကို ဘယ္လိုပို႔ေပးလဲဆိုတဲ့ နည္းစနစ္ေတြေပါ့ေနာ္။ အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔ အဓိက ေလ့လာရပါတယ္။ ကမ္ပိန္းလုပ္ေနတဲ့လူႀကီးေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ စကားေတြ ေျပာခ်င္တဲ့ မတ္ေဆ့ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာခြင့္ရလို႔ အက်ိဳးရွိပါတယ္။”

အခုလိုမ်ိဳး အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးေလာက-က ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာခြင့္ ေလ့လာခြင့္ ရခဲ့သလို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ သတင္းမီဒီယာ စီမံခန္႔ခြဲမႈနဲ႔ ျပည္သူ႔ဆက္ဆံေရးက႑မွာ မိမိတို႔ရဲ႕ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုပိုင္ခြင့္ေတြ ရွိေနတာကို ေတြ႔ရွိခဲ့ရတယ္လို႔ အမ်ိဳးသားဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီက အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး Wali Ullah က ေျပာပါတယ္။

ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီရဲ႕ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း သိႏၷီၿမိဳ႕ နယ္ရဲ႕အတြင္းေရးမႉး ကိုစိုင္း၀င္းျမင့္ကေတာ့ အေမရိကန္ျပည္သူလူထုရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး အျမင္၊ ျမန္ မာျပည္သူလူထုရဲ့ ႏုိင္ငံေရးအျမင္၊ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူ႔ရဲ႕ ေလ့လာ သံုးသပ္ခ်က္ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ဒီမွာက ႏုိင္ငံေရး awareness ေတြအမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာနဲ႔ လံုး၀ကြာျခားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာက ျပည္သူလူထု မဲေပးတဲ့စနစ္ကအစ သင္ေပးေနရတဲ့အဆင့္၊ ဒီမွာက ႏုိင္ငံေရး အားလံုးကို နားလည္ၿပီးေတာ့မွ ကိုယ္ ႀကိဳက္တဲ့ ပါတီကို ေရြးခ်ယ္ မဲေပးတဲ့အဆင့္။ ဒီလိုမ်ဳိး ကြာျခား မႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကေတာ့ ဘယ္ပါတီက လုပ္ေဆာင္မႈ က ေကာင္းတယ္။ ဘယ္ပါတီက လုပ္ေဆာင္မႈက မေကာင္းဘူးဆိုတာ မေရြးတက္ဘူး။ နုိင္ငံေရး ဆိုတာ ဘာမွန္းကို မသိတဲ့ အေျခအေနမွာပဲ ရွိပါတယ္။ တအား ကြာျခားတဲ့ အခ်က္ႀကီးေပါ့ေနာ္။”

အခုလုိမ်ိဳး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးပါတီႀကီး ၈ ပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ေတြအတြက္ International Visitors Ledership Programme ဦးေဆာင္မႈ အစီအစဥ္နဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု တ၀ွမ္းလံုးကို လိုက္လံ ေလ့လာႏိုင္ဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ နုိင္ငံျခား၀န္ႀကီးဌာနက စီစဥ္ေပးေနတာျဖစ္ပါတယ္။

လာေရာက္ေလ့လာသူေတြထဲမွာ တုိင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီက ရန္ကင္း ၿမိဳ႕နယ္ပါတီ အတြင္းေရးမႉး ကိုဇင္ေမာင္ေမာင္ေဌး၊ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအင္အားစုပါတီက ကိုေက်ာ္သူရနဲ႔ ခ်င္းတိုးတက္ေရး ပါတီက အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး (၂) ကိုရွိန္းထြန္းတို႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႔ဟာ အေမရိကန္သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲကမ္ပိန္း ေလ့လာေရးခရီးစဥ္ေတြ ထြက္ေနၿပီး သူတို႔ရဲ႕ ခရီးစဥ္ဟာ ၾသဂုတ္လက စတင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ကေန စက္တင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႔အထိ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ေလ့လာေနတဲ့ ဒီအဖြဲ႔ဟာ အခုဆိုရင္ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္လႈပ္ရွားမႈေတြ ေလ့လာဖို႔အတြက္ ဖေလာ္ရီဒါ ကို ေရာက္ေနၿပီးေတာ့ မနက္ျဖန္ေတာ့ အိုင္အို၀ါျပည္နယ္ကို ေရာက္ရွိၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။

မဆုမြန္ ( ဗီြအုိေအ ျမန္မာဌာန)