ျမစ္ေရၾကီးမႈအေျခအေန မုိးေလ၀သပညာ႐ွင္ ဦးထြန္းလြင္ကုိ ေမးျမန္းခ်က္

လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျမစ္ေရၾကီးမႈေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး မိုးေလ၀သ ပညာ႐ွင္ ဦးထြန္းလြင္က လာမယ့္ စက္တင္ဘာ၊ ေအာက္တိုဘာ ၂ လ ဂ႐ုစိုက္ၾကဖို့ တိုက္တြန္း နိႈးေဆာ္လိုက္ပါတယ္။

ဦးထြန္းလြင္ကို ဒီဗြီဘီသတင္းေထာက္ ဦးေ႐ြွႊေအာင္က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ျမစ္ ၄ စင္းနဲ့ ျမို့ ၅ ျမို့ေလာက္ လက္႐ွိ ေရၾကီးေနတယ္။ အဲဒီ ေရၾကီးေနတာေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ဆရာတို့ကလည္း ၾကိုတင္ကာကြယ္ဖို့ေတြ ေျပာတယ္။ အခု လက္ေတြ့ျမင္ေနရတာေတြကလည္း ၾကိုတင္ကာကြယ္မႈ မ႐ွိဘဲ ေရတက္လာမွ ထြက္ေျပးၾကတာေတြ ေတြ့ရတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ သံုးသပ္အၾကံေပးပါလား။

“အဲဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို့ မၾကာခဏ ေျပာေနတာပဲဗ်။ ၾကိုတင္ကာကြယ္မႈအပိုင္းက တနိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ့ ျခံုၾကည့္ရင္ အားနည္းတာေပါ့။ မလုပ္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ လုပ္တဲ့ေနရာေတြ ႐ွိပါတယ္။ က်ေနာ္ကိုယ္ေတြ့ ေတြ့ဖူးတာက ၂၀၀၄ ခုနွစ္ ဟသၤာတေပါ့။ အဲဒီလို လုပ္တာ အလြန္ေကာင္းပါတယ္။ ခက္တာက ဦးေဆာင္တဲ့သူက အဓိကဗ်။ အဲဒီတုန္းက ဦးေဆာင္တဲ့သူက အလြန္ေကာင္းတယ္ဗ်။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလိုမ်ဳိး ဦးေဆာင္မႈ မေပးနိုင္တဲ့ ေနရာမ်ဳိးေတြက်ေတာ့ သဘာ၀ေဘးအနၱရာယ္ ေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးကို သိပ္နားမလည္တဲ့ ေနရာက်ေတာ့ ဟာသြားတာေပါ့။ အေပၚကေတာ့ လုပ္ေနတာပဲ အဖြဲ့ေတြ ဖြဲ့တာ။ ဒါေတြက အလုပ္သေဘာအရ ၾကည့္ရင္ ဟုတ္သလိုပဲ။ ဒါေပမယ့္ အတြင္းက်က်ၾကည့္ရမွာ။ အဓိက က ၂ခ်က္ဗ်။ ပထမက g00d management ဗ်။ ေနာက္တခု must participation။ အဲဒီ ၂ ခု႐ွိရင္ ေအာင္ျမင္မယ္။ မ႐ွိရင္ မေအာင္ျမင္ဘူးဗ်။”

မိုးေလ၀သ ပညာ႐ွင္ေတြကလည္း ေျပာေနဆိုေနၾကတယ္။ အခု တကယ္လည္း ၾကံုေနရျပီ။ ဆရာတို့ ေျပာဆိုပံုေတြအရဆိုရင္ လာမယ့္ လေတြမွာ ေရၾကီးမုန္တိုင္း၀င္ျပီး ဒီထက္ ဆိုးလာနိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြလည္း ေတြ့ေနရတာေတြ ႐ွိတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒီဟာေတြကို ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အစိုးရေတြက ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ ကိုင္တြယ္ဖို့၊ ညြွႊန္ၾကားတာေတြ ဘာလုိ့ မလုပ္ေသးတာလဲ။

“က်ေနာ္ေျပာတဲ့အထဲမွာ ပါသြားတယ္ေလ။ good management နဲ့ must participation ဆိုတာပါပဲ။”

ဆိုလိုတာက တခ်ဳိ့ေတြ ျပည္နယ္တိုင္းအဆင့္လိုမ်ဳိးေပါ့။ ဗဟိုကေန တိုက္ရိုက္ညြွႊန္ၾကားျပီး အေရးေပၚ ညြွႊန္ၾကားေတာ့မယ္ဆိုရင္ ထိေရာက္မလားလို့ပါ။

“မွန္တာေပါ့။ သိပ္ဟုတ္တာေပါ့။ အဲဒီဟာ ပါကိုပါမွ ရမွာ။ မပါလို့ မရဘူး။ ခင္ဗ်ားေမးခြန္းကို တိုက္ရိုက္ၾကီး မေျဖနိုင္တာက က်ေနာ္က အျပင္ေရာက္ေနတဲ့သူေလ။ ဘာေတြ လုပ္ထားလဲဆိုတာ က်ေနာ္က သိပ္မသိဘူးေလ။ သို့ေသာ္လည္း က်ေနာ့္အျမင္အရေတာ့ က်ေနာ္သိသေလာက္ ေျပာရရင္ လုပ္ဖို့ အမ်ားၾကီး လုိအပ္ပါတယ္။”

အခုလက္႐ွိကို ေမးပါရေစ။ အခု ျမစ္ေလးစင္း ေရၾကီးေနတဲ့ ျမို့ငါးျမို့လည္း ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး ခံေနရတယ္။ တခ်ဳိ့ေနရာေတြလည္း ေက်ာင္းေတြ ပိတ္ထားရတယ္။ အဲဒါေတြက ဒီျမစ္ေရၾကီးမႈက ဘယ္ထိ သြားနိုင္လဲဗ်။

“ကံတရားေပၚ မူတည္တယ္ဗ်။ ေရၾကီးကာလက မကုန္ေသးဘူး။ ၁ ၾကိမ္က်န္ေသးတယ္၊ ေအာက္တုိဘာက်န္ေသးတယ္။ စက္တင္ဘာ၊ ေအာက္တုိဘာ က်န္ေသးတယ္။ အဲမွာ ေရၾကီးေအာင္၊ ေရမ်ားေအာင္လုပ္မွာ ၂ ခုေပါ့၊ တခုက မုတ္သံု၊ တခုက မုန္တုိင္း။ မုတ္သံုက အစဥ္အလာအတုိင္းပဲ၊ အခ်ိန္တန္ရင္ ထြက္မွာပဲ၊ စက္တင္ဘာလဆိုထြက္မွာပဲ။ တခု႐ွိတာက အခုအခ်ိန္ထိ ဘာမွမျဖစ္ေသးဘဲ တင္းခံေနတာ မုန္တုိင္းပဲ။ မုန္တုိင္းကေတာ့ ေရၾကီးကာလျဖစ္တဲ့ ေအာက္တုိဘာမွာ ျဖစ္မယ့္သေဘာကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ မ်ားတယ္။ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မွာ ေအာက္တုိဘာ မုန္တုိင္းျဖစ္ရင္ က်ေနာ္တို့ဆုေတာင္းရမွာက က်ေနာ္တို့ကုိ သက္ေရာက္မႈမျဖစ္တဲ့ ဧရိယာေပါ့၊ ဥပမာ သီရိလကၤာဘက္တို့၊ အိနိၵယေတာင္ပိုင္းတို့ ျဖစ္ရင္ က်ေနာ္တုိ့သက္သာမယ္။ သုိ့ေသာ္ က်ေနာ္တို့နဲ့ ပတ္သက္တဲ့ ဧရိယာအတြင္းမွာ ျဖစ္မယ္ဆုိရင္ မုန္တုိင္းမုိး က်ေနာ္တုိ့ရမယ္။ ဒါကိုမွ ထပ္ကံဆုိးျပီး အေ႐ွ့ဘက္က တုိင္ဖြန္းမုန္တုိင္းလာတာနဲ့မ်ား သြားတုိက္ဆုိင္ရင္ အဲ့တခ်ိန္ေၾကာက္ရပါတယ္။

“ေနာက္ ၁ ၾကိမ္က စက္တင္ဘာလမွာ မုတ္သံုဆုတ္ရင္ မုိး႐ြာတတ္တယ္။ အဲေတာ့ ၃ ၾကိမ္ေပါ့။ မုတ္သံု႐ြာတဲ့မုိးရယ္၊ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မွာ မုန္တုိင္းျဖစ္လို့ ႐ြာတဲ့မုိးရယ္၊ အေ႐ွ့ဘက္က တုိင္ဖြန္းအၾကြင္းအက်န္ေၾကာင့္ ႐ြာတဲ့မိုးရယ္ ဒီ ၃ ခု ၾကံုၾကိုက္တဲ့အခါေတာ့ ေရၾကီးမႈက ေအာက္တိုဘာအထိ ႐ွိနုိင္ပါတယ္။ ဘာလို့လဲဆုိေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ေရၾကီးမႈက ၃ ၾကိမ္႐ွိေတာ့ ေအာက္တုိဘာမွာ ေရၾကီးမႈက ႐ွိကုိ ႐ွိဦးမွာပါ။ အတုိင္းအတာတခုေတာ့ ႐ွိမွာပဲ။ ပ်က္စီးမႈ မ်ား မမ်ားသာ ကံေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။”

ဘယ္ျမစ္ေတြၾကီးနုိင္ျပီး ဘယ္ျမို့ေတြ သတိထားသင့္ပါလဲ ဆရာ။

“အဓိကကေတာ့ အခု ေလာေလာဆယ္မွာ ေသခ်ာတာကေတာ့ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚနဲ့ မြန္၊ ကရင္ေပါ့။ စစ္ေတာင္းတို့ သံလြင္တုိ့၊ ပဲခူးတုိင္းကျမစ္ေတြ၊ ဧရာ၀တီတုိင္းကျမစ္ေတြ ကေတာ့ ေသခ်ာသေလာက္ကုိ ႐ွိပါတယ္။ ”

ေဒသကျပည္သူေတြအေနနဲ့ ၾကိုတင္ျပင္ဆင္ထားသင့္တာေလးေတြကို မိုးေလ၀သပညာ႐ွင္ တဦးအေနနဲ့ ေျပာျပေပးပါ။

“နံပါတ္ ၁ ကေတာ့ အေျခအေနနဲ့ သတင္းကို အျမဲစိတ္၀င္စားဖုိ့လုိပါတယ္။ က်ေနာ္တေယာက္တည္းက ေျပာတဲ့ သတင္းေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားေနပါတယ္။ FM ေတြလည္း ေျပာေနပါတယ္။ ဂ်ာနယ္ေတြလည္း ေျပာေနပါတယ္။ SkyNet ကေနလည္း ေန့တုိင္းလြွႊင့္တဲ့ သတင္း က်ေနာ္လုပ္ေနပါတယ္။ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကေတာ့ အရင္ကထက္ပိုျပီး ရနုိင္ပါတယ္။ အရင္ကထက္ source ေတြမ်ားပါတယ္။ ျပည္သူကေတာ့ ဥစၥာရင္လုိ ဥစၥာရင္ခဲေပါ့ဗ်ာ။ ၂ လ ဂ႐ုစုိက္ေပးခ်င္တယ္။ စက္တင္ဘာလနဲ့ ေအာက္တုိဘာလပါပဲ။ ဒါျပီးရင္ေတာ့ ေရၾကီးရင္လုပ္ရမယ့္ အခ်က္ေလးေတြ အၾကမ္းအားျဖင့္႐ွိပါတယ္။ အေသးစိတ္ေျပာေနရင္ေတာ့ မ်ားသြားမယ္ ေလ့လာ႐ွာဖတ္႐ႈလို့ရပါတယ္။ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာကေတာ့ အခ်ိန္နဲ့တေျပးညီ ထုတ္ျပန္ေနတဲ့ သတင္း၊ သတိေပးခ်က္ကိုေတာ့ နံပါတ္ ၁ အေရးၾကီးဆံုးအခ်က္အေနနဲ့ အျမဲတမ္းသိေနေအာင္လုပ္ဖို့နဲ့ အနည္းဆံုးလာမယ့္ စက္တင္ဘာ၊ ေအာက္တုိဘာ ၂ လကိုေတာ့ အထူးဂ႐ုစုိက္ဖို့လိုတယ္လို့ပဲ ခပ္တိုတိုေျပာရရင္ အဲ့ ၂ ခ်က္ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”

by ေ႐ြွႊေအာင္ (ဒီဗီြဘီ)

ဦးထြန္းလြင္