ရန္ကုန္လမ္းေတြေပၚက နံရံေဆးမႈတ္အႏုပညာ

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈေတြ အထိုက္အေလ်ာက္ ရိွလာၿပီျဖစ္ေပမဲ့လို႔ ၿမိဳ႕ေပၚလမ္းမေတြေဘး နံရံေဆးမႈတ္ အႏုပညာေတြကိုေတာ့ တစံုတရာ ကန္႔သတ္ခံေနရဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ လမ္းေဘး နံရံေဆးမႈတ္ အႏုပညာရွင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လမ္းေတြမွာေတာ့ အရင္ကထက္စာရင္ Graffiti ဆိုတဲ့ လမ္းေဘး နံရံေဆးမႈတ္ အႏုပညာေတြ ကေတာ့ ပိုၿပီး ေတြ႔လာရတယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ ႐ိုက္တာသတင္းဌာနက ဒီအေၾကာင္း ေရးသားခ်က္ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပထားပါတယ္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ညစ္ေပေနတဲ့ လမ္းေဘးတခုရဲ႕ နံရံမွာ အေတာင္ပံပါတဲ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္ တလံုးပံုကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လမ္းေတြေပၚမွာ Graffiti လို နံရံေဆးမႈတ္ အႏုပညာ ဖန္တီးေနတဲ့ ကိုေအာင္ရဲ႕ လက္ရာတခုပါ။ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ ဒီ ပံုဟာ အခု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ အျခားေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာပါ ပံုတူကူးဆဲြထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီ အႏုပညာမ်ိဳးကို ဥေရာပတို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ၿမိဳ႕ႀကီးေတြရဲ႕ လမ္းေဘးေခ်ာင္ၾကားေတြမွာ ေတြ႔ရျမင္ရေလ့ ရိွေပမဲ့ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ မရိွေသးပါဘူး။ တာ၀န္ရိွသူေတြ ဘက္က လက္မခံႏိုင္တဲ့ အတိုင္းအတာမ်ိဳးေတြ ရိွေနတုန္းပဲလို႔ Graffiti အႏုပညာရွင္ ကိုေအာင္က ေျပာပါတယ္။

“ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေသေသခ်ာခ်ာလည္း သိပ္မသိၾကဘူးေလ။ သိပ္မသိၾကေတာ့ ဒီလို Graffiti ေရးတာကုိ အေရးခံရတဲ့ ေနရာေတြက လူေတြကလည္း တအားကို sensitive ျဖစ္ေနတုန္းပဲ။ ဒါေပမဲ့ အႀကီးအက်ယ္ေတာ့ ဖမ္းၿပီးေတာ့ ေထာင္ခ်တယ္တို႔ ဘာတို႔ ဆိုတာမ်ိဳးေတာ့ ေလာေလာဆယ္ မရွိေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ ခံ၀န္ခ်က္ ထိုးရတာမ်ိဳးေတာ့ ရွိတယ္။”
ဒါေပမဲ့လည္း အခုလို လူမႈ အဖဲြ႔အစည္းအတြင္းက ႏိုင္ငံေရး လူမႈေရး အေျခအေနေတြကို ထပ္ဟပ္သေရာ္တဲ့ Graffiti ေရးဆဲြတာေတြဟာ၊ လက္ရိွ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြ မႀကံဳခင္ စစ္အစိုးရ ေအာက္မွာဆိုရင္ အေတာ္ေလး အႏၱရာယ္မ်ားမယ့္ကိစၥပါ။ ၂၀၁၁ မတ္လမွာ အရပ္သားတပိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေျပာင္းလဲၿပီးတဲ့ေနာက္ လမ္းေတြေပၚက Graffiti အႏုပညာသမားေတြ အတြက္ အေျပာင္းအလဲ တစံုတရာ ရိွလာေစပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးလြတ္လပ္မႈ တစံုတရာ ရိွလာတာနဲ႔အမွ်၊ Graffiti သမားေတြကလည္း ႏိုင္ငံေရး လူမႈေရး ႐ိုက္ခတ္တဲ့ အႏုပညာေတြကို ရန္ကုန္လမ္းေတြေပၚမွာ သ႐ုပ္ေဖာ္ လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ အတြင္းမွာတင္ ရန္ကုန္လမ္းေတြေပၚ Graffiti ေရးဆဲြမႈေတြ အေတာ္မ်ားလာခဲ့တယ္လို႔ ပန္ခ်ီဆရာ ဂရစ္ဖစ္ဒီဇိုင္နာ ကိုေအာင္က ေျပာပါတယ္။ ကိုေအာင္ အဖို႔ေတာ့ သူ႔ရဲ႕ စံျပဳသူဟာ ၿဗိတိသွ်အေက်ာ္အေမာ္ လမ္းေဘးအႏုပညာရွင္ Banksy ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ Banksy ဟာ စစ္ဆန္႔က်င္ေရး၊ ဆင္းရဲမဲြေတမႈ စတဲ့ လူမူဘ၀ေတြကို လမ္းေဘးနံရံေတြ ေဆးမႈတ္ ေရးဆဲြခဲ့သူပါ။ ျမန္မာျပည္က Graffiti သမားေတြဟာလည္း ဒီ အယူအဆကို သယ္ေဆာင္လာသူေတြပါ။ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔ မီးေတြပ်က္တာေၾကာင့္ မီးလာေရး လႈပ္ရွားမႈ လုပ္ခဲ့စဥ္မွာ Graffiti သမားေတြကလည္း သူ႔နည္းသူဟန္နဲ႔ ဒီလႈပ္ရွားမႈမွာ ပါ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။

“ရန္ကုန္မွာ က်ေနာ္တို႔ မီးေတြ ပ်က္တဲ့အခ်ိန္ ရွိတယ္။ အဲဒီမီးေတြ ပ်က္တဲ့အခ်ိန္တုန္းက က်ေနာ္တို႔က ဘာကိုျဖစ္လဲ ဆိုေတာ့ ဒီ မီးပ်က္တဲ့ဟာကို ျပည္သူေတြက မလိုလားဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျပည္သူေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ကိုယ္စားျပဳၿပီး လုပ္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကိုယ္တိုင္ ဒီ မီးပ်က္တာကို ခံစားလာရတာ။ အဲဒီ ခံစားလာရတာကို က်ေနာ္တို႔က ရင္ဖြင့္ၿပီးေတာ့ မီးေပးပါ တို႔ ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ေရးၾကတာ။”

Twotwenty လို႔ ကိုယ့္ကိုကိုယ့္ အမည္ေပးထားတဲ့ Graffiti လမ္းေပၚ အႏုပညာသမားတဦး သူ႔အေတြ႔အႀကံဳကို ေျပာခဲ့တာပါ။ ဒီလိုပံုေတြေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ရဲ႕ အလွေတြ အႏုပညာရသေတြ ပ်က္စီးကုန္တယ္လို႔ ေ၀ဖန္မႈေတြေတာ့ ရိွပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔အေနနဲ႔ ေနရာကို အေသအခ်ာ သတ္မွတ္ ေရြးျခယ္ၿပီးမွ Graffiti ေရးဆဲြတာျဖစ္တယ္လို႔ Twotwenty က ေျဖရွင္းခ်က္ေပးပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔က တကယ္ ဖ်က္ဆီးတယ္ဆိုရင္လည္း ဖ်က္ဆီးတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဖ်က္ဆီးတယ္ ဆိုတာက ေက်ာင္းေတြ၊ ကေလးစာသင္ေက်ာင္း၊ Church ေတြ၊ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ေနရာေတြ။ ဒါေတြ က်ေနာ္တို႔ ဖ်က္ဆီးတဲ့စာရင္းထဲမွာ မပါဘူး။ ဒီေနရာေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ မဖ်က္ဆီးဘူး။ ဒါေပမဲ့ တကယ္ ဖ်က္ဆီးတာက က်ေနာ္တို႔ မေက်နပ္တဲ့ ေနရာေတြမ်ိဳး။ အေဆာက္အဦးေတြ၊ သူမ်ားေတြက ေနရာယူၿပီးေတာ့ အဲဒီ ေနရာယူခံလိုက္ရတဲ့ သူေတြက ေဘးမွာ ဖယ္လိုက္ရတယ္ေပါ့။”

ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ မီဒီယာထိန္းခ်ဳပ္မႈ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ၾသဂုတ္ ၂၀ ရက္ေန႔က ပယ္ဖ်က္ေပး လိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ၂၀၀၇ ေရႊ၀ါေရာင္ လႈပ္ရွားမႈ အၿပီးမွာ ထင္ရွားတဲ့ တတ္ၾကြ လႈပ္ရွားသူေတြ ေထာင္နန္းစံ ခဲ့ရတဲ့ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေျပာဆိုခြင့္ကို ဟန္႔တားတဲ့ ဥပေဒ ပုဒ္မေတြကေတာ့ ရိွေနဆဲပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း Graffiti အႏုပညာသမားေတြ အဖို႔လည္း လြတ္လပ္မႈ အကန္႔အသတ္ေတြက ရိွေနဦးမွာပါ။ တဘက္မွာလည္း Graffiti ကို ေ၀ဖန္သူေတြ ေျပာသလိုပဲ၊ သာမန္ ၿမိဳ႕ခံေတြ အဖို႔လည္း လမ္းေဘးအႏုပညာနဲ႔ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ေရးျခစ္တာမ်ိဳးကို ခဲြျခားျမင္ႏိုင္ဖို႔ကလည္း ခက္ပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း Graffiti ကို စိတ္၀င္စားလာၾကတဲ့ အႏုပညာရွင္ေတြလည္း အေတာ္ေလးေတာ့ ေပၚလာပါတယ္။ မၾကာေသးခင္ကေတာ့ ကိုေအာင္ဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းပံုကို အာဏာရပါတီႀကီးရဲ႕ ဆိုင္းဘုတ္မွာ သြားဆဲြခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အလ်င္အျမန္ပဲ ေနာက္ေန႔ဆိုသလိုေတာ့ ျပန္ဖ်က္တာ ခံခဲ့ရပါတယ္။

 ကိုသားညႊန္႔ဦး -  ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန)