ရခိုင္ျပည္နယ္အေျခအေန စိတ္မခ်ရေသး

အၾကမ္းဖက္ အဓိက႐ုဏ္းေတြ သီတင္းပတ္နဲ႔ခ်ီ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အေျခအေနေတြ တည္ၿငိမ္လာၿပီဆုိေပမဲ့ အစိုးရက ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ညမထြက္ရအမိန္႔ကို ႐ုပ္သိမ္းႏုိင္ေလာက္တဲ့အထိေတာ့ စိတ္မခ်ရေသးဘူးလို႔ ေဒသဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာဆိုပါတယ္။ ဒီရက္ပိုင္းအတြင္း စစ္ေတြၿမိဳ႕ကို ဒုကၡသည္ေတြ ထပ္မံေရာက္ရွိလာသလို - အကူအညီေတြဟာလည္း မလံုေလာက္ဘူးလို႔ ဒုကၡသည္အေရး ကူညီေဆာင္ရြက္သူေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒုကၡသည္ေတြဟာ ေနေရး၊ ထုိင္ေရးအခက္အခဲေၾကာင့္ ၀မ္းေလွ်ာေရာဂါ ျဖစ္တာေတြလည္း ရွိလာေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မနႏၵာခ်မ္း က တင္ျပထားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အစိုးရကေန ပုဒ္မ ၁၄၄ ညမထြက္ရအမိန္႔ ထုတ္ျပန္ထားတာ အခုဆိုရင္ ၈ ရက္ ရွိသြားၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ညမထြက္ရအမိန္႔ ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ အေတာ္ေလး တည္ၿငိမ္မႈ ရွိလာၿပီျဖစ္ေပမဲ့ အေျခအေနက စိတ္မခ်ရေသးတာမို႔ အစိုးရက ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ညမထြက္ရအမိန္႔ကို ႐ုပ္သိမ္းႏုိင္ေလာက္တဲ့အဆင့္ေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူးလို႔ စစ္ေတြ ထိန္းသိမ္းကြပ္ကဲေရးအဖြဲ႔ ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔၀င္ ဦး၀င္းၿမိဳင္ က ဗြီအိုေအ ကို အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

“အဲဒါကေတာ့ လံုၿခံဳေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ ဒီကေနအေျခအေနေတြ ညႇိၿပီးလုပ္ၾကရင္ေတာ့ ခ်က္ခ်င္းႀကီး ႐ုပ္တာထက္စာရင္ တစတစေပါ့။ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ႐ုပ္တာက ပိုေကာင္းမယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ထင္တယ္ေလ။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ ႐ုတ္တရက္ႀကီး ႐ုပ္လိုက္ျပန္ေတာ့လည္း ဆူပူလိုတဲ့သူေတြက တခါတည္း ၀င္လာမွာစိုးလို႔။ ဟိုးအရင္တုန္းကလည္း အဲဒီလိုေပါ့။ ပထမတုန္းကေတာ့ ည ၆ နာရီ၊ ေနာက္ ၆ နာရီကေန ၁၀ နာရီ။ ၁၀ နာရီကေန ၁၂ နာရီ။ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ႐ုပ္သြားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေက်ာင္းျပန္ဖြင့္ေနတဲ့ရာသီ ျဖစ္ေပမဲ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚမွာေတာ့ အဓိက႐ုဏ္း အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ဆိုးလာၿပီး ေနာက္ပိုင္းကတည္းက စာသင္ေက်ာင္းေတြကို ပိတ္ထားရတာဟာ အခုဆိုရင္ သီတင္းတပတ္ ေက်ာ္သြားပါၿပီ။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ အေျခအေနေတြ စိတ္မခ်ရေသးတဲ့အတြက္ လာမယ့္တပတ္ထဲအထိေတာ့ စာသင္ေက်ာင္းေတြ ျပန္ဖြင့္ဖို႔ မရွိေသးဘူးလို႔ ဦး၀င္းၿမိဳင္ က ေျပာပါတယ္။ တခါ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ RNDP ရခိုင္အမ်ိဳးသားတိုးတက္ေရးပါတီရဲ႕ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ ကလည္း - စာသင္ေက်ာင္းေတြ ပိတ္ထားရတဲ့အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

“ေက်ာင္းေတြကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ တပတ္ေက်ာ္ေလာက္ကေန အကုန္လံုး ပိတ္ထားၾကတာပါပဲ။ မိဘေတြကလည္း ကေလးေတြကို အျပင္ကို မလႊတ္ရဲဘူးေပါ့။ အဲဒီလိုမ်ိဳး ရွိေနတယ္ဆိုေတာ့ ဆရာမေတြလည္း ေက်ာင္းမသြားရဲဘူး၊ မလာရဲဘူး။ ၿမိဳ႕ေပၚမွာ အဲဒီလို အေျခအေနမ်ိဳး ရွိေနတယ္။ မနက္ျဖန္လည္း အဲဒီလိုမ်ိဳး ျပန္ဖြင့္ႏိုင္တဲ့ အတိုင္းအတာ ရွိမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဖြင့္ရင္လည္း ေက်ာင္းသားေတြက လာရဲမွာမဟုတ္ဘူး။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကေလးေတြက ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေရာက္ေနေတာ့ ေက်ာင္းဘက္ကုိ လွည့္ႏိုင္မယ္မထင္ပါဘူး။”

တခါ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚမွာ အခုဆိုရင္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြဟာ အရင္က ရွိေနတာထက္ကို ထပ္တုိးလာၿပီး အသစ္ထပ္ေရာက္လာၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြလည္းရွိသလို ျပန္သြားၾကသူတခ်ိဳ႕လည္း ရွိတယ္လို႔ ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ျပန္သြားတဲ့ အေရအတြက္ထက္ အသစ္ေရာက္လာၾကတဲ့ ဒုကၡသည္အေရအတြက္ ပိုမ်ားေနတာေၾကာင့္ ေနရာထုိင္ခင္း မလံုေလာက္တဲ့ျပႆနာ၊ အမိုးအကာတဲ မရွိတာနဲ႔ အိမ္သာ အလံုအေလာက္ မရွိတာေတြေၾကာင့္ အညစ္အေၾကးေတြကို ႀကံဳသလို စြန္႔ပစ္ေနၾကတဲ့အတြက္ အခုဆိုရင္ ၀မ္းေလွ်ာေရာဂါ ျဖစ္တဲ့သူေတြ ရွိလာေနတယ္လို႔ ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ က ဆက္ေျပာျပပါတယ္။

“က်န္းမာေရး အေျခအေနကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္လိုေျပာမလဲ၊ မိုးေတြကလည္းရြာ၊ အခန္းတခုမွာဆိုရင္ လူက ၅၀၀ နဲ႔ ၁,၀၀၀ ၾကားမွာ ရွိေတာ့ အဲဒီ ၅၀၀၊ ၁,၀၀၀ ရဲ႕ အေလးအေပါ့ေတြကို ေနရာစံုမွာ စြန္႔ပစ္ၾကတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မိုးက တအားရြာလိုက္ေတာ့ မိုးေရေတြေရာ မစင္ေတြေရာ အကုန္လံုး အဲဒါေတြက ၀မ္းေရာဂါေတြနဲ႔ ကေလးေတြအေနနဲ႔ ဆိုရင္ မိုးအရမ္းရြာေတာ့ နမိုးနီးယား တို႔၊ အေအးမိ၊ ေခ်ာင္းဆိုး အဲဒါေတြ ေတာ္ေတာ္ကို ျဖစ္ေနတဲ့သေဘာမ်ိဳး ရွိပါတယ္။”

ဒီဒုကၡသည္ေတြအတြက္ RNDP က တတ္ႏုိင္တဲ့အတုိင္းအတာနဲ႔ ေဆးခန္း ၂ ခု ဖြင့္လွစ္ထားေပးသလို နယ္ေျမ အာဏာပိုင္ေတြကလည္း ရပ္ရြာသန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ေနရာထုိင္ခင္း တဲတခ်ိဳ႕ ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အျပင္က အကူအညီေတြ မလာတဲ့ အတြက္ ဒီဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီဖို႔ ဒုကၡအမ်ားႀကီးျဖစ္ရတယ္လုိ႔ RNDP ကေရာ နယ္ေျမေဒသခံတာ၀န္ရွိသူေတြကပါ ေျပာဆုိပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ဒီဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီေပးေနတာ WFP ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာ အဖြဲ႔တခုပဲ ရွိတယ္လို႔လည္း စစ္ေတြ ထိန္းသိမ္းကြပ္ကဲေရးအဖြဲ႔ ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔၀င္ ဦး၀င္းၿမိဳင္ က ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးမွာ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ယာယီစခန္း ၃၇ ခု ဖြင့္ထားၿပီး စုစုေပါင္း ဒုကၡသည္ဦးေရ ၃ ေသာင္းေက်ာ္ ရွိသြားၿပီလို႔ ျပည္နယ္အစိုးရကေရာ UNHCR ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုးကေရာ ေျပာဆိုထားတာပါ။

ရခိုင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ေဒသနဲ႔ လံုျခံဳေရးဝန္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီးထိန္လင္းရဲ႕ အဆိုအရ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔ကေန ၁၃ ရက္ေန႔အထိ ရခိုင္ျပည္နယ္ တ၀ွမ္း ေသဆံုးသူ ၂၉ ဦး၊ ဒဏ္ရာရသူ ၃၈ ဦး ရွိၿပီး မီးေလာင္ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတဲ့ ေနအိမ္ေပါင္း ၂,၅၂၈ လံုး၊ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္း ၇ လံုး၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၉ ေက်ာင္း၊ စာသင္ေက်ာင္းတေက်ာင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ တရားေရး၀န္ႀကီး ဦးလွသိန္းကလည္း ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ ဘယ္လို စီမံေဆာင္ရြက္မယ္ဆုိတာ အခုအခ်ိန္မွာ ေျပာဖို႔ရာ သိပ္ေစာေနေသးၿပီး ခန္႔မွန္းထားတာထက္ကို ဆံုး႐ံႈးမႈ ပမာဏက သိပ္မ်ားေနတယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လံုၿခံဳေရးအေျခအေန ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ကိုလည္း စစ္တပ္နဲ႔ ရဲလံုၿခံဳေရးကလည္း လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရွိေသးဘူးလို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဇြန္လ ၁၈ ရက္ တနလၤာေန႔က်ရင္ေတာ့ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕တရား႐ံုးမွာ ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕နယ္၊ သေျပေခ်ာင္းေက်းရြာသူ မသီတာေထြး အသတ္ခံခဲ့ရတဲ့အမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စြပ္စြဲခံရသူေတြကို စီရင္ခ်က္ ခ်မွတ္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

By မနႏၵာခ်မ္း - ဗီြအုိေအ ျမန္မာပိုင္း