ဘ႑ာေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေရးပိတ္ဆုိ႔မႈတခ်ဳိ႕အေမရိကန္ေလွ်ာ့မည္

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးေခတ္မီတိုးတက္ဖို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အရွိန္ရေစဖို႔ရည္ရြယ္ၿပီး အေမရိကန္က ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ပိတ္ဆုိ႔မႈနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ေလွ်ာ့ေပါ့ ေပးမယ္လို႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ အပါအဝင္ လတ္တေလာ လေတြထဲမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ တိုးတက္မႈေတြကို အေမရိကန္က တံု႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ အခုလို အေရးယူမႈတခ်ဳိ႕ကို ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးတာ အပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးမယ့္အခ်က္ေတြကို ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Hillary Clinton က ဗုဒၵဟူးေန႔မွာ အထူး ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ၿပီး အသိေပးလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မစုျမတ္မြန္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုးတက္မႈေတြရွိလာတိုင္း အေမရိကန္က တစ္ဆင့္ျခင္း တံု႔ျပန္အသိအမွတ္ျပဳသြားမယ္လို႔ ေျပာထားတဲ့အတိုင္း၊ အေမရိကန္ က တ႔ံုျပန္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲကိုလိုလားေနတဲ့ ျမန္မာ ျပည္သူ ျပည္သားေတြရဲ႕ စိတ္ဆႏၵအတိုင္း လက္ေတြ႔ျဖစ္လာေအာင္ ျမန္မာအစိုးရကေရာ ျပည္သူေတြကပါ ဒီသတင္းပါတ္ထဲမွာ တဆင့္တုိးေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Hillary Clinton က ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္မွာ ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။
“အစိုးရထဲမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလိုလားတဲ့ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြေရာက္ရွိလာဖို႔ ျပည္သူေတြတဲ့ ျပင္းျပတဲ့ ဆႏၵေတြက April လ ၁ ရက္ေန႔ လႊတ္ေတာ္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ေတြအေပၚမွာ ထင္ဟပ္ေနပါ တယ္။ ဒါဟာ အသြင္ကူးေျပာင္းေနတဲ့ ႏိုင္ငံတခုအတြက္ အင္မတန္ အေရးႀကီးတဲ့ ေျခလွမ္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။”
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ဘယ္တုန္းကနဲ႔မွမတူေအာင္ အေရအတြက္အေျမာက္အမ်ား ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ တာ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြ ဖြဲ႔စည္းခြင့္ဥပေဒသစ္ေတြထုတ္ျပန္ခဲ့တာ၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္လာတာ ေတြဟာ တိုးတက္မႈေတြျဖစ္တယ္လို႔လည္း အေမရိကန္က ယူဆပါတယ္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ တိုးတက္ေရးလမ္းကိုေလွ်ာက္ေနတဲ့ ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ ျပည္သူေတြကို အၿမဲအားေပး တံု႔ျပန္မယ္လို႔ ကတိျပဳထားတဲ့ အတိုင္း ျမန္မာနုိင္ငံက လက္တေလာတိုးတက္မႈေတြအေပၚ ဘယ္လို တံု႔ျပန္မႈ ေတြ လုပ္သင့္တယ္ဆုိတာကို အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ Congress လႊတ္ေတာ္အပါအဝင္ ဥေရာပနဲ႔ အာရွက မဟာမိတ္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္းလည္း ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Hillary Clinton က သူရဲ႕ အထူးေၾကညာခ်က္မွာ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။ ခုလို တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈေတြကေန ေငြေၾကးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဆိုင္ရာ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးတာပါဝင္တဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕တံု႔ျပန္ခ်က္ေတြကို ခုလို အသိေပးေၾကညာပါတယ္။
“ပထမတစ္ခ်က္က ရန္ကုန္မွာ အျပည့္အဝ သံအမတ္အဆင့္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ႏိုင္မယ့္ သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ ဘယ္သူ႔ကို တာဝန္ေပးမယ္ ဆိုတာ တရားဝင္ေၾကညာၿပီးတာနဲ႔ ရက္ပိုင္းအတြင္းမွာပဲ ခန္႔အပ္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသြားပါမယ္။ ဒုတိယအခ်က္အေနနဲ႔ကေတာ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံတကာအေထာက္အကူ ေပးေရးအဖဲြ႔ USAID ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ ျပန္ထားရိွဖို႔နဲ႔ ကုလသမဂၢ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အစီအစဥ္ရဲ႕ ပံုမွန္လုပ္ငန္းေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးသြားပါမယ္။ တတိယအခ်က္ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီအေျခခံ တည္ေဆာက္မႈ လုပ္ငန္းေတြကေန က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး စတဲ့ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းလုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖုိ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုထဲက ပုဂၢလိကအဖြဲ႔အစည္းေတြကို အားေပးကူညီသြားပါမယ္။ စတုတၳအခ်က္ အေနနဲ႔ကေတာ့ အစိုးရတာဝန္ရွိသူတခ်ဳိ႕နဲ႔ လႊတ္ေတာ္တြင္းက ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို လာေရာက္ႏုိင္ေရး စီစဥ္ေပးမွာရွင္။
နံပါတ္ငါးအခ်က္အေနနဲ႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ဝန္ေဆာင္မႈနဲ႔ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ ဆိုင္ရာ ကန္႔သတ္အေရးယူမႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ကိစၥကို စတင္ေဆာင္ရြက္သြားပါမယ္။ ဒါဟာ ေခတ္မီစီးပြားေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအရွိန္ရေစဖို႔ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ အားထုတ္မႈရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ သမိုင္း၀င္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အားထုတ္မႈေတြအတြက္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစတဲ့ လူပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဖဲြ႔အစည္းေတြအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ၊ တားျမစ္ခ်က္ေတြကိုေတာ့ ဆက္ထားသြားပါမယ္”
အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးရဲ႕ အထူးေၾကညာခ်က္မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မႈေတြကိုလည္း အျပည့္အဝလက္ခံ အသိအမွတ္ ျပဳတယ္ ဆုိတာကို တစ္ႀကိမ္မက ေျပာခဲ့ပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ သူ႕ရဲ႕အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သမိုင္းဝင္ လမ္းေၾကာင္းေပၚေရာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့တယ္လို႔လည္း ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Clinton က ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။
“လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနေသးသလို သိသာတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြရွိေနေသးေပမယ့္ သမၼတနဲ႔ သူ႕ရဲ႕အစိုးရ အဖဲြ႔ဝင္ေတြကို သူတို႔ရဲ႕ ရဲရင့္မႈ အတြက္ ကၽြန္မတို႔က ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အႏိုင္ရတဲ့အတြက္ေရာ၊ သူ႔ရဲ႕ပါတီဝင္ေတြ အႏိုင္ရခဲ့တဲ့အတြက္ပါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဂုဏ္ျပဳပါတယ္။”
လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနေသးတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အနာဂါတ္ဟာ သဲသဲကြဲကြဲ မရွိေသးသလို မေရမရာျဖစ္ေနေသး တယ္ ဆုိတာကိုလည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက အထူး ေၾကညာခ်က္မွာ ေထာက္ျပသြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ အေျခအေနေတြကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္သြားမွာျဖစ္ၿပီး သူ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျပာခဲ့သလိုပဲ ေဆာင္ရြက္မႈတိုင္းအတြက္ တံု႔ျပန္မႈလုပ္သြားမွာျဖစ္တယ္ဆုိတာကိုလည္း ထပ္ေျပာသြားပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြအားလံုး ျပန္လြတ္ေျမာက္ေရး၊ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ေဟာင္းေတြအေပၚ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ဖယ္ရွားေပးေရးအတြက္ကိုလည္း အေမရိကန္က ဆက္ေတာင္းဆုိ သြားမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ လူမႈ အသိုင္းအဝိုင္းအတြက္ကို အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူျပဳႏိုင္တဲ့ လူမႈအေျချပဳအဖဲြ႔အစည္းေတြ အားေကာင္းခိုင္မာလာဖို႔ကို အေမရိကန္က ဆက္ၿပီး ကူညီအားေပးသြားမဲ့အေၾကာင္းလဲ ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ -
“အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင္ျ့မတ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ တုိးတက္လာေစဖို႔ အထူးသျဖင့္ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသား ေတြနဲ႔ သင့္ျမတ္မႈရေရး ေဆာင္ရြက္မႈေတြတုိးတက္ဖုိ႔ ဆက္ၿပီး တိုက္တြန္းသြားပါမယ္။ ဒါ့အျပင္ ေျမာက္ ကိုရီးယားနဲ႔ စစ္ဖက္ဆိုင္ရာဆက္ဆံေရး အဆံုးသပ္ဖို႔ အတြက္ကိုလည္း ဆက္ၿပီး ဖိအားေပးသြားပါမယ္။”
ခုလို ေနာက္ထပ္လုပ္စရာကိစၥေတြအတြက္ အေမရိကန္က တိုက္တြန္းေနေပမဲ့လည္း လက္ရိွ ျမန္မာနုိင္ငံက တိုးတက္မႈေတြကို အျပည့္အဝ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံတယ္။ ထိစပ္ ဆက္ဆံေရးမူကိုလည္း ဆက္ၿပီး က်င့္သံုးသြားဆိုတာကိုလဲ ထပ္ၿပီး ေျပာသြားပါတယ္။
အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက တိုင္းျပည္အနာဂတ္အတြက္ ဘာေတြလုပ္ရမယ္ဆုိတာကို နားလည္သလို စိတ္ပိုင္းျဖတ္ လုပ္ေဆာင္ေနတာ ေတြဟာ ေရရွည္ျဖစ္ဖုိ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေမွ်ာ္လင့္သလို ေနာက္ထပ္ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ျပႏိုင္တဲ့ ရလဒ္ေတြထြက္ေပၚလာဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Hillary Clinton က ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ရာမွာ ေျပာၾကားသြားပါတယ္ရွင္။

VOA