အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမွဴးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းျခင္း

အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမွဴး ဦးစစ္ၿမိဳင္

ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ အခ်ိဳ႕

 ” ဒီအဖြဲ႕အစည္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းမတင္ခင္ကေန အခုအထိ ႏွစ္ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာမွာ ပထမဆံုးေပၚေပါက္လာတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း” 

”ႏုိင္ငံေတာ္ကသိမ္းတဲ့ေနရာမွာ စက္ရံုေဆာက္ဖို႔သိမ္းခ်င္လည္းသိမ္းမယ္။ ပုဂၢလိကကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ခ်ထားေပးဖို႔ သိမ္းတာလည္းရွိမယ္။  အစိုးရက သူပိုင္တဲ့ေျမပဲ။ ဥပေဒမွာကို လယ္ယာေျမ ႏိုင္ငံပိုင္ျပဳလုပ္ေရးဆိုၿပီး ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္က ျပ႒ာန္းထားခဲ့တာ”

(၂၀၁၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးေနာက္ ယခုႏွစ္ မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ အဖြဲ႕တာ၀န္ကို လႊဲေျပာင္းလက္ခံခဲ့သည့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရအဖြဲ႔သည္ ယခင္ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုေက်ာ္ လုပ္ေဆာင္ျခင္း မရွိေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္လာခဲ့သည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားထဲမွ တခုျဖစ္သည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈ ကိစၥရပ္မ်ားအား တိုင္ၾကားႏိုင္ရန္  ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ကို စက္တင္ဘာ ၅ ရက္ေန႔ တြင္ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္၍ ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့သည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရးမ်ားအား ျမွင့္တင္ရန္ႏွင့္ ကာကြယ္ရန္ဟု ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖၚျပထားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္တြင္ အဖြဲ႕၀င္ ၁၅ ဦးျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထားသည္၊ အဖြဲ႕၀င္အားလံုးနီးပါးမွာ အၿငိမ္းစား အစိုးရ အရာရွိႀကီးမ်ားျဖစ္သည္။ အၿငိမ္းစား သံတမန္၊ ပါေမာကၡႏွင့္ အျခားေသာ အစိုးရ႒ာနဆိုင္ရာမ်ားတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ မ်ားျဖစ္သည္။ ေကာ္မရွင္၏ ဥကၠ႒မွာ အၿငိမ္းစား သံအမတ္ ဦး၀င္းျမ ျဖစ္သည္။

ေကာ္မရွင္အေနျဖင့္ မည္သို႔ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္လက္ရွိေဆာင္ရြက္ေနသည္၊ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မႈ အတိုင္းအတာႏွင့္ မည္သို႔ေသာ တိုင္ၾကားမႈမ်ားေကာ္မရွင္မွ လက္ခံရရွိသည္ဆိုသည့္အခ်က္အလက္မ်ားကို သိရွိႏိုင္ေစရန္ ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမွဴး ျဖစ္သူ ဦးစစ္ၿမိဳင္ႏွင့္ Yangon Press International ၀ိုင္ပီအိုင္မွ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းသည္တို႔ကို ေဖၚျပလိုက္ပါသည္။ ဦးစစ္ၿမိဳင္သည္ လူမႈ၀န္ထမ္းဦးစီး႒ာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴးေဟာင္းျဖစ္သည္။)


၀ိုင္ပီအိုင္။   ။အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ့လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကို သိပါရေစ။

ဦးစစ္ၿမိဳင္။    ။သမၼတႀကီးက တာ၀န္ေပးထားတာေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ဖို႔နဲ႔ ျမင့္တင္ဖို႔ပါ။ လက္ရွိမွာေတာ့ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ လုပ္လို႔ရသေလာက္လုပ္ေနပါတယ္။ လသားပဲရွိေသးတဲ့ ေကာ္မရွင္ရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းေတြကေတာင္ အံ့ၾသေနၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ တိုင္စာကိစၥေတြကို ေဆာင္ရြက္ေနတယ္။ တိုင္စာေတြထဲမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္က ခံစားခ်က္ေတြကို အခုမွလာတိုင္တာမ်ိဳးေတာင္ရွိတယ္။ အဲဒီလိုၾကာေနတဲ့ ကိစၥေတြက်ေတာ့ အေျဖထုတ္ဖို႔ခက္တယ္။ ေျမကိစၥေတြလည္းပါတယ္။ ဒါေတြက အျဖစ္မွန္ကိုေဖာ္ထုတ္ဖို႔ခက္တယ္။ ကာလ သတ္မွတ္ခ်က္ကရွိေနတယ္။ ေကာ္မရွင္ စဖြဲ႕တဲ့အခ်ိန္ကစၿပီး ဒီဘက္ပိုင္းကိုေတာ့ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ ကိုင္တြယ္ႏိုင္တယ္။

ဟုိဘက္ကာလဆိုရင္ေတာ့ ဥပေဒ ျပဌာန္းခ်က္ေတြ၊ အတည္ျ့ပဳခ်က္ေတြက ဒီေန႔လိုခိုင္ခိုင္မာမာ မရွိေသးဘူး။ ေန႔တိုင္းကို တိုင္စာနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး အစည္းအေ၀းရွိတယ္။ ၀ုိင္းၿပီးစဥ္းစားၾကရတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ျမင့္တင္ေရးနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏို၀င္ဘာလ ဒုတိယအပတ္က OHCHR လို႔ေခၚတဲ့ ကုလသမဂၢ အာရွပစိဖိတ္ဆိုင္ရာ လူအခြင့္အေရးရံုးနဲ႔ ေပါင္းၿပီး အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ခဲ့တယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔သတ္ဆိုင္တဲ့ ဌာနဆိုင္ရာ ၀န္ထမ္းအခ်ိဳ႕ကို အသိပညာေပးတဲ့သေဘာပါ။ ေနာက္ကိုလည္း အဲဒီလိုသင္တန္းေတြလုပ္ဖို႔ရွိတယ္။

၀ိုင္ပီအိုင္။   ။လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကို လာတိုင္ထားတဲ့ တိုင္စာ ဘယ္ႏွခုေလာက္ရွိၿပီလဲ။ ဘယ္ႏွခုေလာက္ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းေပးၿပီးၿပီလဲ။

ဦးစစ္ၿမိဳင္။   ။ အားလံုးေပါင္း ၉၀၀ ေက်ာ္ရွိတယ္။ ကိုင္တြယ္ၿပီးတာ ၆၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ရွိတယ္။ အခ်ိဳ႕က ကာလေက်ာ္ေနတာရွိိတယ္။ အဲဒါမ်ိဳးကိုေတာ့ ကာလသတ္မွတ္ခ်က္လြန္ေနတယ္လို႔ပဲ ျပန္လိုက္တယ္။ အခ်ိဳ႕ကိစၥေတြကို သက္ဆိုင္ရာ႒ာနေတြကိုပို႔တယ္။ အမ်ားစုကိုေတာ့ အစိုးရ အဖြဲ႕ကိုပို႔တယ္။ အစိိုးရအဖြဲ႕ကေန သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ႀကီး႒ာနေတြကို ပို႔တယ္။ လိုအပ္သလိုေဆာင္ရြက္ေပးပါေပါ့။ အစိုးရအပိုင္းကကူတယ္ေပါ့။

၀ုိင္ပီအိုင္။    ။ ဘယ္ႏွမႈေလာက္ေျဖရွင္းၿပီးၿပီလဲ။

ဦးစစ္ၿမိဳင္။    ။ ေျဖရွင္းၿပီးတာက အေရအတြက္အတိအက် မသိဘူး။

၀ိုင္ပီအိုင္။     ။ ခန္႔မွန္းေပးလို႔ေရာရမလား။

ဦးစစ္ၿမိဳင္။    ။ ခန္႔မွန္းလည္းမေျပာႏိုင္ဘူး။ ေျဖရွင္းၿပီးတယ္ဆိုတာက ညွိႏႈိင္းလို႔ၿပီးတာ။ အစိုးရ႒ာနနဲ႔ဆိုင္တာ အစိုးရ႒ာနကို အေၾကာင္းၾကားလိုက္တယ္။ ႒ာနက လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရမည္သို႔ေဆာင္ရြက္ၿပီးေၾကာင္းျပန္လာတယ္။ အခ်ိဳ႕က်ေတာ့ တရားရံုးအမႈကို လာတိုင္တာရွိတယ္။ အဲဒါမ်ိဳးက ကၽြန္ေတာ္တို႕ကိုင္လို႔မရဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေကာ္မရွင္က လူ႔အခြင့္အေရးကို ျမင့္တင္ေပးတဲ့လုပ္ငန္းေတြ မ်ားမ်ားလုပ္ဖို႔ကိုပဲ ဆံုးျဖတ္ထားပါတယ္။

၀ိုင္ပီအိုင္။    ။လယ္ယာေျမေတြ အျငင္းပြားဖြယ္အသိမ္းခံရတဲ့ ကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီးေတာ့ေရာ ေကာ္မရွင္ကို လာတိုင္လို႔ရလား။

ဦးစစ္ၿမိဳင္။    ။ ျဖစ္တဲ့ကာလအေပၚမူတည္တယ္။ ေကာ္မရွင္က စဖြဲ႕ၿပီးတဲ့ ဒီဘက္အပိုင္းကို ကိုင္တာဆိုေတာ့ ဒီဘက္ပိုင္ကိစၥဆိုရင္ ကိုင္တြယ္မွာေပါ့။ ကိုင္တြယ္တယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာလဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ေျမဆင္းတုိင္း၊ အမႈတြဲၾကည့္ၿပီး ဆံုးျဖတ္လို႔ရတာမဟုတ္ဘူး။ သက္ဆိုင္ရာ႒ာနက ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ပဲ ၾကားက ညွိႏႈိင္းေပးလို႔ရတာ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဒီလိုပဲလုပ္လို႔ရတာ။ စီရင္ပိုင္ခြင့္မရွိဘူးေလ။

၀ုိင္ပီအိုင္။    ။ လယ္ယာေျမေတြကို လယ္သမားေတြဆီက ႏုိင္ငံေတာ္နာမည္နဲ႔သိမ္းၿပီး ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္ေတြကလုပ္ကိုင္ေနတဲ့အေပၚလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕၀င္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘယ္လိုျမင္လဲ။

ဦးစစ္ၿမိဳင္။     ။ ႏုိင္ငံေတာ္ကသိမ္းတဲ့ေနရာမွာ စက္ရံုေဆာက္ဖို႔သိမ္းခ်င္လည္းသိမ္းမယ္။ ပုဂၢလိကကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ခ်ထားေပးဖို႔ သိမ္းတာလည္းရွိမယ္။  အစိုးရက သူပိုင္တဲ့ေျမပဲ။ ဥပေဒမွာကို လယ္ယာေျမ ႏိုင္ငံပိုင္ျပဳလုပ္ေရးဆိုၿပီး ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္က ျပ႒ာန္းထားခဲ့တာ။ ျပည္သူေတြအျမင္မွာ အစိုးရက လယ္သမား ယာသမားေတြဆီက မတရားသိမ္းတယ္လို႔ထင္ေနတယ္။ သိမ္းရင္လည္း အစိုးရက ေလ်ာ္ေၾကးေပးတာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံေတာ္က သတ္မွတ္ထားတဲ့ႏႈန္းနဲ႔ ေလ်ာ္တာေပါ့။ လက္ရွိေပါက္ေစ်းက ဒီထက္မ်ားရင္မ်ားေနမယ္။ အဲဒါကို ပိုင္ရွင္ေတြက မေက်နပ္ဘူး။ ကြာဟခ်က္က ဒါပဲ။ အစိုးရကေကာက္ခံထားတဲ့ အခြန္ကလည္း နည္းတယ္။ သူပိုင္တယ္ဆိုတာသိရံု ဆယ္ဂဏန္းပဲ ေကာက္ထားတာ။ အဲဒီေတာ့ေလ်ာ္ေၾကးေပးေတာ့လဲ ဆယ္ဂဏန္းပဲေပးတာေပါ့။ တကယ့္ေပါက္ေစ်းကေတာ့ ေထာင္ဂဏန္းျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ေနႏုိင္မယ္။ အဲဒါကြာဟခ်က္ပဲ။

၀ိုင္ပီအိုင္။    ။ အခုေကာ္မရွင္ကိုလာတိုင္တဲ့အထဲမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔မဆိုင္တဲ့ ကိစၥေတြ ပါတယ္ဆိုတာ ဟုတ္လား။

ဦးစစ္ၿမိဳင္။    ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ကားကိစၥေတြလည္းပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့ နစ္နာမႈေတြကို တိုင္တာေပါ့။ တိုင္တဲ့အပိုင္းမွာ ႏွစ္ခုေတြ႕ရတယ္။ တစ္မ်ိဳးက တကယ္အားကိုးလို႔ လာတုိင္တာ။ ေနာက္တစ္မ်ိဳးက  အသံုးခ်ခ်င္လို႔ လာစမ္းသပ္တာေပ့ါ။

၀ိုင္ပီအိုင္။    ။ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔၊ အမႈေတြကိုကိုင္တြယ္တဲ့အခါမွာ လြတ္လပ္မႈရွိရဲ့လား။

ဦးစစ္ၿမိဳင္။    ။ လြတ္လပ္စြာေဆာင္ရြက္ခြင့္ရွိပါတယ္။ ေကာ္မရွင္ရဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ဘယ္ကိုမွ တင္ျပေနစရာမလိုပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လြႊတ္လပ္မႈလို႔ေျပာတဲ့ေနရာမွာ တႏိုင္ငံနဲ႔တႏိုင္ငံမတူဘူး။ တထပ္တည္းလုပ္လို႔ မရႏိုင္ဘူး။ အေနာက္ရဲ့လြတ္လပ္မႈနဲ႔ အေရွ႕ရဲ့လြတ္လပ္မႈမတူဘူး။ ဒီအဖြဲ႕အစည္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းမတင္ခင္ကေန အခုအထိ ႏွစ္ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာမွာ ပထမဆံုးေပၚေပါက္လာတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း။ အဲဒါေၾကာင့္ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ႀကိဳးစားရုန္းကန္ရမွာလည္း အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ဒီအဖြဲ႕က အခုမွ ရပ္တည္ဖို႔ႀကိဳးစားေနတာ။ အဲဒီအေျခအေနနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့မွ ဒီအဖြဲ႕အစည္းက လြတ္လပ္မႈ ဘယ္ေလာက္ရွိလဲဆုိတာျဖစ္လာတာ။ က်န္တဲ့ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းပံုလည္း မတူႏိုင္ဘူး။ အျခားႏိုင္ငံေတြမွာ အစိုးရ၀န္ထမ္းေဟာင္းပါခ်င္ပါမယ္။ မပါခ်င္မပါဘူး။ အျပင္လူလည္းပါခ်င္ပါမယ္။

၀ုိင္ပီအိုင္။    ။ ကခ်င္ျပည္နယ္ခရီးစဥ္အေၾကာင္းသိပါရေစ။

ဦးစစ္ၿမိဳင္။   ။ အေျခအေနသိခ်င္လို႔သြားၾကည့္တာပါ။ သတင္းေတြကလည္းထြက္ေနတယ္ေလ။ တပ္ကရြာသားေတြကို ႏွိပ္စက္တယ္။ အဓမၼက်ဴးလြန္တယ္။ ေပၚတာဆြဲတယ္ စသည္ျဖင့္ ၾကားလို႔သြားၾကည့္တာပါ။ ဒါေတြ ဘယ္ေလာက္၊ ဘယ္လိုျဖစ္ေနလဲသိခ်င္လို႔ပါ။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း ေတြပဲေရာက္ခဲ့တယ္။ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနတဲ့ ေဒသေတြက ျပည္သူေတြက ၿမိဳ႕တက္လာၿပီး ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၊ church (ဘုရားရွစ္ခိုးေက်ာင္း) ေက်ာင္း၊ ဇရပ္နဲ႔
နီးစပ္ရာေဆြမ်ိဳးေတြဆီမွာ ခိုလႈံေနၾကတာေပါ့။  အဲဒီက ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ေတြ႕ခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာ ျပည္သူအေပၚက်ဴးလြန္တဲ့ အမႈေတြက ဘယ္ဘက္ကလုပ္တာလဲဆိုတာေျပာဖို႔ခက္တယ္။ ျပည္သူကေတာ့ ေျမစာပင္ျဖစ္ေနတာအမွန္ပဲ။ေျပာရရင္ အေျခအေနက ရႈပ္ေထြးေနတယ္။

၀ိုင္ပီအိုင္။    ။ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ကခ်င္ျပည္နယ္တုိုင္းရင္းသားေတြက လူ႕အခြင့္အေရးအျပည့္အ၀ရရဲ့လား။ ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရတာ ရွိလား။

ဦးစစ္ၿမိဳင္။     ။လူ႔အခြင့္အေရးအခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရတယ္ဆိုတာထက္ ဆံုးရံႈးေနတယ္လို႔ေျပာရင္ ပိုေကာင္းမယ္ထင္တယ္။ အဲဒီက တိုင္းရင္းသားေတြ လူ႔အခြင့္အေရးဆံုးရံႈးေနတယ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွျငင္းလို႔မရတဲ့အခ်က္ပါ။ ျပည္နယ္အစိုးရက အေကာင္းဆံုးလုပ္ေပးေနတယ္ဆိုတာလည္း အမွန္ပါပဲ။

၀ိုင္ပီအိုင္။    ။ အရင္က အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ အက်ဥး္သားလႊတ္ေပးဖို႔ သမၼတကို အိတ္ဖြင့္ေပးစာေပးၿပီး ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီးေနာက္ရက္မွာပဲ အက်ဥး္သားေတြ လႊတ္ေပးခဲ့တယ္ေနာ္။ အခုထပ္ၿပီးေတာင္းဆိုဖို႔ရွိမလား။

ဦးစစ္ၿမိဳင္။     ။ အဲဒီတုန္းက အက်ဥး္သားေတြလႊတ္ေပးခဲ့တယ္ဆိုတာအေျခအေနအရပ္ရပ္ေၾကာင့္ပါ။ အက်ဥ္းသားကိစၥက အခုအခ်ိန္မွာ ေတာ္ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္မယ္၊ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔လဲထင္ေနၾကတယ္။ ေကာ္မရွင္က ထပ္ၿပီးတိုက္တြန္းဖို႔ကေတာ့ ေကာ္မရွင္တြင္းမွာ ေဆြးေႏြးေနတုန္းပဲ။       ။
YPI