ျမန္မာနုိင္ငံမွာ
ကေလး သူငယ္ေတြကုိ အကာကြယ္ေပးမႈ အားနည္းေနတဲ့အတြက္ ကေလးသူငယ္ေတြ
လူ့အခြင့္အေရး ခ်ုိးေဖာက္ခံေနရၿပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္ၾကဖုိ့
လူ့အခြင့္အေရး ကာကြယ္ျမွင့္သူမ်ား ကြန္ရက္က ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ
ေနထုိင္တဲ့ အသက္မျပည့္ေသးတဲ့ အမ်ုိးသမီး ကေလးငယ္ေတြ အဓမၼ ျပုက်င့္ခံရတာ၊
အမ်ုိသားကေလးငယ္ေတြကုိ စစ္သားအျဖစ္ အဓမၼစုေဆာင္းမႈ စတဲ့ ကေလးအခြင့္အေရး
ခ်ုိးေဖာက္ခံရမႈေတြ မ်ားျပားေနတယ္လုိ့ လူ့အခြင့္အေရး ကာကြယ္ျမွင့္သူမ်ား
ကြန္ရက္ (HRDP) အဖြဲ့၀င္ ဦးေမာင္ေမာင္ေလးက ေျပာပါတယ္။
အရြယ္မေရာက္ေသးသူ
အမ်ုိးသမီး ကေလးငယ္ေတြ အဓမၼျပုက်င့္ခံရမႈ ၁၀ ခုနဲ့ ကေလးစစ္သားအျဖစ္
စုေဆာင္ခံရမႈ ၁၈ မႈ ၿပီးခဲ့တဲ့ဇြန္၊ ဇြန္လုိင္ ႏွစ္လအတြင္းမွာ HRDP ကုိ
ေရာက္လာတယ္လုိ့ သူက ေျပာပါတယ္။
“အရြယ္မျပည့္ေသးတဲ့
အသက္ ၁၃- ၁၄ ႏွစ္ေကာင္မေလးေတြ မတရားျပုက်င့္ခံရတဲ့ ကိစၥေတြ ႏွစ္လအတြင္းမွာ
က်ေနာ္တုိ့စီကို အဲဒီအမႈေတြ ၁၀ မႈေက်ာ္ေရာက္လာတယ္။ ေနာက္ ကေလးစစ္သား ၁၈
မႈ၊ အဲဒါေတြ ေရာက္လာတယ္။ အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြကို
လိင္ပို္င္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈ၊ အဓမၼက်င့္ၾကံမႈေတြနဲ့ ပတ္သက္လုိ့
လူ့အဖဲြ႕အစည္းေတြက ဒါကို အကာအကြယ္ေပးမႈ နည္းေနတဲ့ကိစၥေတြ။ ေနာက္
တရားရုံးကို ေရာက္လာတဲ့ အခါမွာလည္း တရားရုံးမွာ ဥပေဒနဲ့အညီ မေဆာင္ရြက္ဘဲ
တခ်ိဳ့အမႈအခင္းေတြကို လႊတ္ပစ္လုိက္တာ ရွိတယ္။ တခ်ိဳ့ညႇိၿပီး အတင္းအဓမၼ
ျပုက်င့္တာရွိတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာ ဒီအမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးေတြဟာ မလႊဲသာမေရွာင္သာ
ကိုယ္၀န္ေတြရလာတယ္။ အဲဒီကုိယ္၀န္ေတြကို မိသားစုနဲ့ အဆက္ျဖတ္
ခ်ုပ္ေႏွာင္ထားၿပီးေတာ့ အဲဒီကုိယ္၀န္ေတြကို အရပ္လက္သည္ေတြနဲ့
ဖ်က္ခ်တာရွိတယ္။ အဲဒီလုိ အင္မတန္ ေကာက္က်စ္စဉ္းလဲတဲ့ ရာဇ၀တ္ေကာင္ေတြကို
ေထာင္ ၁ ႏွစ္ဆုိတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးေတြေလာက္နဲ့ အဆုံးသတ္လုိက္တာ ရွိတယ္။
အဲဒီကိစၥေတြကို အဓိကေထာက္ျပၿပီးေတာ့ အစုိးရအပါအ၀င္ နုိင္ငံေရးပါတီ၊
ကုလသမဂၢအဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ့ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ လူမႈအဖဲြ႕အစည္း အသီးသီးကို
ဥပေဒေၾကာင္းအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ အဖဲြ႕အစည္းေတြ အရေသာ္လည္းေကာင္း။
တတ္နုိင္သေလာက္ ကူညီေဆာင္ရြက္ဖုိ့ လိုအပ္သည္ ဆုိတဲ့အေၾကာင္းကို က်ေနာ္တုိ့
ေမတၲာရပ္ခံစာ ထုတ္တာပါ။”
ဒီလုိ
လူ့အခြင့္အေရး ခ်ုိးေဖာက္ခံရတဲ့ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ ယူနီဆက္တုိ့လုိအဖြဲ့ေတြ
ရွိေပမယ့္ သူတုိ့ အဖြဲ့ေတြကလည္း အျပည့္၀ ကာကြယ္မေပးနုိင္သလုိ လူထုၾကား
အသိေပးမႈ က်ယ္က်ယ္ျပန့္ျပန့္ မရွိဘူးလုိ့လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
“ကေလးသူငယ္
အခြင့္အေရးေတြနဲ့ ပတ္သက္လုိ့ ေခါင္းစဉ္အရေကာ၊ စာရြက္ေပၚအရပါ၊
ေဆာင္ရြက္ေနရတာ ယူနီဆက္ရွိပါတယ္။ save the children ရွိပါတယ္။ ဒီဘက္ကေတာ့
ဒီကိစၥမ်ိဳးေတြကို နို္င္ငံတကာ အဖဲြ႕အစည္းေတြလည္းျဖစ္တယ္။ ေငြေၾကးအင္အား၊
အေျခအေနအင္အားတုိ့လည္း အင္မတန္ေတာင့္ေတာင့္တင္းတင္း လုပ္နုိ္င္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ့ သိရသေလာက္ေတာ့ လူထုၾကားထဲမွာ ဒီလုိကိစၥေတြကို
ျဖစ္ပ်က္လာတဲ့အခါမွာ ကာယကံရွင္ေတြဘက္က ဘယ္လိုဆက္္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရမယ္။
ဘယ္လုိအကူအညီေပးရမယ္ဆုိတာကို ဒီဥစၥာေပၚမွာ စနစ္တက် လူထုသိေအာင္
ေဆာင္ရြက္တဲ့အားကေတာ့ အင္မတန္ နည္းပါတယ္။ သူတုိ့ ၁၄ – ၁၅ ထပ္၊ trader hotel
ႀကီးေပၚမွာ ရုံးခန္းအႀကီးအက်ယ္ဖြင့္မယ္။ အင္မတန္လွပတဲ့ အေရးအသား
ေကာင္းမြန္တဲ့ ကေလးသူငယ္ စာရြက္စာတမ္းေလးေတြ ထုတ္ေ၀တာ ရွိပါတယ္။
“ဒါေပမယ့္
အဲဒါေတြကို လူထုထဲကို ျဖန့္ေ၀တယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ့ မေတြ႕ခဲ့ဘူးပါဘူး။
က်ေနာ္တုိ့ ယူနီဆက္ အဖဲြ႕ေတြက ဥပေဒေၾကာင္းအရ ကူညီတဲ့အပို္င္းကေတာ့
ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကေလးသူငယ္ေတြ ဒီလုိကိစၥေတြ မျဖစ္ပြားေအာင္
ကေလးသူငယ္ေတြ အပါအ၀င္ ကေလးသူငယ္မ်ားရဲ့ မိဘအုပ္ထိန္းသူေတြ
တျခားလူ့အဖဲြ႕အစည္းထဲမွာ ဒီလုိကိစၥမ်ိဳးေတြ ေဆာင္ရြက္ဖို့က်ေတာ့ အင္မတန္
သူတို့အေနနဲ့ ခက္ခဲတယ္။ အစုိးရကလည္း ဒါကိုမႀကိုက္ဘူး။ သူတုိ့ကလည္း အစုိးရက
မႀကိုက္တာကို လုံး၀မလုပ္ပါဘူး။ အဲဒီ ယူနီဆက္တုိ့ ဘာတုိ့အားလုံး။”
ကေလးသူငယ္
အမႈအတြက္ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ အာဏာပုိင္ေတြက ကန့္သတ္တာေၾကာင့္ နုိင္ငံတကာ
အဖြဲ့အစည္းေတြအေနနဲ့ လြတ္လပ္စြာလုပ္ကုိင္ခြင့္မရတဲ့အတြက္ ကေလးသူငယ္ကို
အကာအကြယ္ေပးထားတဲ့ ဥပေဒေတြနဲ့အညီ ကေလးသူငယ္ေတြရဲ့ အခြင့္အေရးကုိ
ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ့ အစုိးရအပါအ၀င္ နုိင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ကုလသမဂၢ
အဖြဲ့အစည္းေတြနဲ့ ျပည္တြင္းလူမႈ အသင္းအဖြဲ့ေတြကို ေမတၲာရပ္ခံထားတာ
ျဖစ္တယ္လုိ့ ဦးေမာင္ေမာင္ေလးက ေျပာပါတယ္။
ကေလးငယ္မ်ားကုိ ကာကြယ္ရန္ HRDP ေတာင္းဆုိ
Reviewed by သစ္ထူးလြင္
on
21:15
Rating: