ၾကားညပ္ေနတဲ့ ျမန္မာျပည္

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အာရွအင္အားႀကီးႏိုင္ငံႀကီးေတြ ျဖစ္တဲ့ တရုတ္နဲ႔ အိႏၵိယ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကားမွာ တည္ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား စစ္အင္အားအသံုးျပဳ (The use of force) ရတဲ့ ပ႗ိပကၡေတြ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ အိႏၵိယသမုဒၵရာ စစ္မ်က္ႏွာမွာ မဟာဗ်ဴဟာတန္ဖိုး (strategic value) အျမင့္ဆံုးႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအေနနဲ႔
သတ္မွတ္ထားျခင္းခံရတဲ့ ႏိုင္ငံတ ႏိုင္ငံလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့အေရးကို စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဆန္႔က်င္ေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ျပည္တြင္းစစ္ ရပ္စဲေရး၊ တိုင္း ရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး စတဲ့ အခ်က္ေတြေပၚမွာပဲ မူတည္ၿပီး တြက္ခ်က္စဥ္းစားမႈ လုပ္လို႔ မရႏိုင္ပါ။ ပထ၀ီ၀င္ ႏိုင္ငံေရး (Geopolitical factors) နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကိုလဲ ဆက္စပ္စဥ္းစားမႈ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ သို႔မွသာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ အက်ိဳးရွိမယ့္ ခ်ဥ္းကပ္မႈသ႑ာန္သစ္ေတြ၊ မဟာဗ်ဴဟာအခင္းအက်င္းေတြ ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ခ်မွတ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးခ်ိန္ခြင္လွ်ာ
၀ါရွင္တန္က ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ National Military Strategy မွာ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာအက်ိဳးစီးပြား (strategic interests) တိုးျမႇင့္ေရး ပါရွိၿပီး၊ ေတာင္အာရွနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကို အာရံုစိုက္ေရး အခ်က္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေခတ္မွီဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေသာ တပ္မေတာ္တည္ေဆာက္ရး (military modernization) နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အခ်က္ေတြကိုလဲ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အာရွႏိုင္ငံေတြအၾကားက ကာကြယ္ေရးညႊန္ၾကားခ်က္ (defence guidelines) ေတြကလဲ ျပဳျပင္တိုး ခ်ဲ႕မႈေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ေရငုပ္သေဘၤာ၊ ဖ်က္သေဘၤာ၊ ကင္းေထာက္ေလယာဥ္နဲ႔ ရဟတ္ယာဥ္အ ေျမာက္အျမား ၀ယ္ယူဖို႔ စီမံထားပါတယ္။ ေတာင္ကိုးရီးယားနဲ႔ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံေတြကလဲ ေရငုပ္သေဘၤာ၀ယ္ယူဖို႔ စီမံ ခ်က္ေတြရွိၿပီး၊ မေလးရွားႏိုင္ငံရဲ႕ လက္နက္တင္သြင္းမႈက ရာခိုင္ႏွဳန္းတက္လာပါတယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံကလဲ ေရငုပ္ သေဘၤာႏွစ္စီး ထပ္ၿပီး၀ယ္ယူ အင္အားျဖည့္လာပါတယ္။ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံကလဲ ေရငုပ္သေဘၤာ၊ ဖ်က္သေဘၤာနဲ႔ တိုက္ ေလယာဥ္ေတြ တိုးခ်ဲ႕ဖို႔ စီမံလာခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္အသံုးစရိတ္ဟာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇၈ ဘီလီယံရွိၿပီး၊ လက္နက္တင္သြင္းမႈ ကိန္းဂ ဏန္းေတြကို ထပ္ျဖည့္လိုက္ရင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၅၀ ဘီလီယံအထက္မွာရွိႏိုင္ေၾကာင္း စစ္ေရးေလ့လာသူေတြက ဆိုထားခဲ့ပါတယ္။ high seas operations အတြက္ နယူးကလီးယား ပါ၀ါသံုး ေလယာဥ္တင္သေဘၤာ သံုးစီးကို ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ အၿပီးတည္ေဆာက္ဖို႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ စီမံခ်က္အရ ပထမဦးဆံုး ေလယာဥ္တင္သေဘၤာကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ အၿပီး တည္ေဆာက္ႏိုင္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ႕ F-22 ဂ်က္တိုက္ေလယာဥ္ဒီဇိုင္းကို ပံုစံတူယူထား တဲ့ J-20 stealth jet fighter ကို ဇန္န၀ါရီလမွာ စမ္းသပ္ခဲ့ပါတယ္။
အင္အားႀကီးႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ အိႏိၵယႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္အသံုးစရိတ္ဟာလဲ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၂ ဘီလီယံအထိရွိၿပီး၊ ၃၃ ရာခိုင္ ႏွဳန္း ထပ္မံတိုးျမွင့္ဖို႔ စီမံခ်က္ရွိပါတယ္။ scorpene submarines တည္ေဆာက္မႈမ်ား ရွိၿပီး၊ anti-aircraft submarine နဲ႔ စစ္လက္နက္ပစၥည္းအမ်ားအျပား ၀ယ္ယူမႈေတြ ရွိပါတယ္။ ဘိုအင္းေလေၾကာင္းကုမၸဏီအပါအ၀င္ ေလေၾကာင္းကုမၸဏီ ေတြမွာ ဂ်က္တိုက္ေလယာဥ္ ၁၂၆ စင္း မွာယူထားဆဲပါ။
အာရွအင္အားႀကီးႏိုင္ငံႏွစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ တရုတ္နဲ႔ အိႏၵိယႏွစ္ႏိုင္ငံ အၾကားက စစ္အင္အားအျပိဳင္အဆိုင္ တိုးခ်ဲ႕မႈ (arms race) ဟာ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသမွာ ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ စစ္ေရးတာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ႏိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြအတြက္ မလြဲမေသြ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြျဖစ္ပါတယ္။
တရုတ္- အိႏိၵယ ဆက္ဆံေရး (Sino- Indian Relations)
၁၉၅၀ ကာလေတြမွာ တရုတ္နဲ႔ အိႏိၵယ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကားမွာ တတိယကမၻာရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးလွဳပ္ရွားမႈေတြကို ေထာက္ခံ အားေပးရင္းနဲ႔ ေကာင္းမြန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိဘက္ေခါင္းေဆာင္ ဒလိုင္လားမားကို အိႏၵိယသမၼတ ေနရူးက ခို လွံဳခြင့္ေပးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကားက သံတမန္ဆက္ဆံေရး ပ်က္ယြင္းလာခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွာ အိႏိၵယ အုပ္ခ်ဳပ္ခံ နယ္ေတြကို တရုတ္တပ္ေတြ ၀င္ေရာက္တပ္စြဲလာတဲ့အခါမွာ အိႏိၵယက Forward Policy ကို က်င့္သံုးၿပီး၊ တ ရုတ္တပ္ေတြကို ျပန္ဆုတ္ခိုင္းခဲ့ပါတယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံကလဲ armed co-existence policy ကို က်င့္သံုးၿပီး၊ စစ္ေရးအရ ထိပ္တိုက္ေျဖရွင္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္ပြဲၿပီးဆံုးသြားခဲ့ေပမယ့္ အိႏၵိယဘက္က humiliating defeat အေနနဲ႔ သတ္မွတ္ထားဆဲပါ။
၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွာ တရုတ္ႏိုင္ငံက နယူးကလီးယားလက္နက္ႏိုင္ငံ (nuclear weapon state) ျဖစ္လာခ်ိန္မွာ အိႏိၵယက စစ္ေရးအရ ျခိမ္းေခ်ာက္မႈအေနနဲ႔ သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆယ္ႏွစ္အၾကာမွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံကလဲ နယူးကလီးယား လက္ နက္ပိုင္ဆို္ငတဲ့ ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၇၀၊ ၁၉၈၀ ကာလတေလွ်ာက္မွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား nuclear arms race ေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၈၀ ေႏွာင္းပိုင္းမွာမွ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရး တိုးတက္လာခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ fair and reasonable settlement ျပဳလုပ္ဖို႔အတြက္ ပူးတြဲအလုပ္အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ခဲ့ၿပီး၊ ဒီအလုပ္အဖြဲ႕ရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ Maintenance of Peace and Tranquillity နဲ႔ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ Confidence Building Measures ဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္ ေတြကို လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီလိုအျပဳသေဘာဆက္ဆံေရးေတြ ရွိေနေပမယ့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးဟာ ပါကစၥတန္အေရး၊ တိဘက္အေရးနဲ႔ ဟိမ၀ႏၱာ ေတာင္တန္း ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ Aksai Chin Plateau တို႔မွာရွိေနတဲ့ နယ္နိမိတ္အျငင္းပြား ေဒသ ႏွစ္ခုနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပ လည္မဳေတြ မရွိခဲ့ပါဘူး။ အိႏိၵယဘက္က မဟာဗ်ဴဟာအျမင္မွာ တရုတ္ႏိုင္ငံဟာ အိႏၵိယကို ၿခိမ္းေခ်ာက္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားမႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္က အိႏၵိယႏိုင္ငံ နယူးကလီးယား စမ္းသပ္မႈေတြ ျဖစ္ပြား ေနခ်ိန္မွာ၊ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးက တရုတ္ဟာ အိႏႎၵယရဲ႕ ရန္သူနံပါတ္ (၁) လို႔ သတ္မွတ္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
တရုတ္ႏိုင္ငံက မဟာဗ်ဴဟာေလ့လာသူေတြကလဲ ဂ်ပန္၊ ၾသစေၾတးလ်နဲ႔ အိႏိၵယႏိုင္ငံေတြဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ ေျမာက္ပိုင္း၊ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ အေနာက္ေတာင္ပိုင္းမွာရွိေနၿပီး၊ ပစိဖိတ္မွာကလဲ အေမရိကန္ရဲ႕ ပါ၀ါရွိေနတာေၾကာင့္ မဟာမိတ္တန္ဖိုး (alliance values) ေျပာင္းသြားခဲ့ရင္ တရုတ္ရဲ႕လံုျခံဳေရးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တယ္လို႔ တြက္ဆထားၾက ပါတယ္။ အာရွႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းမွာ ေပၚထြက္လာတဲ့ အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္နဲ႔ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံတို႔အၾကားက trilateral security dialogue အခင္းအက်င္းေတြ၊ အင္ဒို- ဂ်ပန္ မဟာမိတ္ အခင္းအက်င္းေတြ ပါ၀င္ေနတဲ့ Asian-Pacific trilateralism ဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံကို စစ္ေရးအရ ၀ိုင္း၀န္းပိတ္ဆို႔မႈ ျပဳလာႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆထားၾကပါတယ္။
၂၁ ရာစုမွာ တရုတ္နဲ႔ အိႏၵိယ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကားမွာ စစ္ေရးအျပိဳင္အဆိုင္အင္အားတိုးခ်ဲ႕မႈေတြ ႀကီးမားလာျခင္းရဲ႕ အဓိက အေရးကေတာ့ အိႏၵိယသမုဒၵရာကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အိႏိၵယ သမုဒၵရာနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ တရုတ္နဲ႔ အိႏၵိယကို two scorpions in a bottle လို႔ စစ္မဟာဗ်ဴဟာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ အိႏိၵယ ႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးရဲ႕ survival ဟာ အိႏၵိယ သမုဒၵရာရဲ႕ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းေဒသပဲျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ အိႏိၵယႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး အင္အား (economic power) ဟာ ေရနံတင္သြင္းမႈေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ လက္ရွိမွာ ႏိုင္ငံတြင္းလိုအပ္ခ်က္ရဲ႕ ၆၅ ရာခိုင္ႏွဳန္းက ပင္လယ္ေကြ႕ေဒသကေန အိႏၵိယသမုဒၵရာကို ျဖတ္ၿပီးတင္သြင္းရတာပါ။ ၂၀၁၅ မွာဆိုရင္ ၇၅ ရာခိုင္ႏွုန္း အထိ တင္သြင္းဖို႔ လိုအပ္လာမယ္လို႔ သတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္။
တျပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေရနံတင္သြင္းမွာ ရွစ္ဆယ္ရာခိုင္ႏွဳန္းေက်ာ္ကလဲ အိႏိၵိယသမုဒၵရာကို တည္မွီေန တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာမွ တရုတ္ႏိုင္ငံက ဆိပ္ကမ္းေတြကို အ၀င္အထြက္လုပ္ေနတဲ့ သေဘၤာေတြရဲ႕ ငါးဆယ္ရာခိုင္ ႏႈန္းေက်ာ္ဟာ မလက္ကာ ေရလက္ၾကားကေန ျဖတ္သန္းရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Malacca Dilemma ဟာ တ ရုတ္မဟာဗ်ဴဟာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္ ႀကီးမားလွတဲ့ ကိစၥတရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ မလကာ ေရလက္ၾကားနဲ႔ အိႏၵိယသမုဒၵရာကို အိႏိၵယနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက ထိန္းခ်ဳပ္သြားႏိုင္ခဲ့ရင္ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး အင္အားၿပိဳလဲသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ အိႏၵိယ သမုဒၵရာကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေရးကို စတင္စီမံလာခဲ့ၾကပါတယ္။
အိႏၵိယသမုဒၵရာႏွင့္ အျပိဳင္အဆိုင္ စစ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕မႈမ်ား
တရုတ္ႏိုင္ငံ People’s Liberation Army Navy (PLAN) ရဲ႕ ေရရွည္မဟာဗ်ဴဟာျဖစ္တဲ့ အိႏၵိယသမုဒၵရာကို ျဖန္႔က်က္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏုိင္ေရးမွာ ပုလဲသြယ္မဟာဗ်ဴဟာက အဓိကက်ပါတယ္။ ဒီဗ်ဴဟာအရ တရုတ္ျပည္မကေန ပါရွန္းပင္လယ္ ေကြ႕အထိ SLOC (Sea Lines of Communication) တေလွ်ာက္မွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ မဟာဗ်ဴဟာအရ ပူးတြဲျခင္း၊ ဆိပ္ ကမ္းတည္ေဆာက္ျခင္း စတာေတြ ျပဳလုပ္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ ဟိုင္နန္ကၽြန္းက military facilities ေတြ တိုးျမွင့္မႈ၊ ဗီယက္နမ္အေရွ႕ပိုင္းက Woody ကၽြန္းေပၚမွာ airstrip တိုးခ်ဲ႕မႈ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ စစ္တေကာင္းမွာ container shipping facility တည္ေဆာက္မႈ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရခိုင္ေဒသမွာ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းတည္ေဆာက္မႈ၊ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ၊ ဂ်ီ၀ါ ဒါဆိပ္ကမ္း စေတာေတြဟာ ဒီဗ်ဴဟာရဲ႕ အခင္းအက်င္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
တရုတ္ေရတပ္ကို offshore waters (Green Water) Navy Status ကေန High Seas (Blue Water) Navy Status အထိ ျမွင့္တင္ရန္ ၾကိဳးပမ္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ရာကေန nuclear-powered aircraft carrier တည္ေဆာက္ေရး စီမံကိန္း ေတြ ေပၚထြက္လာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဟိုင္နန္ကၽြန္းေတာင္ပိုင္းက Sanya ေရတပ္စခန္းမွာ nuclear-powered ballistic missile submarines (SSBNs) တည္ေဆာက္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။
အိႏၵိယ ႏိုင္ငံကလဲ light aircraft carrier တည္ေဆာက္မႈ၊ missile-armed submarines တည္ေဆာက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ ၿပီး three dimensional nuclear strategic capability ကို တိုးျမႇင့္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းလာခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္သံုးဆယ္ ေရငုပ္ သေဘၤာတည္ေဆာက္မႈ စီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး၊ project-15 B လို႔ေခၚတဲ့ စစ္သေဘၤာ တည္ေဆာက္မႈ စီမံကိန္းေတြကိုလဲ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ Land-based naval aviation ဗ်ဴဟာကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အသံုးျပဳႏိုင္ဖို႔အ တြက္ ႀကိဳးပမ္းျပင္ဆင္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။
စစ္အင္အား အျပိဳင္အဆိုင္ တိုးခ်ဲ႕ရံုမက အေရးႀကီးတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာေဒသေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးေတြကိုလဲ ျပဳလုပ္ေနၾကပါ တယ္။
မဟာဗ်ဴဟာေဒသမ်ား
အိႏိၵယနဲ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံအၾကားမွာ စစ္ေရးပ႗ိပကၡေတြ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ အေရးႀကီးတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ ေဒသ သံုးခုရွိပါတယ္။ ပထမတခုက အမ္ဒမန္ကၽြန္းစုေပၚက Port Blair ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဒသဟာ မလကၠာေရလက္ၾကားနဲ႔ ေရမိုင္ (၅၀၀) အ ကြာမွာ ရွိၿပီး၊ India’s East Command အတြက္ အခ်က္အခ်ာအက်ဆံုး ေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုတိယတခုက တိဗက္ေဒသ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၀၊ ၾသဂုတ္လမွာ Qinghai- Tibet ရထားလမ္းကတဆင့္ တရုတ္ေလ တပ္အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ combat readiness materials ေတြကို ေနရာေရႊ႕ေျပာင္း ခ်ထားမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ တိဘက္မွာ တရုတ္ရဲ႕ ေလတပ္အေျခစိုက္စခန္း ေလးခုရွိရာက၊ ေအာက္တိုဘာလမွာ ေလတပ္အေျခစိုက္စခန္းတခုကို ထပ္မံ တည္ေဆာက္ထားခဲ့ပါတယ္။
တတိယတခုက ျမန္မာႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္နဲ႔ အိႏိၵယ- အေနာက္အုပ္စုေတြရဲ႕ အၾကားမွာ အေရးႀကီးဆံုး ျဖစ္တဲ့ Burma factor ဆိုတာကို စစ္မဟာဗ်ဴဟာ ရွဳေထာင့္ကေန မျဖစ္မေန ထည့္သြင္းစဥ္းစားၾကပါတယ္။ အန္ဒမန္ကၽြန္းစု ေတြနဲ႔ ေရမိုင္သံုးဆယ္အကြာမွာရွိတဲ့ ကိုးကိုးကၽြန္းနဲ႔ ျမန္မာ့ပင္လယ္ေရပိုင္နက္ထဲက ဟိုင္းႀကီးကၽြန္းေတြက အိႏိၵယ သမုဒၵရာမွာ ျဖစ္ပြားလာႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ future conflicts ေတြရဲ႕ decisive victory ကို အဆံုးအျဖတ္ေပးႏိုင္တဲ့ ေဒသေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကၽြန္းေတြေပၚမွာ တရုတ္ေရတပ္ရဲ႕ naval facilities, radars နဲ႔ signal-intelligence posts ေတြသာ ရွိေနမယ္ဆိုရင္ အိႏိၵယတပ္နဲ႔ အေနာက္အုပ္စုတပ္ေတြရဲ႕ လွဳပ္ရွားမႈေတြအားလံုးကို တရုတ္က မ်က္ေခ်မျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈ ေတြ ျပဳလုပ္ေနႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္ေရတပ္ကို carrier strike force, land-based naval aviation ဗ်ဳဟာေတြနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္တိုက္ခိုက္ႏိုင္ဖို႔ ဆိုတာကလဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေလတပ္စခန္းေတြကို အေျချပဳတဲ့ air cover မရွိမွ ျဖစ္ႏိုင္ မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ Burma factor ဟာ ၂၁ရာစု strategic challenges ဗဟိုခ်က္မမွာ ရိွတဲ့ အိႏိၵယသမုဒၵရာတြင္းက strategic rivalries ေတြရဲ႕ အေရးအႀကီးဆံုး strategic decisive factor ျဖစ္ေနပါတယ္။

နိဂံုး
အခုလို စစ္ေရးအရ၊ ႏိုင္ငံတကာ လံုျခံဳေရးအရ စိုးရိမ္မႈေတြ ျမင့္မားလာၾကတဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ၊ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ျမန္ မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲေတြကလဲ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ မၾကာခင္မွာ အေမရိကန္၊ အိႏၵိယနဲ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံတို႔ရဲ႕ အစိုးရ သစ္ကို က်ယ္က်ယ္တမ်ိဳး၊ တိုးတိုးတဖံု ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ိဳးစံုေတြ အျပိဳင္အဆိုင္ ေပၚထြက္လာေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ကမၻာ့စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းေတြအၾကားမွာ တိုင္းျပည္တိုးတက္ေရး၊ စစ္ေရးအရ ၾကားမညပ္ေစေရး၊ ျပည္ သူလူထုရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ လံုျခံဳေရးကိုဦးတည္တဲ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းေတြလဲ ေပၚထြက္လာသင့္ ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ၾကားညပ္ၿပီး စုပ္ျပတ္သပ္ခ်ံဳးခ်ံဳးက်ေနတဲ့ ျမန္မာျပည္ကို ကယ္တင္ႏိုင္သူေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြပါပဲ။ အျပန္အ လွန္ စြပ္စြဲမႈေတြ၊ စိန္ေခၚမႈေတြ၊ တဘက္နဲ႔ တဘက္ အႏိုင္ယူလိုမႈေတြ၊ ဗိုလ္က်စိုးမိုးမႈေတြ၊ ရလဒ္ထြက္ေပၚလာေရးကို မစဥ္းစားပဲ ရလဒ္ျဖစ္ေအာင္ ဦးေဆာင္သူအေနနဲ႔ သတ္မွတ္ခံခ်င္မႈေတြ၊ နဖားႀကိဳးထိုးခံမႈေတြကေန ေဖာက္ထြက္ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈ၊ အသိအမွတ္ျပဳမႈ၊ ဘံုအက်ိဳးစီးပြား ရွာေဖြႏိုင္မႈေတြ ေပၚထြက္လာတဲ့ တေန႔မွာ ၾကားညပ္ေနေသာ္လည္း ဘက္မလိုက္တဲ့ မူ၀ါဒကို အေျခခံေသာ ေခတ္မီႏိုင္ငံေတာ္သစ္ႀကီး ကို တည္ေဆာက္လာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပအပ္ပါတယ္။

ခင္မမမ်ိဳး (၆၊ ၄၊ ၂၀၁၁)
(စာေရးသူသည္ ယူေကႏိုင္ငံ အေျခစိုက္၊ စစ္ေရးေလ့လာသူတဦးျဖစ္ၿပီး China and Indian Ocean: Strategic Interests in the 21st Century စာအုပ္ကို ေရးသားခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္)