အဆိပ္သင့္ေခ်ာင္း၊ ျပဳန္းတီးေနေသာ သယံဇာတ

  ရြာႏွင့္တစ္ဖက္ကမ္းရွိ ကုန္းျမင့္ျမင့္ကို ဆက္သြယ္ထားေသာ ခေနာ္နီခေနာ္နဲ႔ ဝါးတံတားေပၚတြင္ ဓားကိုစလြယ္သိုင္းလြယ္ထားေသာ အသက္(၇၀)အရြယ္ အဘုိးအိုတစ္ဦး ျဖတ္ေလွ်ာက္လာေနသည္။

ဝါးတံတားအလယ္သို႔ အေရာက္တြင္ ေခတၱမွ်ရပ္တန္႔လိုက္ကာ တံတားေအာက္တြင္ တသြင္သြင္စီးဆင္းေနေသာ ေကာ္ဖီေရာင္ေပါက္ကာ ေနာက္က်ိေနသည့္ ေခ်ာင္းေရကို ေငးစိုက္ၾကည့္ေနရာမွ တစ္စံုတစ္ခုကို လြမ္းဆြတ္သြားေလဟန္ ေတြေတြေငးေငးျဖစ္သြားသည္။

သူ၏ႏႈတ္မွ ေရရြတ္လုိက္သည္မွာ ‘‘ဒီေခ်ာင္းေရ အခုညစ္ပတ္ေနတာ ရွစ္ႏွစ္ေလာက္ရွိၿပီ။ အရင္ကဆို အဘုိးတို႔တစ္ရြာလံုး ဒီေရပဲ ခပ္ေသာက္ၾကတာ’’ဟုျဖစ္သည္။

ထုိေခ်ာင္းအနီးတြင္ ကခ်င္မ်ဳိးႏြယ္စုတစ္စုျဖစ္ေသာ ေငါ့ခ်န္းလူမ်ဳိးမ်ားေနထိုင္ၿပီး ေငါ့ခ်န္းေဒသအထက္ပိုင္းမွ ျမစ္ဖ်ားခံကာ အင္မိုင္ချမစ္အတြင္း စီးဝင္သြားသျဖင့္ ေငါ့ခ်န္းခေခ်ာင္းဟု ေခၚတြင္သည္။

လြန္ခဲ့ေသာရွစ္ႏွစ္ခန္႔မွ စတင္ကာ ထုိနယ္တစ္ဝုိက္တြင္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာ သတၱဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားက ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ အဘိုးအုိတို႔ရြာႏွင့္ ေဆာ့ေလာ္ေဒသတစ္ဝိုက္မွ ေခ်ာင္းမ်ားကို ေနာက္က်ိသြားေစခဲ့႐ံုမွ်မက ပတ္ဝန္းက်င္တစ္ခြင္လည္း ညစ္ညမ္းသြားခဲ့သည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္မွ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဇခုန္တိန္႔ယိန္းအပါအဝင္ အျခားေသာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ထုိေဒသတြင္ သတၱဳတူးေဖာ္ရန္အတြက္ မ်က္စိက်လာခဲ့ရာမွ စတင္ကာ ထုိေဒသတြင္ ပတ္ဝန္းက်င္ညစ္ညမ္းမႈမ်ားက မဖိတ္ေခၚဘဲေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။

‘‘အရင္က အဘိုးတို႔ရြာမွာ ပြဲလမ္းသဘင္ဆုေတာင္းပြဲေတြမွာေကြၽးဖို႔ ငါး ဒီေခ်ာင္းကဖမ္းၿပီးပဲ ေကြၽးၾကတာ။ အခုေတာ့ သတၱဳဒဏ္ခံႏိုင္တဲ့ ငါးတစ္မ်ဳိးပဲရွိေတာ့တယ္’’ဟု ထိုအဘိုးအိုက သက္ျပင္းတစ္ခ်က္ကို ခပ္ေလးေလးခ်ရင္း ေျပာျပေနသည္။

ေငါ့ခ်န္းခေခ်ာင္းသည္ အနီးတြင္ မီွတင္းေနထိုင္ေသာ အဘိုးတို႔လို ေဒသခံမ်ားအတြက္ အသက္ေသြးေၾကာတစ္ခုျဖစ္သည္။ ထုိေခ်ာင္းေရကိုေသာက္သည္။ သံုးသည္။ ဟင္းစားလိုလာလွ်င္ ငါးဆင္းဖမ္းသည္။ ယခင္က ထုိေခ်ာင္းသည္ ေဒသခံမ်ားအတြက္ သဘာဝကေပးေသာ လက္ေဆာင္မြန္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ယခုေတာ့ အဆိပ္အေတာက္မ်ား စီးဆင္းရာအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲသြားေလၿပီ။

ေငါ့ခ်န္းခေခ်ာင္းေရ ေသာက္သံုးမိသည့္ ကြၽဲ၊ ႏြားမ်ား ဝမ္းပ်က္ၿပီး အေကာင္ႏွစ္ရာေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ဖူးေၾကာင္းလည္း ေဒသခံမ်ားကေျပာသည္။ မေသသည့္ကြၽဲ၊ ႏြားမ်ားသည္လည္း ထုိေရေသာက္ၿပီး ဖြံ႔ထြားမလာဘဲ ပိန္လွီသြားၾကသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာၾကသည္။

‘‘သတၱဳအညစ္အေၾကးကုိ ေငါ့ခ်န္ခမွာ ေဆးတယ္ဆုိေတာ့ တစ္ႏုိင္ငံလံုးကုိ အဆိပ္ခတ္ေနတာပဲ။ ေငါ့ခ်န္းခက အင္မုိင္ခကုိဆင္းတယ္။ အင္မုိင္ခက ဧရာ၀တီျမစ္ကုိ ဆင္းတယ္’’ဟု ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးပညာရွင္ ဆရာဦးလဆီေဘာက္ကေျပာသည္။

ေငါ့ခ်န္းခေခ်ာင္း ယခင္လို ျပန္လည္သန္႔ရွင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္ ေဒသခံမ်ားက ကခ်င္အထူးေဒသ(၁) ဒုဥကၠ႒ ဦးဝူေလာင္ေဟာင္းေခါင္ႏွင့္ ေဆာ့ေလာ္ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးတို႔ထံ စာျဖင့္၊ ႏႈတ္ျဖင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္တင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ဘာမွ အေၾကာင္းထူးမလာခဲ့ေပ။

‘‘ေငါ့ခ်န္းခညစ္ပတ္တာက အျခားကုမၸဏီေတြေၾကာင့္ ဟုတ္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကုမၸဏီက အဲဒီထဲမွာမေဆးေတာ့ဘူး။ အျခားကုမၸဏီေတြကိုလည္း ဒီေငါ့ခ်န္းခမွာမေဆးဖို႔ သတိေပးၿပီးသားျဖစ္တယ္’’ဟု ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးဇခုန္ယိန္းေဆာင္ကေျပာသည္။

ထုိသို႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ညစ္ညမ္းမႈဒဏ္ခံေနရေသာ ေငါ့ခ်န္းခအတြက္ ျပႆနာအသစ္တစ္ခု ထပ္မံေပၚလာျပန္ပါသည္။ ထိုေခ်ာင္းေပၚတြင္  ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းလုပ္ရန္ ကုမၸဏီတစ္ခုက ျပင္ဆင္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိသို႔ တည္ေဆာက္မည္ကို ေဒသခံမ်ားက စိုးရိမ္ပူပန္ၿပီး မည္သူမွ်မလိုလားၾကေပ။ ေငါ့ခ်န္းခအား ဒီထက္ပိုၿပီး မဆံုး႐ံႈးလိုေတာ့သည့္အတြက္ အားလံုးဝိုင္းကန္႔ကြက္ေနၾကသည္။

ကခ်င္အထူးေဒသ(၁)နယ္ေျမတြင္ သတၱဳလုပ္ငန္းမ်ားကုိ ေဒသရွိ လက္တစ္ဆုပ္စာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ပူးေပါင္းကာ ထုတ္လုပ္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒသခံမ်ားအတြက္ အက်ဳိးခံစားခြင့္ကေတာ့ နတၳိပင္။

ကခ်င္အထူးေဒသ(၁)တြင္ ခ်ီေဖြၿမိဳ႕နယ္ခြဲႏွင့္ ေဆာ့ေလာ္ၿမိဳ႕နယ္ခြဲတစ္ခြင္တြင္ သတၱဳလုပ္ငန္းမ်ားကို ဘာဖူးခူးသတၱဳ၊ ကန္ဖန္သတၱဳ၊ လယန္(ထယ္ေဟာင္)သတၱဳ၊ မူေဟာင္သတၱဳ၊ လံုေနာ္ဂ်န္(ဖီေမာ္)သတၱဳႏွင့္ အမွတ္(၆)သတၱဳ စသည္ သတၱဳလုပ္ကြက္ေျခာက္ခုျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနေၾကာင္းလည္း သတၱဳလုပ္ငန္းတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ဖူးသူ ေဒသခံတစ္ဦးက ဆိုသည္။

သတၱဳတူးေဖာ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ဦးဇခုန္ယိန္းေဆာင္က ေအာက္ပါအတိုင္းေျပာသည္။

‘‘သတၱဳတူးတဲ့ကုမၸဏီ (၅)ခုေလာက္ေတာ့ရွိတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဆန္းလင္းကုမၸဏီအပါအဝင္ ကုမၸဏီသုံးခုေလာက္က သတၱဳတြင္းဝန္ႀကီးဌာနက တရားဝင္ထုတ္လုပ္ခြင့္နဲ႔ လုပ္ေနတာဟုတ္တယ္။ တခ်ဳိ႕ကုမၸဏီေတာ့ ကြၽန္ေတာ္မသိဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကုမၸဏီ ကြၽန္ေတာ္အာမခံရဲတယ္’’

မူေဟာင္သတၱဳတြင္းသည္ အလြန္တန္ဖိုးရွိသည့္အတြက္ အလုပ္သမားမ်ား၏ အိတ္ေထာင္မ်ားတြင္ ထုိမူေဟာင္းစေတြ႕ရွိပါက ကုမၸဏီ၏အေရးယူ အျပစ္ေပးျခင္းခံရသည္မ်ားရွိေၾကာင္း ေဒသခံတစ္ဦးကရွင္းျပသည္။

‘‘တကယ္ဆုိရင္ EITI နဲ႔ သြားရမွာ။ အခုသူတို႔ လုပ္စားႏုိင္တဲ့သူေတြပဲ လုပ္စားေနၾကေတာ့ EIA(environmental impact asses-sment)လည္းမရိွဘူး။ ေနာက္ EIA (environmental impact assessment) ေတြလည္းမရိွေတာ့ အခုလိုျဖစ္ေနၾကတာ။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးမရိွရင္ေတာ့ မလြယ္ပါဘူး’’ဟု ဦးလဆီေဘာက္ကဆက္ေျပာသည္။

သတၱဳမ်ားကို သယ္ယူေနသည့္ ဆယ္ဘီးကား၊ ဆယ့္ႏွစ္ဘီးကားမ်ားသည္ လြန္ခဲ့သည့္ရွစ္ႏွစ္ေလာက္ကပင္ သတၱဳတူးေဖာ္သည့္ေနရာမ်ားမွ တ႐ုတ္ျပည္နယ္စပ္ စက်ီၿမိဳ႕ဘက္သို႔ ေန႔စဥ္ကားအစီးေရ ရာႏွင့္ခ်ီကာ ျဖတ္သန္းသြားလာလ်က္ရွိၾကသည္။

‘‘လမ္းကက်ဥ္း သတၱဳကား၊ သစ္ကားကမ်ားေတာ့ ဒီလမ္းမွာ ခဏခဏယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္တယ္။ အႏၲရာယ္အရမ္းမ်ားတယ္’’ဟု ေဆာ့္ေလာ္ၿမိဳ႕ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္မွ ဘာသာေရးဆရာ ဆရာဒိန္က ရွင္းျပသည္။

ထုိသုိ႔ သတၱဳမ်ားတင္ေဆာင္ထားသည့္ ကားမ်ား တေ၀ါေ၀ါျဖတ္သန္းသြားလာေနသလုိ ကခ်င္အထူးေဒသ(၁)မွ သစ္မ်ားကို သစ္တင္ကားမ်ားျဖင့္ နယ္စပ္မ်ဥ္းကိုျဖတ္ေက်ာ္ကာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအတြင္းသို႔ တင္ပုိ႔ေနၾကသည္မွာလည္း ထုိေဒသတြင္ မဆန္းေတာ့သည့္ ျမင္ကြင္းပင္ျဖစ္သည္။

သတၱဳလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ သစ္လုပ္ငန္းမ်ားကို ကာကြယ္ေပးရန္ ေဒသခံမ်ား တာ၀န္မထမ္းမေနရစနစ္ျဖင့္ ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းထားသည္။ ထုိသုိ႔ အမ်ဳိးသားမ်ား ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႕တြင္ အမႈထမ္းေနရသည့္အတြက္ မိသားစုစား၀တ္ေနေရး၊ ပညာေရးတုိ႔တြင္ မ်ားစြာအခက္အခဲမ်ား ႀကဳံေတြ႕ေနၾကရသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ညည္းတြားၾကသည္။

ထုိေဒသတြင္ အစုိးရတပ္မေတာ္၊ ေကအုိင္ေအ၊ နယ္ျခားေစာင့္တပ္၊ ျပည္သူ႔စစ္ စသည့္လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕မ်ား ေျခ႐ႈပ္ေနၾကသည့္အတြက္လည္း ေဒသခံမ်ား မလုံၿခဳံသကဲ့သုိ႔ ခံစားရေၾကာင္းလည္း ေဒသခံမ်ားက ရင္ဖြင့္သည္။

ထိုသို႔ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားေနၿပီး ေဒသတြင္း မတည္ၿငိမ္မႈမွာ ထိုေဒသရွိ သယံဇာတမ်ား ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ျပဳန္းတီးလာျခင္း၏ အဓိကအေၾကာင္းရင္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ ယခုေဒသကဲ့သို႔ပင္ မတည္ၿငိမ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အစိတ္အပိုင္းမ်ားတြင္ သယံဇာတျပဳန္းတီးမႈမ်ား ပိုေတြ႕ရသည္။

ဦးစခုန္တိန္႔ယိန္း၏ NDAK သည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူၿပီး ၁၉၉၃ခု ႏွစ္မွ စတင္ကာသစ္မ်ားကုိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ တင္ပုိ႔ေရာင္းခ်ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အမည္မေဖာ္လုိသည့္ NDAK ဗိုလ္မွဴးေဟာင္းတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။

‘‘အရင္ကေတာ့ အေကာင္းယူတယ္။ အခုက က်န္တဲ့သစ္အျမစ္ကအစယူတယ္။ သစ္ထုတ္တာ အခုနဲ႔ဆုိ သုံးခ်ီေလာက္ရွိၿပီ’’ဟု NDAK ဗုိလ္မွဴးေဟာင္းက အိမ္ေရွ႕မွ ျဖတ္သြားသည့္ သစ္ကားကုိ ေငးေမာရင္းေျပာၾကားသည္။

ထုိေဒသမွ သစ္ပင္ႀကီးငယ္မ်ားအျပင္ သစ္ပင္ကုိ အျမစ္မွပင္တူးေကာ္ကာ သစ္တင္ကားႀကီးမ်ားျဖင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသို႔ ေန႔စဥ္တင္ပုိ႔ေနၾကသည္ကုိ ထုိေဒသရွိ ေဒသခံမ်ားက ရင္နာစြာျဖင့္ ေန႔စဥ္လက္ပုိက္ၾကည့္ေနရသည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ လက္တစ္ဆုပ္စာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ထင္တုိင္းလုပ္ေဆာင္ေနၾကသျဖင့္ မည္သူမွ်မတားဆီး၀ံ့ၾကေပ။

‘‘သစ္ေတာ့ ဒီအတုိင္း ၀င္ခုတ္ေနၾကတာပဲ။ တ႐ုတ္လည္း ၀င္ခုတ္တယ္။ ေဒသခံေတြလည္း ဒီအတိုင္းပဲ ခုတ္ၿပီးေရာင္းေနၾကတာပဲေလ။ သစ္ခုတ္ေနတဲ့လူေတြကို သြားေမးရင္ေတာ့ရမွာပါ။ အရင္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔အဖြဲ႕အစည္းကလုပ္တယ္။ အခုေတာ့ မလုပ္ေတာ့ဘူး’’ ဟု ဦးဇခုန္ယိန္းေဆာင္ကေျပာသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဘက္သို႔ေရာက္ရွိသြားသည့္ သစ္ျမစ္မွာ တိရစၧာန္ပုံ႐ုပ္ထြင္းႏွင့္ စားပြဲမ်ားအသြင္ေျပာင္းသြားၿပီး အမ်ဳိးအစားေကာင္းသစ္မ်ားကို သုံးထပ္သား၊ ငါးထပ္သားမ်ားျပဳလုပ္ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအႏွံ႔သုိ႔ ျပန္လည္တင္ပုိ႔ေရာင္းခ်လ်က္ရွိေၾကာင္း ေဒသခံလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကေျပာသည္။

တ႐ုတ္ျပည္နယ္စပ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ စက်ီၿမိဳ႕ႏွင့္ ဂယုန္းၿမိဳ႕မ်ားသုိ႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ၾကည့္မည္ဆုိလွ်င္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ေရာက္လာေသာ သစ္ပင္အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ပရိေဘာဂမ်ားျပဳလုပ္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကိုသာ အဓိကစီးပြားေရးလုုပ္ငန္းမ်ားအျဖစ္ လုပ္ကုိင္ေနၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရေပမည္။

ထုိၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ သစ္ပုံမ်ား အျမစ္မွစ အပင္ထိပ္အထိ ေနရာတကာေတြ႕ျမင္ရသည္။

ထုိေဒသမွ သတၱဳႏွင့္သစ္မ်ားကိုထုတ္ယူကာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာင္းစားေနသူ လူတစ္စုသာ ဓနဥစၥာမ်ား တုိးပြားသြားေသာ္လည္း ေဒသခံမ်ား၏ ဘ၀မ်ားမွာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုနီးပါးၾကာသည့္တုိင္ ေျပာင္းလဲမႈမရွိေပ။

ေျပာင္းလဲလာသည္မ်ားေတာ့ ရွိပါသည္။ သူတုိ႔ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေတာင္မ်ားကတုံးျဖစ္လာၿပီး ေတာမ်ားျပဳန္းကာ ေခ်ာင္းမ်ားသုံးမရေတာ့သည္မွာ သူတုိ႔ ေနာက္ဆုံးရလုိက္သည္မ်ားျဖစ္သည္။

‘‘သတၱဳတူးတဲ့ ကုမၸဏီငါးခုေလာက္ေတာ့ရွိတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ဆန္းလင္းကုမၸဏီအပါအ၀င္ ကုမၸဏီသုံးခုေလာက္က သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာနက တရား၀င္ထုတ္လုပ္ခြင့္နဲ႔ လုပ္ေနတာဟုတ္တယ္။ တခ်ဳိ႕ကုမၸဏီေတာ့ ကြၽန္ေတာ္မသိဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ကုမၸဏီ ကြၽန္ေတာ္အာမခံရဲတယ္။ ေဒသခံေတြအတြက္ ေနရာတုိင္းမွာ ေက်ာင္းေဆာက္ေပးထားတယ္။ သူတုိ႔လုိအပ္တဲ့ေရရရွိဖို႔အတြက္ လုပ္ေဆာင္ေပးထားတယ္။ ဒီအတိုင္းပဲ ျဖတ္သြားၿပီး ေမးသြားရင္ေတာ့ သိမွာမဟုတ္ဘူး’’ဟု ဦးဇခုန္ယိန္းေဆာင္ကေျပာသည္။

လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးမွာလည္း ဆုိးရြားလွသျဖင့္ ကားပင္သြား၍မရေပ။ ကခ်င္ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာပင္ လုိင္းကားမ်ားမရွိေပ။ ဆုိင္ကယ္မ်ားသည္သာ သြားလာေရးအတြက္ အဓိကယာဥ္မ်ားျဖစ္သျဖင့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းမွာလည္း ႀကီးျမင့္လြန္းလွသည္။ ထုိေဒသမွ ျမစ္ႀကီးနားသို႔ပင္ ေရာက္ဖူးသူနည္းပါးလွသည္။

ေငါ့ခ်န္းခေခ်ာင္းကိုျဖတ္ၿပီး တစ္ရြာႏွင့္တစ္ရြာ ဆက္သြယ္ထားသည့္ ႀကဳိးတံတားမ်ားမရွိသည့္အတြက္ သံႀကိဳးျဖင့္သာ စက္သီးျဖင့္ခ်ိတ္ခ်ိတ္ၿပီး ကူးေနရသည္။ အႏၲရာယ္ရွိမွန္းသိေသာ္လည္း ေရြးခ်ယ္စရာလမ္းမရွိ၍ ထုိသံႀကိဳးမွတစ္ဆင့္ ျဖတ္ကူးရသည့္အတြက္ ေဒသခံမ်ား ျပဳတ္က်ေသဆုံးမႈ ယခုႏွစ္အတြင္း သုံးဦးခန္႔ရွိၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဆရာဒိန္ကဆုိသည္။

‘‘အရင္ သစ္ေကာင္းေတြယူတယ္။ အခုက က်န္တဲ့ဟာေတြျပန္ယူတယ္။ ဒီေဒသအတြက္ သူတုိ႔လုပ္ေပးတာ ဘာမွမရွိဘူး။ ဒီလမ္းေတာင္ သူတုိ႔ သစ္ထုတ္ဖုိ႔လုပ္ထားတဲ့ လမ္းျဖစ္တယ္’’ဟု NDAK ဗုိလ္မွဴးေဟာင္းကဆုိသည္။

ေဒသရွိ သယံဇာတမ်ားကို ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားအတြက္ ထုတ္ယူခဲ့သျဖင့္ ကုန္သေလာက္ရွိေနေလၿပီ။ ထုိလမ္းအတိုင္းျဖတ္ေနသည့္ သစ္ကားမ်ား၊ သတၱဳကားမ်ားသည္ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ဘာမွမဆိုိင္။ ထုိင္ၾကည့္ေန႐ုံကလြဲၿပီး သူတို႔လည္း ဘာမွမတတ္ႏုိင္ၾကေပ။

လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး မေကာင္းသည့္အတြက္ ေဒသခံမ်ား ဆုိင္ကယ္ျဖင့္ သယ္ေဆာင္လာၿပီး ေရာင္းၾကသည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားကုိ ေစ်းႀကီးႀကီးျဖင့္ ၀ယ္ယူသုံးစြဲေနၾကရသည္။

‘‘သစ္လည္းကုန္ၿပီ။ သတၱဳလည္းကုန္ေတာ့မယ္။ ဒီကရတဲ့ ပိုက္ဆံေတြ ဘယ္ေရာက္သြားလဲ ေဒသခံေတြ ဘာတစ္ခုမွမခံစားရဘူး။ ေက်ာင္းလည္းေဆာက္ေပးတာမရွိဘူး။ က်န္းမာေရးအတြက္ လုပ္ေပးတာလည္းမရွိဘူး။ လမ္းလည္းလုပ္ေပးတာမရွိဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အတြက္ေတာ့ ဆယ္ႏွစ္ၾကာလာ ဒီအတုိင္းပဲ။ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ဖုိ႔ ပုိေတာင္ခက္ခဲလာတယ္’’ဟု အဘုိးအုိက ျဖတ္လာသည့္ ကားမ်ားကိုၾကည့္ရင္း အသံတုန္ရီစြာျဖင့္ သူ၏ခံစားခ်က္မ်ားကိုဆုိသည္။

သူေျပာေနစဥ္မွာပဲ သစ္အျမစ္မ်ားႏွင့္ သစ္လုံးမ်ားတင္ထားသည့္ ၁၂ ဘီးကားသုံးစီးႏွင့္ သတၱဳတင္ထားသည့္ ၁၂ ဘီးကားႏွစ္စီး ျဖတ္သြားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

မရန္

7Day News Journal အတဲြ (၁၃)၊ အမွတ္(၁၀)