အလုပ္သမားမ်ား၏ ထုိင္းအစိုးရသို႔ တင္သြင္းသည့္ ယခုႏွစ္ ေတာင္းဆိုခ်က္တစ္ရပ္ထဲတြင္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ပ်ံက်အလုပ္သမားမ်ားအေရး၊ အကာအကြယ္တုိးျမႇင့္ေပးေရးတုိ႔ပါရွိသည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံျခားအလုပ္သမားမ်ားဆိုင္ရာ႐ံုး၏ စာရင္းမ်ားအရ လက္ရွိ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ မွတ္ပံုတင္၍ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားအလုပ္သမား ၇၈၄၀၃၃ ဦးအနက္ ၃၂၇၅၀၈ ဦးမွာ ၎င္းတုိ႔၏ စာရြက္စာတမ္းမ်ားရရွိရန္ ေစာင့္ဆုိင္း ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ လူေပါင္း ႏွစ္သန္းခန္႔သည္လည္း တရားမ၀င္ အလုပ္သမားမ်ားအျဖစ္ က်န္ရွိေနေသးေၾကာင္းအင္န္ဂ်ီအိုမ်ားက ခန္႔မွန္းထား သည္။
ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားသည္ ထုိင္းႏုိင္ငံလုပ္ငန္းခြင္အတြင္း လုပ္အားစိုက္ထုတ္ရေသာလုပ္ငန္မ်ားအားလံုးတြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၾကရာ အထူးသျဖင့္ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ၊ ေဆာက္လုပ္ေရးႏွင့္ အိမ္တြင္းအကူအလုပ္မ်ား၌ လုပ္ကိုင္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
၎တုိ႔အမ်ားစုမွာ နည္းပါးလွေသာလုပ္ခလစာမ်ားသာရရွိၾကၿပီး လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း အသံုးခ် အျမတ္ထုတ္ခံေနရကာ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ အေျခအေနဖန္တီးရန္ စီစဥ္ရာတြင္လည္း အခက္အခဲေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ ရင္ဆိုင္ၾကရ သည္။ အိုင္အယ္လ္အို အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအလုပ္သမားအဖြဲ႔ ခ်ဳပ္ႀကီး၏ ပဋိညာဥ္စာတမ္း ၈၇ ႏွင့္ ၈၈ ကို ယခုႏွစ္တြင္ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးရန္ ထုိင္းအစိုးရအား အလုပ္သမားမ်ားက တုိက္တြန္းေနၾကသည္။ ယင္းတို႔မွာ အလုပ္
သမားမ်ား၏စည္း႐ံုးခြင့္၊ အသင္းအပင္းဖြဲ႕စည္းခြင့္ႏွင့္ ေတာင္းဆိုခြင့္စသည့္အခြင့္အေရးမ်ားကိုအကာအကြယ္ေပးထားသည္။ ယင္းအခ်က္မ်ားကို အလုပ္သမားမ်ား၏အေျခခံအခြင့္အေရး ကာကြယ္ရန္အခ်က္မ်ားအျဖစ္ အမ်ားကလက္ခံထားၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံကေတာ့ဤအခ်က္မ်ားကို သေဘာတူညီ
ေၾကာင္း လက္မွတ္ေရးထိုးထား ျခင္းမရွိေသးေပ။ ျမန္မာႏုိင္ငံကမူ ပဋိညာဥ္စာတမ္း ၈၇ ကို ၁၉၅၅ခုႏွစ္တြင္ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၿပီး လက္ရွိတြင္လည္း အက်ဳံး၀င္ေနဆဲျဖစ္သည္။
ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားကို တည္ရွိဆဲသမဂၢမ်ားသို႔ ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳထားေသာ္လည္း သမဂၢအသစ္ဖြဲ႕စည္းခြင့္ျပဳမထားေပ။ သို႔ေသာ္ ထုိင္းအလုပ္သမား ၄ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ်သာလွ်င္ အလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ႔၀င္မ်ားေန၍ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားအေနႏွင့္အမ်ားအားျဖင့္ဘန္ေကာက္ ၿမိဳ႕တြင္သာ အေျခစိုက္ေသာ အလုပ္ သမားသမဂၢသို႔ ၀င္ေရာက္ရန္မလြယ္ကူပါ။ နယ္စပ္ၿမိဳ႕မ်ားမွ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကို အမ်ားအားျဖင့္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕သို႔ ခရီးသြားလာခြင့္ ပိတ္ပင္ထားသည္ျဖစ္ရာ ၎တုိ႔အေနျဖင့္ သမဂအစည္းအေ၀းမ်ားတက္ေရာက္ရန္ ခက္ခဲလွေပသည္။ ဘာသာစကားကလည္း ေနာက္ထပ္အခက္အခဲတစ္ခုျဖစ္ေနသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ၍ ထုိင္းႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္လုပ္ခဲ့ၾကသည့္ ျမန္မာအလုပ္သမား အမ်ားအျပားကေတာ့ ထုိင္းဘာသာကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ရွိ၏။
နယ္စပ္ၿမိဳ႕မ်ားရွိ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားက ၎င္းတုိ႔အျမတ္ ထုတ္ခံေနရေသာ အေျခအေနကို ေဖာ္ထုတ္တုံ႔ျပန္ႏုိင္ေရး စီစဥ္ႀကိဳးပမ္းၾကေသာ္လည္း အခက္အခဲမ်ားစြာႏွင့္ ေတြ႕ႀကံဳေနၾကရာအလုပ္ရွင္မ်ားက ၎တုိ႔၏ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္မ်ားႏွင့္အလုပ္လုပ္ ခြင့္ပါမစ္မ်ားကို သိမ္းယူထားျခင္းက အဓိကအခ်က္ျဖစ္ၿပီး ဆႏၵျပခ်ိန္တြင္ လူ၀င္မႈအာဏာပိုင္မ်ားကို စာရြက္စာတမ္းမျပႏုိင္ေသာေၾကာင့္လည္းျဖစ္သည္။ တစ္ခါတစ္ရံ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္ပို႔ခံၾကရ၏။ ရွားပါးလွသည့္ ေအာင္ျမင္မႈထဲတြင္ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕က M အ၀တ္အထည္စက္႐ံုမွ အလုပ္သမားမ်ားပါ၀င္သည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဇြန္ ၅ရက္ေန႔က အလုပ္သမား၃၂၃ဦး စုေပါင္း၍ အေျခခံအနိမ့္ဆံုးလစာရရွိေရး ႀကိဳးပမ္းၾကရာေအာင္ျမင္မႈရရွိခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
သို႔ရာတြင္ ၀မ္းနည္းဖြယ္ေကာင္းသည္မွာ ထုိေအာင္ျမင္မႈက ၾကာၾကာမခံလုိက္ပါ။ ၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ စက္႐ံုက ႀကိဳတင္အေၾကာင္းၾကား ေၾကညာျခင္းမရွိဘဲ စက္႐ံုကိုပိတ္ပစ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထိုအခါ အလုပ္သမားငါး ရာက တစ္လစာႏို႔တစ္ႏွင့္ နစ္နာေၾကးေတာင္းခံၾကျပန္သည္။ အခက္အခဲေပါင္းမ်ားစြာ၊ ညႇိႏႈိင္းမႈေပါင္းမ်ားစြာတုိ႔ေနာက္တြင္ အ လုပ္သမားတစ္ဦးလွ်င္ ဘတ္ ၄၈၀၀ စီ ခန္႔ရရွိၿပီး အလုပ္သစ္ ရွာေဖြခဲ့ၾကရျပန္သည္။ ထိုအေျခအေနက မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ အ၀တ္အထည္စက္႐ံုအလုပ္သမားမ်ား၏ အေျခအေနပင္ျဖစ္သည္။
ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ အျခားေသာ လုပ္ငန္းမ်ားနည္းတူ ဤစက္႐ံုကလည္း အလုပ္သမားမ်ားကို အနိမ့္ဆံုးလစာအသစ္သတ္မွတ္ခ်က္ျဖစ္သည့္ တစ္ေန႔ ဘတ္ ၃၀၀ ေပးရမည္ဆိုလွ်င္ရပ္တည္လည္ ပတ္၍မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း အေၾကာင္းျပေျပာဆုိသည္။
ေန႔စဥ္ေၾကး ဘတ္ ၃၀၀ သည္ ေနထိုင္ေရးအတြက္ လံုေလာက္မႈမရွိဘဲ အလုပ္သမားကိုယ္ တုိင္ႏွင့္ မွီခိုသူႏွစ္ေယာက္တို႔အတြက္ ဖူလံုေသာ၀င္ေငြကို အနိမ့္ဆံုးလစာအျဖစ္ တြက္ခ်က္သတ္မွတ္ေပးရန္ ထုိင္းအစုိးရကို ထိုင္းအလုပ္သမားမ်ားကေတာင္းဆုိ ေနသည္။ အမွန္စင္စစ္ ထုိင္းႏုိင္ငံသည္ အနိမ့္ဆံုးလစာကို လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ၄၀ က ဥပေဒျပ႒ာန္း သတ္မွတ္ခဲ့ရာ အစုိးရကိုယ္စား လွယ္၊ အလုပ္ရွင္ကိုယ္စားလွယ္ ႏွင့္ အလုပ္သမားကိုယ္စားလွယ္ တုိ႔က ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးသေဘာတူခဲ့ၾကသည္။ အနိမ့္ဆံုးလစာဟူသည္ အလုပ္သမားကိုယ္တုိင္ႏွင့္ မွီခိုသူႏွစ္ေယာက္တုိ႔ လူမႈ၀န္းက်င္အတြင္း ေကာင္းမြန္စြာေနထုိင္ စားေသာက္ႏုိင္သည့္ႏႈန္းကို သတ္မွတ္ရမည္ဟုဆိုခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ သံုးႏွစ္အၾကာတြင္ ထိုဥပေဒကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ခဲ့ရာ အနိမ့္ဆံုးလစာကို အလုပ္သမား တစ္ဦးတည္း ဖူလံု႐ံုအတြက္သာ တြက္ခ်က္ခဲ့ၿပီး မိသားစုကို ပါ၀င္ထည့္သြင္းျခင္းမျပဳေတာ့ဘဲ ထုိျပဳျပင္ျပ႒ာန္းခ်က္ကသာ ယေန႔အထိ အတည္ျဖစ္ေနသည္။
ထုိင္းႏုိင္ငံ၏ အလုပ္သမား ကာကြယ္ေရးဥပေဒမ်ားအရ မည္သည့္ႏုိင္ငံသားမဆို အလုပ္သမား အားလံုးျပ႒ာန္းထားေသာ အနိမ့္ဆံုးလစာကိုခံစားခြင့္ရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ထိုအလုပ္သမားဥပေဒသည္ တခ်ဳိ႕အလုပ္မ်ဳိးကို ထည့္သြင္းထားျခင္းမရွိဘဲ ယင္းအလုပ္အမ်ဳိးအစားထဲတြင္ စိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ အိမ္ေဖာ္အလုပ္လည္း ပါ၀င္ေနသည္။ အခ်ဳိ႕သတ္မွတ္ခ်က္အသစ္မ်ားျဖင့္ အိမ္ေဖာ္အလုပ္သမားမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးေရး ရည္ရြယ္ျပ႒ာန္းေသာ္လည္း ယင္းမူ၀ါဒကို ေျပာင္းလဲျခင္း မရွိခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အိမ္ေဖာ္အလုပ္သမား ၄၈၆၀၀ တုိ႔မွာ အေျခခံအနိမ့္ဆံုးလစာကို ခံစားခြင့္မရရွိၾကပါ။ ၎တို႔သည္ အလုပ္ရွင္မ်ားႏွင့္သာ လစာကို ညႇိႏႈႈိင္းယူၾကရသည္။ အိမ္ေဖာ္အလုပ္သမားအ မ်ားအျပားမွာ တရားလြန္နည္းပါးလွေသာလစာကိုသာ ရရွိၾကသည္။
ျပည္တြင္းျပည္ပ အလုပ္သမားအားလံုးအတြက္ အထူးစုိးရိမ္စရာ မွာ အလုပ္ခြင္လံုၿခံဳေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းအတြင္း ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံရွိရာ နာပလာဇာအေဆာက္အအံုၿပိဳက်ခဲ့သျဖင့္ အ၀တ္အထည္ခ်ဳပ္အလုပ္သမား ၃၈၀ ေသဆံုးခဲ့ၾကရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ မီးေလာင္ မႈေၾကာင့္လည္း တာဇ္ရင္း ဖက္ရွင္စက္႐ံုမွ အမ်ဳိးသမီးအလုပ္ သမားတစ္ရာေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရ သည္ျဖစ္ရာ ထုိင္းႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ စက္႐ံုလုပ္သားမ်ားလည္း စိုးရိမ္ ေၾကာင့္ၾကၾကမည္ျဖစ္သည္။ ထုိင္းႏိုင္ငံ၌ အလုပ္သမားေန႔တုိင္းတြင္ အေရးပါေသာ အစီအစဥ္တစ္ရပ္ ထည့္သြင္းထားသည္။ ယင္းအစီအစဥ္မွာ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္က နခံုပသြန္ အရပ္ရွိ ေကဒါအ႐ုပ္စက္႐ံု မီးေလာင္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ၾကသည့္ အမ်ဳိးသမီးအမ်ားစုပါ၀င္သည့္ အလုပ္သမား ၁၈၈ ဦးကို အမွတ္တရျပဳသည့္ အခမ္းအနားပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာစက္႐ံုမ်ားမွာ လံုၿခံဳေရး စိုးရိမ္စရာ အေျခအေနတြင္ ရွိဆဲ ျဖစ္သည္ကိုမူ ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာ ေတြ႕ေနရေသးသည္။
မၾကာေသးမီက ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ မက္ပ္ေဖာင္ေဒးရွင္း၏ ပံုမွန္အခြင့္အေရးဟု အမည္ေပးထားသည့္ ေလ့လာသံုးသပ္ခ်က္တစ္ရပ္တြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံေရာက္ မွတ္ပံုတင္ထားသူႏွင့္ မတင္ထားသူ ျမန္မာအလုပ္သမား ၄၉၃ ဦး၏ ေနထိုင္မႈႏွင့္ လုပ္ငန္းခြင္အေျခအေနကို ႏႈိင္းယွဥ္သံုးသပ္ ထားရာ ထက္၀က္ေက်ာ္၏ အလုပ္ခြင္တြင္ မီးသတ္ဘူးမထားရွိဘဲ အလုပ္သမားမ်ား၏ သံုးပံုတစ္ပံုေအာက္၌သာ စက္႐ံုတြင္မီးေလာင္လွ်င္မည္သို႔ေဆာင္ရြက္ရမည္ဆုိသည္ကို သင္ၾကားေပးေၾကာင္း ေျပာဆို သည္။
Clean Cloth Campaignကဲ့သို႔ေသာ ႏုိင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ျဖစ္ရပ္အၿပီးတြင္ ႏုိင္ငံတကာကုမၸဏီမ်ားကို ၎တုိ႔၏ ကုန္မ်ားထုတ္လုပ္ရာ ျပည္ပစက္႐ံုမ်ား၌ ႏုိင္ငံေတာ္ ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္ႏွင့္အညီ မီးေဘးကာကြယ္ေရးႏွင့္ လံုၿခံဳမႈရွိေရးတုိ႔ကို စီစဥ္ရန္အတြက္ ခ်က္ခ်င္းရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကရန္ တိုက္တြန္း လုိက္သည္။
ထုိင္းႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားအတြက္မူ စိုးရိမ္စရာအခ်က္ မ်ားျပားလွရာ အေျခအေန တုိးတက္ေကာင္းမြန္လာေစရန္ မည္သည့္ေနရာမွ စရမည္ကိုပင္မသိႏုိင္ေအာင္ျဖစ္ရသည္။ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမားေန႔ကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ စတင္က်င္းပခဲ့စဥ္ကတစ္ေန႔ ၈ နာရီ အလုပ္ခ်ိန္သတ္မွတ္ေရး ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ၈ နာရီလုပ္၊ ၈ နာရီအိပ္၊ ၈ နာရီ အပန္းေျဖဟူ၍ျဖစ္သည္။
တစ္ေန႔လွ်င္ ၁၀ နာရီေက်ာ္ အ လုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကရသည့္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားအတြက္မူလြန္ခဲ့သည့္ ၁၂၃ႏွစ္က ထုိေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား ျဖစ္မလာေသးပါ။ အလုပ္သမားမ်ား အခြင့္အေရးတုိက္ပြဲသည္ ၾကမ္းတမ္းခက္ခဲေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္းျမန္မာႏုိင္ငံမွ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္ သမားမ်ားသည္ ၎တုိ႔၏ ထုိင္း ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းလက္တြဲကာ ေမလ ၁ ရက္ ေန႔၏ ေႂကြးေၾကာ္သံျဖစ္သည့္ ကမၻာ့အလုပ္သမားမ်ား ညီၫြတ္ၾကဟူသည့္ ေဆာင္ပုဒ္ေအာက္တြင္ ယင္းတိုက္ပြဲကို ဆက္လက္ဆင္ႏြဲေနမည္သာျဖစ္သည္။
(Jackie Pollock သည္ ထုိင္းႏုိင္ငံေရာက္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ၎တုိ႔၏ မိသားစုမ်ားကို ပံ့ပိုးေပးေနသည့္ MAP Foundation ေခၚ ထုိင္းအေျခစိုက္ အင္န္ဂ်ီအိုကို ထူေထာင္သူလည္းျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၉၂ခုႏွစ္ကစၿပီး ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား အခြင့္အေရးအတြက္ စည္း႐ံုးေဆာ္ၾသ ေနသူျဖစ္ၿပီး Mekong Migra-tion Network ကိုပါ၀င္ထူေထာင္သူလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ၎၏ မူရင္းေဆာင္းပါးကုိ ခင္ေမေဇာ္ကဘာသာမွ ျပန္ဆိုထားပါသည္။)
7Day News Journal
