ေျမေအာင္းေပြး

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ဟာ အာဏာရွင္ကက္စထ႐ို အုပ္စိုးတဲ့ က်ဴးဘားႏုိင္ငံက မိုင္ ၉၀ အကြာပင္ လယ္ျခားလ်က္ရွိတဲ့နယ္ေျမ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ဴးဘားႏိုင္ငံဟာ ေရပတ္လည္ဝိုင္းေနတဲ့ ကၽြန္းႏိုင္ငံျဖစ္တာေၾကာင့္ က်ဴးဘား ျပည္ထဲေနမရတဲ့ အတိုက္အခံေတြ ဒီမိုကေရစီသမားေတြ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ မိုင္ယာ မီဟာ
အခ်က္အျခာလြတ္ေျမာက္ေဒသျဖစ္ေန႐ံုတင္မက စားဝတ္ေနေရးအတြက္ထြက္လာသူ က်ဴးဘား ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြအဖို႔လဲ အေရးပါတဲ့ အားကိုးခိုနားရာျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီကေန႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ဟာ ျမန္မာအတိုက္အခံမ်ဳိးစံုအတြက္ ဗဟိုခ်က္ျဖစ္ေနသလိုမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ က်ဴးဘားအစိုးရ ေထာက္လွမ္းေရးဟာ မိုင္ယာမီမွာရွိတဲ့ အေဝးေရာက္အဖြဲ႔အစည္းေပါင္းစံုထဲကို ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ စိမ့္ဝင္ထိုးေဖာက္ခဲ့ၿပီး အဲဒီအတိုက္အခံအဖြဲ႔ေတြကို သတင္းေထာက္လွမ္း႐ံုတင္မက ခ်ဳပ္ကိုင္ေစခိုင္းႏိုင္တဲ့အထိ စြမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအတိုက္အခံအဖြဲ႔ေတြထဲက အတက္ႂကြအလႈပ္ရွားဆံုးအဖြဲ႔ရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးမႉးဟာ အာဏာရွင္ ဖီဒယ္ကက္စ္ထ႐ို ဆီကို ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ လွ်ဳိ႕ဝွက္သတင္းပို႔ေနခဲ့သလို စီအိုင္ေအက သိမ္းသြင္းခဲ့တဲ့ က်ဴးဘားအတိုက္ အခံ ၄၀-၅၀ ေလာက္ဟာလဲ တကယ့္လက္ေတြ႔မွာ က်ဴးဘားေထာက္လွမ္းေရးလူေတြ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။
က်ဴးဘားႏိုင္ငံကို ေလယာဥ္နဲ႔ စာသြားၾကဲ၊ လူေခၚထုတ္တာေတြလုပ္တဲ့ ထိပ္သီးအတိုက္အခံအဖြဲ႔ရဲ႕ အမႈေဆာင္ က်ဴးဘားေလတပ္ေလသူရဲေဟာင္း ဟြမ္ပါဘလိုေရာ့က္ဟာ မထင္မွတ္တဲ့တေန႔မွာ က်ဴးဘား႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွာေပၚလာ ၿပီး သူ႔အဖြဲ႔ကို စီအိုင္ေအၾသဇာခံအဖြဲ႔လို႔ ႐ႈတ္ခ်တာေတြ လုုပ္လာမွ ဒီလူဟာ ကက္စထ႐ိုျမႇဳပ္ထားတဲ့ ေျမေအာင္း ေပြး မွန္း အားလံုးသိသြားၾကပါေတာ့တယ္။ သူသတင္းေပးလို႔ အတိုက္အခံေလယာဥ္ ၂ စင္းကို ကက္စထ႐ို ေလတပ္က ပစ္ခ်ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ က်ဴးဘားသူလွ်ဳိေတြ ေပြးေတြဟာ အခုထိ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ အလုပ္လုပ္ေနၾကတယ္လို႔ ၁၉၈၇ ခု မွာ ဘက္ေျပာင္းလာတဲ့ က်ဴးဘားေထာက္လွမ္းေရး ဗိုလ္မႉးဖေလာ္ရင္တီႏိုအက္စ္ပီလဂါက ထုတ္ေဖာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၄-၆၅ ခုႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး စီအုိင္ေအသိမ္းသြင္းခဲ့တဲ့ က်ဴးဘားလူမ်ဳိးအမ်ားစုႀကီးဟာ ကက္စထ႐ိုအတြက္ လွ်ဳိ႕ ဝွက္အလုပ္လုပ္ေပးေနတဲ့ ႏွစ္ဖက္ခၽြန္ေတြ ျဖစ္တယ္လို႔လဲ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီဗိုလ္မႉးေျပာတာမွန္ေၾကာင္း ၁၉၉၁ ခုမွာ သက္ေသအေထာက္အထား ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
က်ဴးဘားေပြးေတြဟာ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ဒုတိယတန္းေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ သံတမန္ေတြ၊ တကၠဆီကား ေမာင္းသမားေတြ၊ လက္နက္အေရာင္းအဝယ္သမားေတြ၊ မူးယစ္ေဆးကုန္ကူးသမားေတြ၊ မီဒီယာသမားေတြအျဖစ္ အသြင္ယူလႈပ္ရွားေနၾကပါတယ္။ မိုင္ယာမီၿမိဳ႕ရဲ႕ က်ဴးဘားရပ္ကြက္က အရက္ဆိုင္ေတြ စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ လႈပ္ ရွားေနၾကပါတယ္။ က်ဴးဘားေထာက္လွမ္းေရးေတြ ေျမေအာင္းေပြးေတြကို အဓိကကြပ္ကဲႀကီးၾကပ္ေနတာကေတာ့ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ က်ဴးဘားသံ႐ံုးျဖစ္ပါတယ္။
ဟြမ္ပါဘလိုေရာ့က္ကို အေမရိကန္ အက္ဖ္ဘီအိုင္ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔က လစာ ေဒၚလာ ၆ ေထာင္ေက်ာ္ေပးၿပီး က်ဴးဘားနဲ႔ပတ္သက္တဲ့သတင္းေတြ ေထာက္လွမ္းေပးပို႔ခိုင္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေနအထားကိုအသံုးခ်ၿပီး က်ဴးဘားေထာက္လွမ္းေရးဟာ ေရာ့က္ကတဆင့္ အက္ဖ္ဘီအိုင္ကို ကိုင္တြယ္ကစားခဲ့ပါတယ္။ လိုရင္လိုသလို သတင္း မွားေတြ သတင္းလြဲေတြ ခြံ႔ေပးၿပီး အက္ဖ္ဘီအိုင္အဖြဲ႔ႀကီးကိုလဲ တန္ျပန္ေထာက္လွမ္း၊ က်ဴးဘားအတုိက္အခံ အဖြဲ႔ေတြ ကိုလဲ ေဂ်ာက္က်ေအာင္လုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ဟိုေဆးရာဖယ္လ္ဖာနန္ဒက္ဇ္ဘရင္းနစၥ ကေတာ့ ၁၉၈၈ ခုမွာ က်ဴးဘားသေဘၤာသားဘဝကေန အေမရိကန္မွာ ခုန္ခ် ၿပီး အေမရိကန္အစိုးရအလုပ္တခု ရခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ အေမရိကန္အစိုးရ အေထာက္အပံ့နဲ႔ (လြတ္လပ္ေသာ ဥေရာပ အသံ၊ လြတ္လပ္ေသာအာရွအသံတို႔နဲ႔အဆင့္တူ) မာတီ ႐ုပ္သံလႊင့္ဌာနကို တည္ေထာင္ၿပီး ကက္စထ႐ို ဆန္႔က်င္ေရး ေတြ ထုတ္လႊင့္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ခု မတ္လမွာ မာတီ ႐ုပ္သံ စလႊင့္လႊင့္ခ်င္း က်ဴးဘားအစိုးရက ႐ုပ္သံလႈိင္းကို တိတိ က်က် ထိထိေရာက္ေရာက္ဖ်က္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ဘရင္းနစၥ လွ်ဳိ႕ဝွက္ေပးပိုု႔ထားတဲ့ လႈိင္းႏႈန္းနဲ႔ နည္းပညာအခ်က္ အလက္ေၾကာင့္ ခ်က္ျခင္း အတိအက်ဖ်က္ႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္တုိက္ခိုက္မႈေတြအလုပ္ဆံုး အျပင္းထန္ဆံုးကက္စထ႐ိုဆန္႔က်င္ေရးအဖြဲ႔တခုျဖစ္တဲ့ အယ္လ္ဖာ ၆၆ အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ ဖရန္စစၥကိုအဗီလာအက္ဇ္ကၽြီ ဟာ အေမရိကန္အက္ဖ္ဘီအိုင္နဲ႔ က်ဴးဘားေထာက္လွမ္းေရးကို တၿပိဳင္ တည္း လွ်ဳိ႕ဝွက္သတင္းေပးေနသူျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္မွာ က်ဴးဘားႏိုင္ငံကို အၾကမ္းဖက္ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္မႈ တခု စီစဥ္ခဲ့ၿပီး အက္ဖ္ဘီအိုင္ကို သတင္းပို႔အကူညီယူခဲ့သလို က်ဴးဘားေထာက္လွမ္းေရးကို သတင္းပို႔ၿပီး အယ္လ္ဖာ ၆၆ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ ရဲေဘာ္ ၇ ေယာက္အဖမ္းခံေစခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ကက္စထ႐ိုဆန္႔က်င္ေရးထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ ၄၀ ရဲ႕ သြားလာလႈပ္ရွားေနထိုင္မႈေတြကိုလဲ က်ဴးဘားႏိုင္ငံဆီ သတင္းပို႔ခဲ့ပါတယ္။
အဇၨေရးေထာက္လွမ္းေရး အီလီကိုဟင္ဟာ ဆီးရီးယားအစိုးရထဲ စိမ့္ဝင္ထိုးေဖာက္ခဲ့ရာမွာ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန အၾကံေပးအရာရွိခ်ဳပ္ျဖစ္လာၿပီး ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးရာထူး ရလုနီးပါးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ေၾကာင့္ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ ဂိုလန္ကုန္းျမင့္ ခံစစ္ျပင္ဆင္မႈအေသးစိတ္၊ ဆီးရီးယားတပ္မေတာ္ စစ္အဂၤါစဥ္၊ လက္နက္အဂၤါစဥ္ေတြကို အဇၨေရးက အျပည့္အစံုရသြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါတင္မက ဆီးရီးယားတပ္စခန္းတိုင္းမွာ ‘စစ္သားေတြအရိပ္ရေအာင္’ ဆိုၿပီး ယူကလစ္ ပင္ေတြစိုက္ခိုင္းခဲ့တဲ့အတြက္ TRP (ပစ္မွတ္ၫႊန္မွတ္) ျဖစ္သြားၿပီး အဇၨေရးလက္နက္ႀကီးေတြ ခ်ိန္ရလြယ္သြားေစပါ တယ္။ ၁၉၆၅ ခုမွာ အေယာင္ေဆာင္မႈေပၚသြားလို႔ ကြပ္မ်က္ခံခဲ့ရေပမဲ့ သူေပးခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြေၾကာင့္ ၁၉၆၇ အာရပ္-အဇၨေရးစစ္ပြဲမွာ ရက္ပိုင္းအတြင္း ဂိုလန္ကုန္းျမင့္ကို အဇၨေရးတပ္ေတြ သိမ္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
အဇၨေရးႏိုင္ငံက ေနာက္ထပ္နာမယ္ေက်ာ္ေျမေအာင္းေပြး ဝုလ္ဖ္ဂဲင္းေလာ့ဇ္ဟာလဲ ဂ်ာမန္စီးပြားသမား အသြင္ယူၿပီး အိဂ်စ္ႏိုင္ငံ ကာကြယ္ေရးအသိုင္းအဝိုင္းထဲ ထိုးေဖာက္ႏိုင္ခဲ့လို႔ အိဂ်စ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဒံုးပ်ံစခန္းေတြ၊ အိဂ်စ္ကိုကူညီေနတဲ့ ဂ်ာမန္သိပၸံပညာရွင္ေတြအေၾကာင္း သတင္းရယူၿပီး အဇၨေရးႏိုင္ငံကိုပို႔ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၇၅ ခုမွာ ခမာနီသူပုန္ေတြ ကေမၻာဒီးယားတႏိုင္ငံလံုးကို သိမ္းလိုက္တဲ့အခါ ျပဳတ္က်သြားတဲ့ အေမရိကန္ၾသဇာခံ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးလြန္ႏိုးအစိုးရထဲက ဝန္ႀကီးတေယာက္ဟာ ႏွစ္ရွည္လမ်ားျမႇဳပ္ထားတဲ့ ခမာနီေျမေအာင္းေပြး ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ၾကရပါတယ္။ ဒီႏွစ္ ဧၿပီလထဲမွာဘဲ ေတာင္ဗီယက္နမ္ေလတပ္ထဲမွာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီျမႇဳပ္ထားတဲ့ ဗီယက္ေကာင္းေပြး ေလ သူရဲ ငုယင္ထန္ထရန္းက အက္ဖ္-၅ တိုက္ေလယာဥ္နဲ႔ ေတာင္ဗီယက္နမ္သမတနန္းေတာ္ကို ဗံုးၾကဲၿပီး ေျမာက္ဗီယက္ နမ္ႏိုင္ငံကို သူ႔တိုက္ေလယာဥ္နဲ႔ ထြက္ေျပးခိုဝင္သြားခဲ့ပါတယ္။
ရန္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြထဲကို ကိုယ့္ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ဝင္ေတြကို ေျမေအာင္းေပြးအျဖစ္ ေရရွည္ျမႇဳပ္ႏွံၾကတာေတြ ရွိသလို တဖက္အဖြဲ႔အစည္းထဲကလူေတြကို ခ်ဥ္းကပ္စည္း႐ံုးၿပီး ေျမေအာင္းေပြးအျဖစ္ သိမ္းသြင္းတာေတြလဲ ကမၻာ့ႏိုင္ ငံေရးမွာ ထံုးစံျဖစ္ေနပါတယ္။
ဆိုဗီယက္႐ုရွားႏိုင္ငံရဲ႕ ေကဂ်ီဘီ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ဟာ ၿဗိတိသွ်ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ဝင္ ကင္မ္ဖွီလ္ဘီ နဲ႔ ဂိုင္း ဘားဂ်က္စ္ တို႔ကို ႐ုရွားအတြက္ ေျမေအာင္းေပြးအျဖစ္ ကိမ္းဘရစ္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘဝကတည္းကစၿပီး ႏွစ္ရွည္ေမြးျမဴခဲ့သလို အေမရိကန္စီအုိင္ေအအဖြဲ႔ဝင္ အဲလ္ဒရစ္ခ်္ေအးမစၥကိုလဲ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ေပြးေမြးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ စီအိုင္ ေအကလဲ ႐ုရွားစစ္ေထာက္လွမ္းေရးအရာရွိ ဗိုလ္မႉးႀကီးပင္ေကာ့ဗ္စကီး (ေနာက္ပိုင္း သစၥာေဖာက္မႈနဲ႔ကြပ္မ်က္ခံရ) နဲ႔ ေကဂ်ီဘီေထာက္လွမ္းေရးထိပ္သီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအိုးလစ္ဂ်္ကာလူဂ်င္ တို႔ကို သိမ္းသြင္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ပင္ေကာ့ဗ္စကီး ဆီကရတဲ့အခ်က္အလက္ေတြဟာ ၁၉၆၂ ခု က်ဴးဘားဒံုးပ်ံအေရးအခင္းမွာ အေမရိကန္အတြက္ အင္မတန္တန္ဖိုးရွိခဲ့ ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကာလူဂ်င္ကေတာ့ ဆိုဗီယက္အာဏာရွင္စနစ္ၿပိဳကြဲသြားတဲ့အခါ ေဘာရစၥယဲ့လ္ဆင္ ရဲ႕ လက္႐ံုး ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ဗလာဒီမာပူတင္ လက္ထက္မွာေတာ့ အေမရိကန္မွာခိုလႈံေနတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးဟာ မ်က္ကြယ္မွာ တရားစီရင္ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။
ဗမာျပည္က နအဖစစ္အစိုးရဟာ ေတာ္လွန္ေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြထဲမွာေရာ အပစ္ရပ္အဖြဲ႔ေတြထဲမွာပါ ေျမေအာင္းေပြးေတြ ေမြးဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၁ ခုက ကခ်င္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ (ေျမာက္ပိုင္း) တပ္ဖြဲ႔အတြင္း ျဖဳတ္ထုတ္သတ္ပြဲ အႀကီးအက်ယ္ျဖစ္ခဲ့တာဟာ ဂႏၶဝင္ေျမာက္တဲ့ ေျမေအာင္းေပြးစီမံခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုးကန္႔ၿငိမ္းအဖြဲ႔ထဲမွာ ပယ္ေစာက္ခ်ဥ္ကို ရခဲ့တဲ့အတြက္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ျပႆနာတက္တဲ့အခါ အဖြဲ႔ တြင္းအာဏာသိမ္းပြဲလုပ္ခိုင္းၿပီး နအဖစစ္တပ္ေတြ ဝင္စြက္ခြင့္ရသြားေစပါတယ္။ အလားတူဘဲ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းက ရလလဖ (ပအိုဝ္းနီ) ၿငိမ္းအဖြဲ႔ထဲမွာ ခြန္ခ်စ္ေမာင္ကို ေပြးေမြးႏိုင္ခဲ့ၿပီး အဖြဲ႔တြင္း အာဏာသိမ္းပြဲေတြ အကြဲအျပဲေတြ ဖန္တီး၊ ေနာက္ဆံုး ၂၀၀၇ ခုမွာ အႂကြင္းမဲ့လက္နက္ခ်ေစခဲ့ပါတယ္။ ပေလာင္ၿငိမ္းအဖြဲ႔မွာေတာ့ ဥကၠဌ အုိက္မုန္းကို ေပြးေမြးၿပီး ၂၀၀၅ ခုမွာ အႂကြင္းမဲ့လက္နက္ခ်ေစႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ၿမိဳင္ႀကီးငူဆရာေတာ္ ဦးသုဇန၊ ပီအဲန္အို (ပအိုဝ္းျဖဴ) ဥကၠဌ ေအာင္ခမ္းထီတို႔ဟာလဲ နာမယ္ေက်ာ္ ေျမေအာင္းေပြးေတြ ျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၅ မွာ ေကအဲန္ယူနဲ႔ ဒီေကဘီေအ ကြဲ ေအာင္၊ ၁၉၉၁ မွာ မဒတ/ဒီေအဘီ ကေန ပီအဲန္အို သစၥာေဖာက္ေအာင္နဲ႔ ၂၀၁၀ ခုမွာ ပအိုဝ္းျပည္သူ႔စစ္ အသြင္ေျပာင္း ေအာင္ အခ်ိန္ကိုက္စြမ္းေဆာင္ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။
နအဖဟာ ၿငိမ္းအဖြဲ႔ေတြတင္မကဘဲ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ထဲမွာလဲ ေျမေအာင္းေပြးေတြ ေမြးဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ပါ တယ္။ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဟာင္းေအာင္ေရႊနဲ႔ ဗိုလ္မႉးႀကီးေဟာင္းေမာင္လြင္တို႔ကို သိမ္းသြင္းခဲ့ပံုေတြ၊ နာ မယ္ႀကီးမ်ဳိး႐ိုးေနာက္ခံရွိ ျပည္ပေရာက္ေတြျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕သားႀကီး ေဒၚစုအစ္ကိုရင္း ေအာင္ဆန္းဦး၊ ကု လအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္႔ရဲ႕ သမီး ေအးေအးသန္႔၊ သားမက္ တင္ျမင့္ဦး၊ ေျမး သန္႔ျမင့္ဦး၊ ဖဆပလ ဝန္ႀကီး ေဟာင္း ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းရဲ႕သားႏွစ္ေယာက္တို႔ကို သိမ္းသြင္းခဲ့တာေတြကို ကိုယ္တိုင္ပါဝင္စည္း႐ံုးခဲ့တဲ့ နအဖ ေထာက္လွမ္း ေရးေဟာင္း ဗိုလ္မႉးေအာင္လင္းထြဋ္က ေဖာ္ထုတ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ေအးလြင္ကိုလဲ ေစာေစာပိုင္းေထာင္က်ကတည္းက သိမ္း သြင္းႏိုင္ခဲ့တာကို တျခားေထာက္လွမ္းေရးေဟာင္းေတြက ျပန္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
ဗိုလ္မႉးေအာင္လင္းထြဋ္ မေဖာ္ထုတ္ျပေသးေပမဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ အခ်ိန္ကိုက္ၿပီး နအဖဘက္လိုက္တဲ့ ေလသံ ေတြ ေျဗာင္လႊင့္လာတဲ့ ကေနဒါႏိုင္ငံသား ရွမ္းပေဒသရာဇ္ဟန္ေညာင္ေရႊ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံေရာက္ ေလယာဥ္အပိုင္စီး သမား စိုးျမင့္၊ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ဗဟုပိဋကအိုးကြဲအဖြဲ႔တို႔ဟာလဲ ေျမေအာင္းေပြးေတြ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ ရန္ကုန္က အီးဂရက္ ပိဋကအိုးကြဲအဖြဲ႔ဟာ ေပြးျဖစ္တယ္ဆိုတာကိုေတာ့ ဗိုလ္မႉးေအာင္လင္းထြဋ္က ဖြင့္ခ်ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။
အခုေနာက္ဆံုး အုတ္ေအာ္ေသာင္းတင္းျဖစ္လာတဲ့ ဗမာေျမေအာင္းေပြးသတင္းကေတာ့ ျပည္ပေရာက္အတိုက္အခံေတြ ထဲ အႀကီးဆံုးအဖြဲ႔ သို႔မဟုတ္ ထိပ္သီးအက်ဆံုးအဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ အဲန္စီယူဘီတပ္ေပါင္းစုႀကီးရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဦး ေမာင္ေမာင္ သတင္းျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ကတည္းက သူနဲ႔ဆက္တဲ့ယူဂ်ီေတြ ေထာင္ထဲေရာက္သြားတာ၊ မဲေဆာက္မွာ အက္ဖ္တီယူဘီညီလာခံလာတက္တဲ့ ျပည္တြင္းကကိုယ္စားလွယ္ဆိုသူေတြ ေထာင္မက်ဘဲ နအဖက ျပန္လႊတ္ေပး လိုက္တာေတြ ၾကားခဲ့ဖူးပါတယ္။
ျပည္တြင္းမွာ ဦးတင္ဦး-ဦးဝင္းတင္တို႔က ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္ေရး အားႀကိဳးမာန္တက္ လံုးပမ္းေနခ်ိန္၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာ-ႏိုဝင္ဘာမွာ ေတာ္လွန္တဲ့လႊတ္ေတာ္ ဆိုတာကို ဦးေမာင္ေမာင္ေခါင္းေဆာင္ၿပီး နယ္စပ္မွာ ဖြဲ႔စည္း ခဲ့ တာဟာ ျပည္တြင္းတိုက္ပြဲကို အာ႐ံုလႊဲ လမ္းလႊဲဖို႔လုပ္တာလို႔ အမ်ားထင္စရာျဖစ္ခဲ့သလို ဦးတင္ဦး-ဦးဝင္းတင္တို႔ဆီ က သေဘာတူေထာက္ခံေၾကာင္း အသံဖိုင္ပို႔အေၾကာင္းၾကားတယ္လို႔ လီဆယ္ၿပီး တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တျခား ကိုယ္စား လွယ္ေတြကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ဖိုးတြမ္တီး႐ိုက္ခဲ့တဲ့ ဧရာမႏိုင္ငံေရးရာဇဝတ္မႈႀကီး က်ဴးလြန္တာလဲ ၾကားခဲ့ရပါ ေသးတယ္။
အခုေတာ့ နအဖနဲ႔ ဆက္သြယ္ဝင္ထြက္တဲ့အေထာက္အထား ခိုင္ခိုင္မာမာေပၚလာခဲ့ပါၿပီ။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာအဓိကအက်ဆံုး ဗမာအတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗမာျပည္ခိုးသြားတာကို ထိုင္းေထာက္လွမ္းေရးကလဲ မသိဘဲမေနပါဘူး။ ထိုင္း ေထာက္လွမ္းေရး မသိလိုက္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ညံ့တဲ့ေထာက္လွမ္းေရးလို႔ဘဲ မွတ္ခ်က္ခ်စရာရွိပါတယ္။ ဘန္ ေကာက္မွာရွိတဲ့ နအဖသံ႐ံုးနဲ႔ မဲေဆာက္တဖက္ကမ္း ျမဝတီကို အဲန္စီယူဘီအစည္းအေဝးသတင္းေတြ အတိအက် အ ျပည့္အစံု ေန႔မကူးဘဲ ဝင္ေနတာကို ထိုင္းေထာက္လွမ္းေရးေတြ သိေနတာေတာ့ ၾကာပါၿပီ။ အခုေတာ့ ၁ နဲ႔ ၁ ေပါင္း လိုက္ရင္ ၂ ထြက္တာကို ေကာက္ခ်က္ခ်လို႔ ရသြားေလာက္ပါၿပီ။
မဲေဆာက္က အေဝးေရာက္အတိုက္အခံအဖြဲ႔ အေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ ႐ံုးခန္းေတြေဖာက္ထြင္းခံရၿပီး ကြန္ပ်ဴတာဟာ့ဒ္ဒစ္ ေတြ လက္ပ္ေတာ့ကြန္ပ်ဴတာေတြ မၾကာခဏခိုးခံရတာေတြဟာလဲ အတြင္းလူေျမေအာင္းေပြးေတြအကူအညီ မပါဘဲ မျဖစ္ႏိုင္ ပါဘူး။ ေျမေအာင္းေပြးေတြဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကြန္ယက္ဖြဲ႔စည္းေရး မေျပာခင္ကတည္းက ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ အေမ ရိကန္ႏိုင္ငံ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတို႔မွာ ဒီမိုကေရစီဆန္႔က်င္ေရး စစ္အာဏာရွင္ေထာက္ခံေရး ေပြး ကြန္ယက္ ဖြဲ႔စည္း ထားၿပီး ျဖစ္ပံုရပါတယ္။
ထိပ္သီးျပည္ပေရာက္အတိုက္အခံအဖြဲ႔ႀကီးအတြင္းက ေျမေအာင္းေပြးအမႈကို စစ္ေဆးဆံုးျဖတ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္တခုကို အဲန္စီယူဘီက ဖြဲ႔ထားတာေတြ႔ရပါတယ္။
ဗမာျပည္တြင္းဥပေဒအရ ၾကည့္ရင္ေတာ့ အစိုးရအဆက္ဆက္ဟာ ဒီလို ေျမေအာင္းေပြးအမႈ သို႔မဟုတ္ သူလွ်ဳိမႈ အ တြက္ ရာဇသတ္ႀကီးဥပေဒ ႏိုင္ငံေတာ္သစၥာေဖာက္မႈ ပုဒ္မ ၁၂၁၊ ၁၂၂ နဲ႔ ေသဒဏ္ သို႔မဟုတ္ တသက္တကၽြန္း၊ ၁၉၅၉ ခု တပ္မေတာ္အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၂ အရ ေသဒဏ္၊ ၁၉၅၀ ခု အေရးေပၚစီမံမႈအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၂ နဲ႔ ၃ အရ ေသဒဏ္ သို႔မဟုတ္ တသက္တကၽြန္း၊ ၁၉၂၃ ခု ႏိုင္ငံေတာ္လွ်ဳိ႕ဝွက္ခ်က္အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃ အရ ၁၄ ႏွစ္အထိ ေထာင္ဒဏ္ေတြ တိတိက်က်သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ဒီအမႈမ်ဳိးမွာ အာမခံေပးခြင့္မရွိပါဘူး။ (နအဖထိပ္သီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေရႊမန္းရဲ႕ ေျမာက္ကိုး ရီးယားခရီးစဥ္ သတင္းေပါက္ၾကားေစခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနက ဗိုလ္မႉးေဟာင္း ဝင္းႏိုင္ေက်ာ္ ကိုေတာ့ နအဖက ၁၉၅၀ ခု အေရးေပၚစီမံမႈအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃ နဲ႔ ေသဒဏ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။)
ဒါ့အျပင္ သက္ေသ အေထာက္အထားေတြကို ဝိုင္းဝန္းျပင္ဆင္တာ ေဖ်ာက္ဖ်က္တာေတြကလဲ ရာဇသတ္ႀကီးဥပေဒ မ မွန္မကန္သက္ေသခံမႈပုဒ္မ ၁၉၁၊ ၁၉၂၊ ၁၉၃၊ ၂၀၁ တို႔နဲ႔ၿငိစြန္းေနၿပီး ရာဇဝတ္မကင္းေသာပူးေပါင္းၾကံစည္မႈ ပုဒ္မ ၁၂၀ (က)(ခ)၊ ႏိုင္ငံေတာ္သစၥာေဖာက္မႈကိုအားေပးမႈ ပုဒ္မ ၁၂၃၊ ထိန္ခ်န္မႈ ပုဒ္မ ၁၂၄ တို႔နဲ႔လဲ ၿငိပါတယ္။ အစိုးရဌာနတြင္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဂ်ီဆာက်ဴလာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြလဲ ရွိပါေသးတယ္။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ စစ္မွန္တဲ့ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေနနဲ႔ ေတာ္လွန္ေရးသတိ၊ လံုျခံဳေရးအသိေတြ အစဥ္ ႏိုး ၾကားေနဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္းပါ။
ဂါမဏိ
mole (နာမ္)။ ၁။ ေပြးသတၱဝါ။
၂။ တဖက္ရန္သူအတြင္း အယံုသြင္းျမႇဳပ္ႏွံထားေသာ သူလွ်ဳိ။
(ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန ျမန္မာစာအဖြဲ႔ထုတ္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာအဘိဓာန္ မွ)